قطعنامه های مصوب شورای امنیت سازمان ملل به طور کلی الزامآور هستند. در ادامه به برخی از مهمترین قطعنامههای نقض شده در دولت ترامپ بواسطه اقدامات وی اشاره میشود.
قطعنامه 2231 شورای امنیت
این قطعنامه پس از تصویب توافق هستهای ایران (برجام) در ماه جولای سال 2015 میلادی به عنوان ضمانت اجرایی این توافق تصویب شد. همزمان با آغاز اجرای برجام از 26 دیماه سال 94، قطعنامه 2231 شورای امنیت نیز رسما اجرایی شد. این قطعنامه با لغو تمام قطعنامههای پیشین علیه ایران ضمن تایید توافق هستهای ایران، بر لزوم اجرای این توافق در مدت زمان تعیین شده در متن این توافق (به مدت 10 سال از زمان اجرای آن) توسط تمامی طرفهای برجام یعنی ایران و اعضای گروه 1+5 تاکید کرده است.
اما کارشکنیهای آمریکا در اجرای برجام از زمان روی کار آمدن «دونالد ترامپ» به عنوان رئیسجمهوری آمریکا شدت گرفت. او در اقدامی که نقض صریح بندهای توافق هستهای با ایران محسوب میشود، بارها تهدید کرد کشورش را از توافق خارج خواهد کرد و یا درباره تجارت با ایران به کشورهای اروپایی هشدار داد.
ترامپ سرانجام روز سهشنبه ۸ می (۱۸ اردیبهشتماه) آمریکا را از برجام خارج کرد و فرمانی را برای بازگرداندن تحریمها علیه ایران پس از دورههای زمانی ۹۰ و ۱۸۰ روزه امضا کرد.
حمایت از گروههای تروریستی و کمکهای تسلیحاتی
به طور کلی شورای امنیت سازمان ملل قطعنامههای بسیاری را تصویب کرده که ضمن آن هرگونه حمایت از گروههای تروریستی به ویژه داعش و القاعده و تمام سازمانها و گروه های مرتبط با آنها را محکوم میکند. شورای امنیت سازمان ملل نخستین بار در سال 2001 میلادی با تصویب قطعنامه 1378 گروه القاعده را یک گروه تروریستی عنوان کرد.
در یک سال و نیم گذشته از آغاز ریاستجمهوری ترامپ، اسناد بسیاری منتشر شده که از حمایت آمریکا از گروههای تروریستی وابسته به داعش و القاعده در غرب آسیا بویژه سوریه حکایت دارد که از جمله این اسناد میتوان به تصاویر هوایی حضور نیروهای آمریکایی در کنار تروریستها و همچنین تسلیحات ساخت آمریکا که در اختیار تروریستها بوده و در مناطق تحت کنترل آنها ضبط شده اشاره کرد.
البته این اسناد تنها به دوره ترامپ محدود نمیشود اما تاکید این گزارش بر یک سال نیم گذشته است که حجم این اسناد نیز به مراتب بیش از پیش بوده است. واشنگتن با این اقدامات هدفی جز آنچه سرنگونی دولت «بشار اسد» رئیسجمهوری سوریه خوانده، دنبال نمیکند. دولت آمریکا با ارائه این کمکها تمام قطعنامه های شورای امنیت را که بر توقف حمایت از تروریستها تاکید کرده، به روشنی نقض کرده است. در ادامه به برخی از مهمترین این قطعنامهها اشاره میشود.
قطعنامه 2370 شورای امنیت
این قطعنامه که در تاریخ دوم آگوست سال 2017 میلادی به تصویب رسید، انتقال تسلیحات از جمله تسلیحات کوچک، سلاحهای سبک، تجهیزات نظامی، سامانههای هوایی بدون سرنشین (پهپادها) و تجهیزات مربوطه به گروههای تروریستی داعش، القاعده، گروههای مرتبط با آنها و دیگر گروهها و جنایتکاران مسلح غیرقانونی را محکوم میکند و از کشورهای عضو میخواهد تا مانع از تجهیز و ارائه شبکههای تسلیحاتی به این گروههای تروریستی شوند.
قطعنامه 1963 شورای امنیت
این قطعنامه در تاریخ 20 دسامبر سال 2010 میلادی به تصویب رسیده است. متن این سند به صراحت، تمام کشورهای عضو را ملزم می کند تا مانع از تامین مالی اقدامات تروریستی به هر طریق ممکن شوند.
