طی مطالعات وسیعی که به‌مدت ۲۰ سال در کشورهای سوئد و آمریکا هم‌زمان انجام شده است، محققین اعلام کرده‌اند که مصرف روزانه شیر، برای بدن انسان مفید نیست.
دکتر والتر ویلِت، یکی از محققین دانشگاه هاروارد آمریکا می‌گوید انسان تنها حیوانی است که بعد از دوران شیرخوارگی به خوردن شیر ادامه می‌دهد، و شیر حیوانات دیگر را می‌خورد. شیر یکی از کامل‌ترین غذاها است ولی برای نوزاد گاو (گوساله)، نه برای انسان.
بدون شک مصرف کلسیم به استحکام استخوان‌ها کمک می‌کند؛ اما نوع کلسیم موجود در شیر با نوع کلسیم موجود درسبزیجات متفاوت است و درحالی‌که کلسیم گیاهی به استخوان‌سازی کمک می‌کند، کلسیم شیر به پوکی استخوان کمک می‌کند. به همین دلیل محققین توصیه می‌کنند که اگر می‌خواهید کلسیم بخورید سبزیجات مصرف کنید نه شیر.
همین تحقیقات نشان داده که تولیدات تخمیر شده شیر (مثل پنیر و ماست)، ضرر کمتری دارند و می‌توانند مصرف شوند. این مسئله به خاطر این است که شیر دارای ماده‌ای به نام (دی-گالاکتوز) است که از شکستن قند موجود در شیر (لاکتوز) به‌وجود می‌آید. گالاکتوز که مقدار آن در شیر بسیار زیادتر از پنیر و ماست است یکی از عوامل ایجاد التهاب در بدن انسان و مخصوصا در مفاصل است.
صدمات ناشی از شیر در بدن انسان شامل موارد زیر است:
۱. تسریع پوکی استخوان
محققین می‌گویند که مصرف شیر به‌وسیله خانم‌ها نه تنها کمکی به استحکام استخوان‌های آنان نمی‌کند، بلکه باعث تسریع پوکی استخوان‌ها شده و احتمال شکستگی استخوان را در آنان نیز زیاد می‌کند.
۲. ایجاد بیماری دیابت نوع ۱
پروتئین موجود در شیر گاو در ایجاد بیماری دیابت نوع ۱ نقش دارد. این از طریق یک فرایند به نام تقلید مولکولی انجام می‌شود.
سلول‌های تولید کننده انسولین در پانکراس از نظر ساختمانی شبیه به زنجیر پروتئین‌های موجود در لبنیات است. همین امر باعث می‌شود تا سیستم ایمنی بدن به‌جای حمله به پروتئین‌های شیر به سلول‌های پانکراس حمله می‌کند و همین باعث به وجود آمدن بیماری دیابت می‌شود.
۳. ابتلا به بیماری ام اس
آمار جهانی نشان می‌دهد که در کشورهایی که مصرف شیر بالا است تعداد مبتلایان به بیماری ام اس بیشتر است.
۴. ابتلا به سرطان
مطالعات بر روی حیوانات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که پروتئین موجود درلبنیات به‌نام ( آی جی اف 1 ) نقش بسزایی در ایجاد سرطان‌های مختلف در بدن را دارد.
یکی از پروتئین‌های اولیه شیر به‌نام (کازئین) با اثر گذاشتن روی ژن‌ها (در مطالعات حیوانات)، ایجاد سرطان می‌کند.
۵. بالابردن کلسترول و تصلب شرایین
مطالعات بر روی حیوانات آزمایشگاهی و انسان نشان می‌دهد که پروتئین‌های موجود در لبنیات مقدار کلسترول را (در انسان و حیوانات)، و ایجاد آتروزکلروز (تصلب شرایین) عروق را بالا می‌برد.
۶. ایجاد التهاب مخصوصا در مفاصل
قند موجود در شیر (دی-گالاکتوز)، در بدن انسان ایجاد التهاب می‌کند، مخصوصا در مفاصل.
۷. پیری زودرس
مطالعات نشان داده که دی-گالاکتوز در حیوانات ایجاد پیری زودرس می‌کند، همین اثر را روی بدن انسان نیز دارد.
