از زیرمجموعه های موسسات غیرتجاری می توان به موسسات حقوقی نظیر دادیستا اشاره کرد که به صورت انتفاعی هستند. در ادامه قصد داریم راجع به موسسه حقوقی و شرایط لازم برای کار در موسسه حقوقی صحبت کنیم.

 

موسسه حقوقی چیست؟

این موسسه به منظور ارائه خدمات حقوقی تاسیس می شود و در واقع واحدی غیرتجاری است که از چندین وکیل که در مسائل حقوقی صاحب نظر هستند ایجاد می شود. در این موسسه فعالیت های حقوقی ای که جنبه علمی حقوقی دارند، انجام می شود. موسسات حقوقی با مشاوره هایی که به مدیران و ذی نفعان می دهند، کمک می کنند تا تصمیمات صحیحی اتخاذ کنند؛ البته با در نظر گرفتن مسئولیت های کیفری، جزایی، حقوقی و انتظامی.

موسسات حقوقی همچنی در حل و فصل مسائل حقوقی سازمان ها به آنان کمک می کنند. در مواقع می تواند گفت موسسات حقوقی بین وکیل و موکل به عنوان رابط عمل کرده و از کارشناسان حقوق یا وکلای رسمی دادگستری برای این کار استفاده می کند. در دنیای امروزی نظمی که باید در تعاملات انسانی و اجتماعی تعریف شده است، باعث ایجاد نیازهای حقیقی و حقوقی شده و نیاز به موسسات حقوقی احساس می شود.

تاسیس موسسه حقوقی

این موسسات در گذشته نیز فعالیت داشتند و تاسیس آنها خیلی راحت بود. به طوری که برای تاسیس نیازی به تحصیلات حقوقی نبود و فردی که فکر می کرد تجربه و آگاهی کافی در این زمینه دارد، اقدام به راه اندازی چنین موسسه ای می کرد. این مساله در طول سال ها باعث ایجاد مشکلاتی برای مردم شده بود؛ چرا که این افراد تجربه عملی در پرونده های حقوقی نداشته و از سواد کافی برای این کار برخوردار نبودند. این باعث می شود گاهی مشاوره هایی به مراجعین بدهند که نه تنها کاری از آنها پیش نمی برد، بلکه گاهاً باعث ضایع شدن حق آنان نیز می شد. به همین دلیل نیاز به اصلاحاتی در این زمینه بود که باعث شد شرایطی برای تاسیس موسسات حقوقی در نظر گرفته شود.

شرایط کار در موسسه حقوقی

بر طبق رأیی که از سوی دیوان عدالت اداری صادره شده، برای تاسیس موسسه حقوقی به مجوز کانون های وکلای دادگستری نیاز است و بدون آن تاسیس موسسه خلاف قوانین محسوب می شود. برای صدور این مجوز به مرکز مشاوران قوه قضاییه هم نیاز است. در کل بدون داشتن مجوز از سوی این دو مرکز، به هیچ وجه تاسیس موسسه حقوقی ممکن نخواهد بود. تاسیس این موسسات، دست دلالان را از بازار وکالت کوتاه کرده و منجر به تبعات مثبتی برای مردم شده است؛چرا که در گذشته افرادی که بدون مجوز در این زمینه فعالیت می کردند، با عنوان رئیس موسسه حقوقی، نداشتن مدرک خود را توجیح می کردند.

با کسب پروانه از قوه قضائیه موسسه می توان فعالیت موسسه حقوقی را آغاز کرده و تا اتمام مدت زمان قید شده در مجوز، ادامه داد. در صورت تمام شدن این مجوز می توان برای تمدید آن اقدام کرد. برای ثبت موسسه به دو نفر نیاز است که این افراد یا باید مدرک تحصیلی مرتبط داشته باشند و یا وکیل دادگستری باشند. وکیل باید از سابقه ده ساله در حوزه وکالت برخوردار باشد.

ثبت موسسه حقوقی در اداره ثبت صورت می گیرد. یعنی کسی که قصد تاسیس موسسه را دارد باید با برخورداری از شرایط لازم، با در دست داشتن مدارک به اداره ثبت مراجعه کند. مراحل ثبت ممکن خیلی زمانبر و از حوصله برخی افراد خارج باشد، به همین دلیل می توان این کارها را به یک کارشناس باتجربه دراین زمینه سپرد تا تمام مراحل را طی کند.

شرایط ثبت موسسه حقوقی

در واقع برای ثبت هم باید شرایط موسس و هم شرایط مورد نیاز موسسه در نظر گرفته شود.

• شرایط موسس

وکیلی که قصد وکالت در یک موسسه حقوقی را دارد به هیچ نباید عضو موسسه ای مشابه باشند. حتی دفتر وکالت نیز نباید داشته باشد. همچنین باید دارای پروانه وکالت بوده و وقفه ای در تمدید مجدد آن وجود نداشته باشد. باید سابقه کیفری در سوابق خود نداشته و پایبند به قوانین و شئونات اسلامی باشد. وکیلی که قصد تاسیس موسسه حقوقی دارد، حتی اگر یکی از شرایط بالا را نداشته باشد، نمی تواند شرایط کار در موسسه حقوقی را داشته باشد. برای تاسیس به پروانه یک وکیل از کانون وکلا نیاز است، اما اگر از مرکز مشاوران قوه قضائیه باشد، همه اعضا باید پروانه وکالت داشته باشند.

• شرایط موسسه

محل صدور مجوز باید همان شهری باشد که وکیل می خواهد موسسه حقوقی را تاسیس کند. مثلا نمی توان مجوز را از شیراز گرفت اما موسسه را در اصفهان راه انداز کرد. برای تاسیس باید سرمایه نقدی مورد نیاز فراهم باشد. موسسه به حداقل دو عضو برای تاسیس نیاز دارد. با توجه به اینکه این موسسات در زمینه های مختلفی مشغول به کار هستند، بنابراین باید با هنگام ثبت موسسه حتما موضوع فعالیت آن را مشخص باشد.

فعالیت های یک موسسه حقوقی چیست؟

فعالیت موسسات حقوقی گسترده است که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مشاوه حقوقی

این مشاوره ها می تواند با افراد یا با سازمان ها و شرکت های بزرگ باشد. مشاوره های حقوقی انواع مختلفی دارند که ازجمله آنها می توان به مشاوره خانواده، ارث، مالیاتی، تجاری، کمک حقوقی، حقوقی و شغلی اشاره کرد. از دیگر مشاوره ها می توان به ثبت احوال اشاره کرد که در زمینه هایی مثل تغییر سن در شناسنامه، حذف اسم همسر، باطل کردن شناسنامه، تغییر نام و ... فعالیت می کند.

• قرارداد

انجام وکالت در قراردادهایی مثل قراردادهای صنعتی، خرید و فروش، ساختمانی، پزشکی و هر گونه قرارداد خصوصی میان شخص حقیقی و خصوصی.

• وصول مطالبات

انجام تخصصی آن ها توسط وکیل مثل چک برگشتی، سفته، اوراق بهادار و دیگر سندها...

از دیگر فعالیت های موسسه حقوقی می توان به مواردی مثل انجام دادن امور حقوقی، رسیدگی کردن به موارد کیفری، قبول پرونده هایی که با امور خانواده ارتباط دارند، داوری کردن و ... اشاره کرد.البته گستردگی فعالیت های مربوط به موسسه حقوقی بیشتر از اینهاست که ما فقط به صورت خلاصه ای به پاره ای از آنان اشاره کردیم.