يكي از وعدههای مهم حسن روحاني در انتخابات سال 1392 چرخش همزمان چرخ سانتريفيوژ و چرخ زندگي مردم بود. اين شعار انتخاباتي در اعتراض به دولت نهم و دهم و همچنين نامزدهاي آن انتخابات بود و تداعیکننده مذاكرات هستهای بود. شعارهاي انتخاباتي روحاني در آن سال مورد استقبال اكثريت مردم قرار گرفت و او توانست با پيروزي در انتخابات به پاستور راه يابد.
در واقع حسن روحانی بر پایه دوگانه سازی بین اقتصاد و برنامه هستهای و البته تأکید بر اینکه به هر دو اهمیت خواهد داد توانست رقبای انتخاباتی خود را شکست دهد. اما در حاضر بهطورقطع میتوان گفت برداشت عمومي بيانگر اين است كه شرايط و اوضاع اقتصادي بعد از گذشتن حدود هشت سال نهتنها بهتر نشده بلكه بدتر شده و مردم از وضعيت موجود رضايتي ندارند.
بنا به همين دليل بود كه رئیسجمهور روز 7 مهرماه سال جاري در نشست ستاد ملی مبارزه با بیماری کرونا ضمن اشاره مشکلات مردم گفت: «یک عدهای به خاطر منافع غلط گروهی و باندی به مردم آدرس غلط ندهند. آدرس غلط به مردم ندهید، ریشه مشکلات، «واشنگتن دیسی» است. مردم باید در این سالها خیلی راحتتر زندگی میکردند».
اما حجتالاسلاموالمسلمین حسن روحانی، روز چهارشنبه 13 اسفندماه در جلسه هیئت دولت تصریح کرد: «دولت به این تعهد خود که هم سانتریفیوژها بچرخد و هم چرخ اقتصاد کشور، هر روز عمل کرده است و امروز اقتصاد ما بهتر از گذشته میچرخد و دهها هزار میلیارد تومان طرح و پروژه در هر هفته به بهرهبرداری میرسد و از طرف دیگر سانتریفیوژها هم بهتر و با کیفیت بالایی میچرخند بنابراین هم میشود صنعت هستهای رشد و پیشرفت کند و هم میتوان به آن مشروعیت داده و فعالیت در این زمینه را بیهزینه کرد».
البته این اولین بار نبود که رئیسجمهور چنین اظهاراتی را بیان داشته بود. بهعنوانمثال ایشان 20 فروردين 1398 و در مراسم سالروز ملی فناوری هستهای گفته بود: «اگر در سال 92 گفتیم که سانتریفیوژ بچرخد و زندگی مردم هم بچرخد به قول خود عمل کردیم. چرخ سانتریفیوژ بهتر و دقیقتر از گذشته میچرخد. ملت ایران هم در رشد و توسعه علمی و اقتصادی هر روز قدم جدیدی برمیدارد».
با وجود اين گفتهها به نظر میرسد دولت در تحقق وعده خود ناكام مانده و آنچنانکه بایدوشاید نتوانسته گامي جدی در زمینه مدیریت مسائل اقتصادی و هستهای بردارد.
در حوزه اقتصادی شاخصهای اعلامشده نهادها و سازمانهای دولتی اين موضوع را تائيد نمیکنند. بهعنوانمثال بر اساس گزارش مركز آمار نرخ تورم نقطهای در بهمنماه 1399 به عدد 48.2 درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور بهطور میانگین 48.2 درصد بیشتر از بهمن 1398 برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کردهاند.
نرخ تورم نقطهای بهمنماه 1399 در مقایسه با ماه قبل 2.0 واحد درصد افزایشیافته است. نرخ تورم نقطهای گروه عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» با افزایش 6.9 واحد درصدی به 66.8 درصد و گروه «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» به 39.7 درصد رسیده است.
این در حالی است که نرخ تورم نقطهای برای خانوارهای شهری 47.2 درصد میباشد که نسبت به ماه قبل 1.7 واحد درصد افزایش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی 53.6 درصد بوده که نسبت به ماه قبل 3.8 واحد درصد افزایش داشته است.
همچنين بر اساس اعلام بانک مرکزی، در بهمنماه امسال اجاره خانه در شهر تهران نسبت به ماه پیش رشد 30 درصدی و نسبت به بهمن سال گذشته رشدی نزدیک به 34 درصد داشته است.
اوضاعواحوال دیگر شاخصهای اقتصادی نیز چندان مساعد نیست.
وضعیت برنامه هستهای نیز اگر منظور دانش و پیشرفتهای ایران باشد که هرگز از بین رفتنی نیست اما اگر در قالب برجام به ارزیابی آن پرداخته شود باید گفت بعد از خروج ترامپ از توافق، عملاً ایران تا مدتها منتظر انجام تعهدات توسط اروپاییها بود که این اتفاق رخ نداد. بعد از پیروزی جو بایدن نیز برخی اصلاحطلبان و دولتیها انتظار داشتند که آمریکاییها سریعاً به تعهدات خود بازگردند اما به نظر نمیرسد آنها قصد داشته باشند که از تحریمهای دوره دولت دونالد ترامپ به این سادگی بگذرند.
بنابراین با جمعبندی این شرایط در بهترین حالت میباید گفت شاید چرخ هستهای و اقتصادی در هفت سال گذشته حرکت میکرده اما هیچگاه سرعت آن به میزانی نبوده که تحول جدی را به وجود آورد. بهویژه در حوزه اقتصادی که قضاوت درباره آن به دلیل پیوند با زندگی روزمره عموم مردم مشکل نیست.