قطعنامه 2129 شورای امنیت
این قطعنامه در تاریخ 17 دسامبر سال 2013 میلادی در شورای امنیت سازمان ملل تصویب شده است. این سند نیز مجددا از تمام کشورهای عضو خواسته است تا اولا مانع از جابهجایی تروریستها بین مرز کشورها شده و در مرحله بعدی آنها را ملزم به جلوگیری از تامین تسلیحات برای تروریستها و تامین مالی اقدامات تروریستی میکند.
قطعنامه 1373 شورای امنیت
این قطعنامه نیز که مصوب 28 سپتامبر سال 2001 میلادی است، از تمام کشورهای عضو سازمان ملل میخواهد تا از ارائه هرگونه حمایت، چه به صورت منفعلانه و چه فعالانه از سازمانها و افرادی که در اقدامات تروریستی مشارکت دارند خودداری کرده، مانع از تامین مالی، طرح ریزی و تسهیل یا انجام اقدامات تروریستی شوند. علاوه بر این از کشورهای عضو میخواهد تا مانع از جابهجایی تروریستها و گروههای تروریستی از مرزهای کشوری به کشور دیگر شوند؛ اقدامی که بارها شاهد تکرار آن توسط نیروهای آمریکایی بودهایم به نحوی که تروریستها را با استفاده از بالگردهای نظامی یا دیگر وسایل حمل و نقل از منطقهای به منطقه دیگر جابه جا کردهاند.
علاوه بر اینها قطعنامههای 2195 مورخ 19 دسامبر 2014، قطعنامه 2220 مورخ 22 می 2015، قطعنامه 2253 مورخ 17 دسامبر 2015 میلادی، قطعنامه 2322 مورخ 12 دسامبر 2016، قطعنامه 2368 مورخ 20 جولای 2017 و قطعنامه 2341 مورخ 13 فوریه 2017 میلادی همگی بر ضرورت توقف و جلوگیری از انتقال تسلیحات به تروریستها و جابهجایی نیروهای تروریستی میان مرز کشورهای مختلف تاکید دارند.
انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس و حمایت از رژیم صهیونیستی
آمریکا به عنوان نزدیک ترین متحد رژیم صهیونیستی در شورای امنیت، در اکثر موارد از حق وتوی خود برای رد قطعنامههای شورای امنیت علیه این رژیم استفاده کرده اما در نهایت قطعنامههایی نیز که علیه تلآویو در شورای امنیت تصویب شده اند، با این حال باز هم این قطعنامهها توسط آمریکا و رژیم صهیونیستی نقض شده است.
دونالد ترامپ در دسامبر سال 2017 میلادی تصمیم خود برای به رسمیت شناختن «بیتالمقدس» به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی را اعلام کرد و در ماه جاری میلادی نیز رسما سفارت خود را از تلآویو به بیتالمقدس منتقل کرد. رژیم صهیونیستی در سال 1980 قانونی را تصویب کرده بود که بر اساس آن بیتالمقدس را بعنوان پایتخت «واحد و کامل» اسرائیل معرفی کرد. از سوی دیگر فلسطینیها نیز بیتالمقدس شرقی را به عنوان پایتخت دولت آینده خود معرفی کردهاند.
شورای امنیت سازمان ملل قطعنامههایی را طی 50 سال گذشته به تصویب رسانده در بخشهایی از هر یک از آنها مانع از اعلام تسلط رژیم صهیونیستی بر هر دو بخش غربی و شرقی بیتالمقدس شده است. این اقدام آمریکا در به رسمیت شناختن بیتالمقدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی نقض تمام این قطعنامههاست.
قطعنامه 2334 شورای امنیت
این قعطنامه شورای امنیت در تاریخ 23 دسامبر سال 2016 میلادی تصویب شده است. متن این قطعنامه رژیم صهیونیستی را به دلیل ادامه شهرکسازیها در اراضی اشغالی از جمله بیتالمقدس شرقی محکوم میکند و خواستار توقف این اقدام غیرقانونی است. در متن این قطعنامه آمده است: «این ساختوسازها هیچ اعتبار حقوقی نداشته و نقض آشکار قوانین بینالمللی و همچنین مانعی اصلی در تحقق راهحل دو دولتی است».
