پوست بزرگترین اندام بدن انسان است. زخم عملکرد طبیعی پوست را مختل میسازد و التیام آن ممکن است وقت زیادی بگیرد و برای بیمار دردآور باشد و در بدترین حالت اگر به خوبی مراقبت و درمان نشود، به مرگ منجر شود. همچنین زخمهایی که التیام آنها دشوار است بار زیادی بر دوش جامعه وارد میکنند و حدود نیمی از هزینه درمان بیماران سرپایی را به خود اختصاص میدهند.
در مراقبت سنتی از زخم، پانسمان زخم بطور منظم و معمولا هر دو روز یک بار تعویض میشود. کادر درمان و مراقبت برای بررسی اینکه آیا زخم عفونت کرده است یا نه باید پانسمان را بردارند و بر اساس مشاهده و انجام آزمایش این مساله را تشخیص بدهند. این یک رویه دردآور است که فرایند التیام زخم را هم مختل میکند و همچنین هر بار که پانسمان زخم برداشته میشود خطر عفونت هم بیشتر میشود.
اکنون محققان دانشگاه لینکوپینگ سوئد با مشارکت همکارانی از دو دانشگاه دیگر، نوعی چسب یا پانسمان زخم ساخته شده از نانوسلولز ابداع کردهاند که میتواند نشانههای اولیه عفونت را بدون مداخله در فرایند التیام زخم آشکار و مشخص کند.
«دانیل آیلی» استاد دانشکده بیوفیزیک و بیومهندسی در دانشگاه یاد شده میگوید: توانایی تشخیص سریع عفونی شدن یک زخم بدون نیاز به برداشتن پانسمان، راه را برای نوع جدیدی از مراقبت زخم میگشاید که میتواند به مراقبتهای بهینهتر و بهبود زندگی بیمارانی منجر شود که دارای زخمهای سخت التیام هستند. این یافته همچنین میتواند نیاز به مصرف آنتیبیوتیک را کاهش دهد.
این پانسمان یا چسب مخصوص زخم از نانوسلولز توری تنگ ساخته شده که از وارد شدن باکتری و سایر میکروبها جلوگیری میکند. این پوشش زخم در عین حال امکان خارج شدن گازها و ترشحات مایع را که برای التیام زخم مهم است فراهم میکند. ایده این است که این پوشش مخصوص وقتی که روی زخم قرار داده شد تا زمان التیام زخم باقی بماند و در صورتی که زخم عفونی شود این پوشش تغییر رنگ نشان خواهد داد.
زخمهای غیرعفونی «پیهاش» pH حدود ۵.۵ دارند. زمانی که زخم عفونی میشود پیهاش تا حد ۸ بالا میرود زیرا باکتریها محیط اطراف خود را تغییر میدهند تا مناسب رشد آنها شود. افزایش پیهاش قبل از علائم ظاهری مانند قرمز شدگی قابل تشخیص است.