۸. جوش صورت
مصرف زیاد شیر باعث ایجاد جوش صورت می‌شود (بخصوص در جوانان).
۹. ایجاد یبوست
مصرف شیر در ایجاد یبوست و عفونت گوش نقش دارد.
۱۰. آلرژی
طبق مطالعات بین المللی، شیر عامل تولید آلرژی‌ها به مواد غذایی است.
۱۱. آلرژی به لاکتوز
آلرژی به لاکتوز موجود در شیر، یکی از شایع‌ترین آلرژی‌ها در انسان است.
۱۲. کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن
مصرف شیر عملکرد سیستم ایمنی بدن را کاهش می‌دهد و بدن برای ایجاد و پیشرفت بیماریها مساعد می‌شود. این موضوع سال‌ها است که توسط محققین اثبات شده است.
۱۳. پوکی استخوان
شیر به دلیل پروتئین بالایی که دارد در خون محیط اسیدی ایجاد می‌کند و آن را از حالت قلیایی طبیعی خود خارج می‌کند. در این حالت برای برگرداندن خون به حالت اولیه از کلسیم موجود در استخوان‌ها استفاده می‌کند. زیرا کلسیم در واقع سریع‌ترین و بهترین عامل برای قلیایی کردن خون است. اما این مسئله باعث نازک شدن و شکننده شدن استخوان‌ها می‌شود.
۱۴. بیماری‌های ریوی
مصرف شیر پرچرب بیماری‌های ریوی را در هوای آلوده بیشتر می‌کند. شیر و لبنیات پرچرب باعث افزایش زیان‌هایی که در اثر آلودگی هوا به وجود می‌آیند می‌شود. زیرا اسیدهای چرب اشباع موجود در شیر و لبنیات پرچرب سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و بیماری‌های ریوی را در هوای آلوده گسترش می‌دهد.
۱۵. ازبین‌بردن پروتئین مفید بدن
با مصرف شیرگاو، پروتئین‌های زیادی وارد بدن می‌شوند. بعضی از این پروتئین‌ها برای بدن ناشناخته‌اند. مقداری از آنها در روده به‌طور کامل هضم نمی‌شوند و تکه‌هایی از زنجیرهای اسید آمینه را می‌سازند. این زنجیرها تقریبا با ساختمان بعضی از پروتئین‌های بدن انسان تشابه دارند و باعث می‌شوند که سیستم ایمنی بدن به این پروتئین‌های نیمه هضم شده و پروتئین‌های مشابه بدن حمله کند و پروتئین‌های مفید بدن را نیز از بین ببرند.
۱۶. اختلال در تبدیل ویتامین D غیر فعال به فعال در کلیه‌ها
دیگر زیان‌های شیر اختلال در تبدیل ویتامین D غیر فعال به فعال در کلیه‌ها است. ویتامین D یک نوع هورمون است که در بسیاری از فعل و انفعالات حیاتی بدن که در سلامتی نقش عمده‌ای دارند شرکت دارد.
خب حالا پس از کجا کلسیم مورد نیاز بدن را تامین کنیم؟
میزان کلسیم توصیه شده برای افراد بزرگسال به صورت روزانه ۱۰۰۰ میلی‌گرم است. برای زنان بالای ۵۰ سال و مردان بالای ۷۰ سال این مقدار به ۱۲۰۰ میلی‌گرم افزایش پیدا می‌کند و برای کودکان بین ۴ تا ۱۸ سال، ۱۳۰۰ میلی‌گرم کافی است.
سبزیجات با برگ‌های سبز
سبزیجات برگ‌دار مانند کلم سبز، کلم پیچ و اسفناج سرشار از کلسیم هستند.
کلم بروکلی
کلم بروکلی از خانواده سبزیجات چلیپایی است و هر یک فنجان آن ۳۵ میلی‌گرم کلسیم دارد. این سبزی همچنین حاوی چند ویتامین و مواد معدنی از جمله فسفر، پتاسیم، ویتامین ث، بتاکاروتن و ویتامین کا است.
