پدر پسر شجاع یا پسر پدر شجاع؟

محسن حیدری فرد، گروه تعاملی الف،   3960620266
پدر پسر شجاع یا پسر پدر شجاع؟

از نوستالژی های نسل ما، یکی هم کارتون دیدنی «پسر شجاع» بود؛ سریالی اپیزودیک که هر قسمتش یک داستان داشت و در جنگلی رخ می‌داد. کاراکتر اصلی سریال یا همان «پسر شجاع»، یک بچه سگ آبی بود با توانمندی ها و قهرمان بازی های خاص خودش... دیگر کاراکترهای سریال، به رسم کارتون‌های آن زمان به دو گروه مثبت و منفی تقسیم می‌شدند. پسر شجاع، پدر پسر شجاع، خرگوش کوچولو، خرس مهربون، دکتر (بزی) و البته خانوم کوچولو شخصیت های مثبت بودند و شیپورچی (گرگ)، خرس قهوه‌ای، روباه مکار و ببری ضدقهرمان ها؛ همان داستان همیشگی دیو و دلبر یا سفید و سیاه. این سریال اما برای نسل ما یک معما هم داشت؛ معمایی که هرگز حل نشد: اسم «پدر پسر شجاع»!

شخصیت پدر پسر شجاع، یک عاقله مرد همواره پیپ به دست بود که علاوه بر راهنمایی پسر شجاعش در برهه های حساس، به نوعی عقل اهالی جنگل محسوب می شد و طرف مشورت همه اهالی. مشکل اما از آنجا رقم می خورد که او، اسم مستقل نداشت و هر گاه یکی از کاراکترها قصد صدا کردنش را داشت فریاد می زد: پدر پسر شجاع! خاطره انگیز است همچنان آن صحنه هایی که دکتر بزی با صدای لرزانش او را صدا می کرد و به کمک می طلبید. این معما در دوران نسل ما، به سئوال طنزآلودی بدل شد که «اسم پدر پسر شجاع چه بود»؟!

واقعیت آن بود که قصه های کارتون، حول شخصیت «پسر شجاع» و شجاعت هایش پیش می رفت و قهرمان اصلی داستان، در همه اپیزودها، او بود. شاید از این جهت، پدر محلی از اعراب نداشت. در زبان عربی، به این وضعیت می گویند «نکره مضاف به معرفه». (نکره به معنای ناشناخته). وقتی فرد ناشناسی به واسطه فرد مشهوری شناخته شود این قاعده جاری شده است. همسران و نزدیکان مقامات و چهره های مشهور از این قبیل اند؛ آدم هایی که خود به خود ناشناخته اند اما به واسطه قرار گرفتن در کنار ستاره ها، شناخته می شوند.

***

روزگاری در دوردست ها، وقتی پدر و پسری به مخاطبی می رسیدند، مخاطب پس از احوال پرسی، با اشاره به پسر، از پدر می پرسید «ایشون آقازاده هستن؟» آن روزها، آقازاده معنایی جز فرزند را به ذهن متبادر نمی کرد؛ فرزندی که مخاطب، با این عبارت برای او و پدرش احترام قائل می شد. امروز اما در ادبیات سیاسی و اجتماعی و مردمی، این تعبیر را کنایه وار، برای «نکره های مضاف به معرفه» به کار می برند؛ برای فرزندان و نزدیکان ناشناخته مقامات شناخته شده!ً برخی می گویند با جمع دو پدیده ثروت‌مندی و نسب‌مندی سیاسی، فرد آقازاده می‌شود. و البته نیازی نیست كه فرد برای آقازادگی حتماً به عنوان اقوام درجه یك مدیران و مقامات ارشد محسوب شود، بلكه داشتن یك رابطه نزدیك با این مدیران و مقامات كه منجر به متمایز شدن فرد در امور از سایر اجتماع شود نیز می‌تواند افراد را در دایره آقازادگی قرار دهد.