در رابطه با این قطعنامه، نه تنها آمریکا بارها حمایت قاطع خود را از رژیم صهیونیستی و اقدامات غیرقانونی این رژیم اعلام کرده، تلآویو نیز علنا این قطعنامه را زیر پا گذاشته و به این ساخت و سازها ادامه داده است.
قطعنامه 1397 شورای امنیت
این قطعنامه در تاریخ 12 مارس 2002 میلادی به تصویب رسیده است. متن این سند خواستار پایان خشونتها و آغاز گفتوگوهای صلح با هدف تحقق راهحل دو دولتی است.
این قطعنامه علاوه بر این از دو طرف میخواهد تا پیشنهادات کمیته حقیقتیاب به ریاست «جرج میچل» سناتور سابق آمریکا را که شامل توقف شهرکسازیها و همکاری در خصوص حفاظت از مناطق مقدس بیتالمقدس و دیگر شهرها میشد، بپذیرند.
قطعنامه 1322 شورای امنیت
این قطعنامه در تاریخ 7 اکتبر سال 2000 میلادی به تصویب رسید که بر اساس آن رژیم صهیونیستی به دلیل خشونتهای مرگبار به دنبال بازدید «آریل شارون» در آن زمان از کوه معبد (حرم شریف قدس) به شدت محکوم شد. از این اقدام در متن این قطعنامه به عنوان «اقدامی تحریک آمیز» یاد شده که به مرگ بیش از 80 فلسطینی منجر شده است.
قطعنامه 1073 شورای امنیت
این قطعنامه در تاریخ 28 سپتامبر سال 1996 علیه رژیم صهیونیستی تصویب شد. در این قطعنامه به این رژیم درباره تونل سازی در نزدیکی حرم شریف قدس در بیتالمقدس هشدار داده شده بود. بر اساس متن این سند، فلسطینیها این اقدامات اسرائیل را توهین به مقدسات تلقی کرده و به شدت به خشم آمده بودند.
قطعنامه 672 شورای امنیت
این قطعنامه در تاریخ 12 اکتبر سال 1990 به تصویب رسید درست در زمان انتفاضه اول فلسطین، که بر اساس آن اسرائیل «قدرت اشغالگر» در بیتالمقدس خوانده شد و به دلیل مرگ بیش از 20 فلسطینی در خشونتهای انجام گرفته در حرم شریف قدس در تاریخ 8 اکتبر محکوم شد.
قطعنامه 478 شورای امنیت
این قطعنامه مصوب 20 آگوست 1980 میلادی است. بر اساس متن این سند، اسرائیل به دلیل تصویب قانونی که تغییر در وضعیت بیتالمقدس را اعلام میکرد به شدت محکوم شد و این اقدام این رژیم نیز «نقض قانون بینالمللی» خوانده شد. این قطعنامه همچنین از کشورهایی که دفاتر نمایندگی دیپلماتیک در این شهر راهاندازی کرده بودند خواست تا این دفاتر را هر چه سریعتر تعطیل کنند.
قطعنامه 465 شورای امنیت
این قطعنامه مصوب اول مارس 1980 است. این سند به رژیم صهیونیستی هشدار میدهد تا شهرکسازیها را متوقف کرده و شهرکهای ساخته شده در اراضی اشغالی سال 1967 را از جمله در بیتالمقدس از بین ببرد. بر اساس متن این سند، این اقدامات، «نقض آشکار» کنوانسیون ژنو در حمایت از غیرنظامیان در طول جنگها و درگیریهای نظامی تلقی شدهاند.
قطعنامه 252 شورای امنیت
بر اساس متن این قطعنامه که در تاریخ 21 می 1968 به تصویب رسید، از رژیم صهیونیستی خواسته شد تا «اقداماتی را که به نحوی تغییر در وضعیت اورشلیم (بیتالمقدس) ایجاد میکند» لغو کند؛ از جمله مصادره املاک و مستغلات متعلق به فلسطینیان در اراضی اشغالی.
قطعنامه 242 شورای امنیت
قطعنامه 242 شورای امنیت مورخ 22 نوامبر 1967، از رژیم صهیونیستی خواسته است تا نیروهای خود را از تمام اراضی اشغالی در سال 1967 که شامل بخش شرقی بیتالمقدس نیز میشود، خارج کند.