دانه‌ها
وعده‌های کوچک برخی دانه‌ها نیز مجموعه‌ای سرشار از کلسیم است. دانه‌ها همچنین حاوی پروتئین و چربی‌های سالم هستند. دانه‌های چیا از اسیدهای چرب امگا ۳ سرشارند و دانه‌های کنجد حاوی مواد معدنی مانند آهن و مس و منگنز هستند.
انجیر خشک
انجیر در مقایسه با انواع میوه‌های خشک دیگر کلسیم بیشتری دارد. این خوراکی همچنین سرشار از ویتامین کا و پتاسیم است.
ریواس
ریواس میوه‌ای ترش است که کلسیم و ویتامین کا و فیبر مورد نیاز بدن را می‌تواند تامین کند. این ماده غذایی همچنین حاوی فیبر پری‌بیوتیک است که به رشد باکتری‌های سالم در روده کمک می‌کند.
لوبیا و عدس
لوبیا و عدس سرشار از کلسیم و پروتئین و فیبرند و بخشی از آهن، روی، فولات، منیزیم و پتاسیم مورد نیاز بدن را تامین می‌کنند. یک فنجان لوبیا سفید ۱۶۱ میلی‌گرم کلسیم و ۱۷.۴ گرم پروتئین دارد. رژیم غذایی سرشار از لوبیا به کاهش کلسترول و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ کمک می‌کند.
بادام
در میان دانه‌های آجیل، بادام بیشترین میزان کلسیم را دارد. تقریبا در هر ۲۳ مغز بادام ۷۶.۳ میلی‌گرم کلسیم موجود است.
توفو
توفو یکی دیگر از دیگر محصولات به دست آمده از سویا است که با کلسیم غنی شده است. نصف فنجان توفو حاوی ۸۶۱ میلی‌گرم کلسیم است. توفو را می‌توان کباب کرد یا در تابه پخت. این ماده غذایی منبع خوبی از پروتئین به‌ویژه برای افرادی است که گوشت نمی‌خورند.
شیر سویا
شیر سویا نیز با کلسیم غنی شده است. یک فنجان شیر سویای غنی‌شده ۳۰۰ میلی‌گرم کلسیم و ۶.۳۴ گرم پروتئین دارد.
| ماده غذایی (۱۰۰ گرم) | کلسیم (میلی‌گرم) |
| شیر سویا | ۲۵ |
| دانه کنجد | ۹۷۵ |
| بادام | ۲۶۹ |
| انجیر خشک | ۱۶۲ |
| فندق | ۱۱۴ |
| پسته خام | ۱۰۵ |
| گردو | ۹۸ |
| بادام زمینی | ۹۲ |
| مغز تخمه آفتابگردان | ۷۸ |
| تخمه کدو خام | ۵۵ |
| تخمه هندونه | ۵۴ |
| بادام هندی | ۴۵ |
| سویا خام | ۲۷۷ |
| سویا بوداده | ۱۴۰ |
| نخود پخته | ۴۹ |
| لوبیا چیتی پخته | ۴۶ |
| عدس پخته | ۱۹ |
| جو دوسر | ۵۴ |
| زیتون | ۸۸ |
| شوید | ۲۰۸ |
| جعفری | ۱۳۸ |
| اسفناج پخته | ۱۳۶ |
| کلم بروکلی پخته | ۱۱۸ |
| ریواس خام | ۸۶ |
| شاهی خام | ۸۱ |
| بامیه پخته | ۷۷ |
| لوبیا سبز پخته | ۴۴ |
| کرفس پخته | ۴۲ |
| هویج خام | ۳۳ |
| کدوسبز پخته | ۱۸ |
| کدو تنبل پخته | ۱۵ |
| گوجه فرنگی خام | ۱۰ |
منابع استفاده شده برای تولید این محتوا:
https://www.hsph.harvard.edu/news/hsph-in-the-news/milk-healthy-diet/
https://www.verywellhealth.com/is-milk-bad-for-you-8419898
https://www.pcrm.org/good-nutrition/nutrition-information/health-concerns-about-dairy