شاید پدر باید «آقا» باشد تا فرزند را بتوان «آقازاده» نامید. اما آقا بودن پدر به چه معناست؟ احتمالاً کسی که دارای جایگاه اجتماعی ممتاز و رفیعی است، کسی که بر دیگران آقایی می‌کند و دیگران برایش بندگی، چنین فردی آقا می‌شود و فرزندانش آقازاده. البته در عرف مردم، همه فرزندان یا نزدیکان مقامات، «آقازاده» نیستند. آقازاده آنهایند که با بهره از رانت نفوذ و قدرت پدر یا اقوام نزدیک، صاحب مقام یا دارای زمینه گسترده فعالیت اقتصادی یا سیاسی ای می شوند که از دسترس سایرین خارج است و با زحمت نسبی کمتری، قدرت و ثروت هنگفتی را کسب می‌نمایند یا بخشی از موفقیت خود را مدیون روابط خانوادگی شان هستند.

***

جناح های مختلف سیاسی در ایران، مشترکات مثبت و منفی ای دارند که پدیده «آقازادگی» یکی از آن ها است. در هر دو جناح اصلی سیاسی کشور، در دهه های اخیر، شاهد ظهور «آقازاده»هایی بوده ایم که به مدد نام یا رانت پدر و نزدیکان، پله های ترقی را یک شبه طی کرده اند و ره صدساله رفته اند؛ آقازاده هایی صاحب «ژن های خوب و برتر». در این سریال اپیزودیک، قهرمان داستان «پسر شجاع» نیست؛ چه!ً او اینجا حکم نکره مضاف به معرفه را دارد! در این کارتون دیدنی روزگار ما، قهرمان داستان و بازیگر اصلی میدان سیاست و قدرت و ثروت، «پدر شجاع» است و آقازاده، فقط «پسر پدر شجاع» است!ً همین!ً

yektanetتریبون

پربحث‌های اخیر

  1. گنده‌گویی نتانیاهو پس از دریافت بمب‌های آمریکایی:‌ کار ایران را تمام می‌کنیم

  2. در کمین کوی/ آغاز پایان همتی/ وقتی خاموش‌کنندگان، فراموش‌کار می‌شوند!

  3. این هم از «شنبهِ ترامپ»/ تهدید توخالی ترامپ

  4. بن سلمان برای میانجیگری میان ایران و آمریکا آماده می‌شود

  5. در دستور کار قرار گرفتن اصلاح قانون جنجالی در مجلس/ مسیر ظریف برای ادامه فعالیت هموار می‌شود؟

  6. سال ۶۹ هم درباره آمریکا اشتباه کردید اما عبرت نگرفتید/ ماجرای ناتمام چند مذاکره نافرجام

  7. چانه‌زنی دستمزد ۱۴۰۴ با پایه ۷ میلیون تومان توهین به کارگر است

  8. تصاویری از سید حسن نصرالله که برای اولین بار منتشر می‌شود

  9. گزافه‌گویی وزیر خارجه آمریکا در اسرائیل:‌ ایران هسته‌ای نمی‌تواند وجود داشته باشد

  10. اسرائیل هواپیمای ایران را به حمله در صورت فرود در لبنان تهدید کرده بود؟ / فعلا خبری از پرواز به بیروت نیست

  11. مدیری که حامی سرسخت پزشکیان بود، برکنار شد

  12. اجرای «کالابرگ» از سرگرفته شد/ پرداخت پیش از آغاز ماه رمضان

پربحث‌های دیروز

  1. دلیل ممانعت از ورود هواپیمای ایران به لبنان از زبان نخست‌وزیر این کشور

  2. رونمایی ایران از کابوس جدید اسرائیل

  3. ... در این جهان چون جنگل !

  4. تناقض بزرگ اقتصادهای غربی!

  5.  تفسیر‌های خلاف واقع/ مهاجرانی و مذاکره/ شازده و برف مونیخ!

  6. مدیرکل کوی دانشگاه تهران استعفا داد

  7. کیفرخواست متهمان بانکی پرونده چای دبش صادر شد

  8. تلاش محسن چاوشی برای جلب توجه با حمله به جشنواره فجر

  9. سخنگوی دولت: امنیت دانشجویان برای دولت اولویت است

  10. دیدار علیرضا خمسه با علی دایی

  11. درخواست مهم یک نماینده مجلس برای برگزاری جلسه فوری با پزشکیان/ وضعیت، خطرناک است!

  12. دستور عارف به وزیر کشور برای بررسی فوری قتل دانشجوی دانشگاه تهران

  13. آیا می‌توان وصیت کرد که سهم ارث دختر و پسر یکسان باشد؟

  14. شلیک گاز اشک‌آور توسط ارتش لبنان به مردم معترض در نزدیکی فرودگاه بیروت + فیلم

  15. نزاع با جامعه جهاني!

  16. تشییع پیکر دانشجوی دانشگاه تهران در روستای درمیان | پیکر امیرمحمد خالقی به خاک سپرده شد

  17. افراد مظنون در رابطه با قتل دانشجوی دانشگاه تهران دستگیر شدند

  18. حماس، هدیه‌ای جالب و تحقیرکننده به نتانیاهو داد

پربحث‌های هفته

  1. دلیل ممانعت از ورود هواپیمای ایران به لبنان از زبان نخست‌وزیر این کشور

  2. افسارگسیختگی دلار و سکوت آزاردهنده مسئولان/ تا دیر نشده به داد مردم برسید!

  3. وحیدی: مشکلات بانکی ما از FATF نیست

  4. قالیباف: به دنبال یک تحول اقتصادی هستیم/ خیانت ممنوع!

  5. نباید در تله ترامپ افتاد!

  6. قیمت دلار تخت‌گاز می‌تازد/ از وعده‌های دلاری همتی چه خبر؟/ وزیر اقتصاد یا سکوت می‌کند یا می‌گوید به من مربوط نیست

  7. تحقیر نخست‌وزیر هند توسط ماکرون/ رئیس‌جمهور فرانسه با «مودی» دست نداد

  8. رونمایی ایران از کابوس جدید اسرائیل

  9. گزافه‌گویی جدید ترامپ درباره ایران: توافق را به بمباران ترجیح می‌دهم/ هیچ‌کس نمی‌خواهد بمیرد

  10. واکنش حسابگرانه دبیر و آنچه دایی باید بیاموزد/ اعتراض داریم آقای پزشکیان! / حمله به حداد عادل

  11. نامه مهم اساتید دانشگاه به پزشکیان، قالیباف و اژه‌ای درباره مذاکره ایران و آمریکا

  12. تشکیل تیم های ویژه برای دستگیری عاملان حمله به دانشجوی دانشگاه تهران

  13. پزشکیان: نقشه‌های آمریکا با کمک ملت نابود خواهد شد / ترامپ ادعای مذاکره دارد اما اهل مذاکره نیست

  14. راهبرد "مرد دیوانه" و یک سوتفاهم بزرگ!

  15. ... در این جهان چون جنگل !

  16. پزشکیان: وعده‌هایم را فراموش نکرده‌ام  

  17. مردم و نگاه صاحب‌اختیارانه به انقلاب اسلامی

  18. مهاجرانی: تلگرام و یوتیوب تا قبل از عید رفع فیلتر می شود

  19. محمدجواد ظریف با تیپ متفاوت در راهپیمایی ۲۲ بهمن

  20. زلنسکی و اوکراینی که عبرت دنیا شد!

  21. پوتین و جولانی برای اولین‌بار پس از سقوط اسد گفت‌ و گو کردند

  22. تاریخ جلسه استیضاح همتی مشخص شد/ وزیر اقتصاد غزل خداحافظی را می‌خواند؟

  23. گروسی: زمان توافق درباره برنامه هسته‌ای ایران در حال اتمام است

  24. نظرات برگزیده مخاطبان «الف»: برای ایستادگی مقابل آمریکا، مسئولان و مردم باید هزینه یکسان بدهند/ همتی رسماً ارز را گران کرد/ مذاکره، استراتژی فریب ترامپ است

  25. چند نمونه از بدعهدی‌های مکرر آمریکا در مورد ایران و جهان

آخرین عناوین