توصیه‌های رهبری به پزشکیان، مسئولیان و مردم
آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح یکشنبه ۷ مرداد ۱۴۰۳ در مراسمی که در حسینیه امام خمینی (ره) دفتر رهبری برگزار شد، لوح متن حکم تنفیذ ریاست‌جمهوری چهاردهم را به مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور منتخب مردم اعطاء کردند.
در متن حکم تنفیذ رئیس جمهور آمده است: «چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری، پس از دوره‌ی ناتمامْ‌مانده‌ی رئیس‌جمهور فقید شهید، یکی از افتخارات ملت ایران، و نشانه‌ی استقرار نظام پایدار اسلامی، و حاکی از عقلانیت و متانت فضای سیاسی کشور است. نگاه به برخی پدیده‌های ناپسند در برخی از آزمونهای مشابه در برخی از مناطق جهان، نشان‌دهنده‌ی برجستگی ایران و ایرانی است.
اکنون اینجانب با تشکر از همه‌ی کسانی که در خلق این افتخار نقش آفریده‌اند، به پیروی از ملت بزرگ، رأی آنان به شخصیت فرزانه، و صادق، و مردمی، و دانشمند جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان را تنفیذ و ایشان را به ریاست جمهوری اسلامی ایران منصوب میکنم.»
رهبر انقلاب در این مراسم هفت توصیه مهم خطاب به رئیس جمهور، دولت و مسئولان بخش‌های مختلف بیان کردند.
ایشان در توصیه اول با اشاره به ثروت‌ها و ظرفیت‌های پر شمار طبیعی و انسانی ایران بزرگ، دولت جدید را به بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها فراخواندند و گفتند: در کشور، افراد صاحب فکر و ابتکار فراوانی وجود دارد که سخنان پیشنهادی یا اعتراضی آنها، خوب راهگشا و شگفت‌انگیز است و دولت و رئیس‌جمهور محترم باید با استفاده از راهکاره «برای مردم، با مردم و در میان مردم»، از این ظرفیت عظیم برای رسیدن به اهداف استفاده کنند.
رهبر انقلاب توصیه دوم را به اهمیت کار جهادی اختصاص دادند و با تأکید بر اینکه با روحیه جهادی می‌توان کوههای مشکلات را جابجا کرد، افزودند: کار جهادی یعنی «خستگی‌ناپذیر و بی‌مزد و منت کار کردن و با هدف انجام وظیفه انسانی و خدایی، پیش رفتن.»
رهبر انقلاب در توصیه بعدی، «تعامل ارکان کشور» را ضروری خواندند و گفتند: هم مجلس باید به دولت کمک کند و هم دولت باید به حساسیت‌های مجلس توجه کند. قوه قضائیه نیز در هر نقطه مورد نیاز حضور فعال داشته باشد.
ایشان با اشاره به توصیه خود به رؤسای قوا مبنی بر تشکیل جلسات مشترک، گفتند: جلسات رؤسای قوا و تبادل نظر در مسائل گوناگون، فرصت بسیار خوبی است که باید جدی گرفته شود.
رعایت اولویت‌ها، توصیه چهارمی بود که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر آن، گفتند: به مسائل فرهنگی و اجتماعی حساسیت زیادی دارم اما امروز از لحاظ زمانی، اولویت با مسائل اقتصادی است و تحرک اقتصادیِ قوی، پیگیر و حساب‌شده‌ای مورد نیاز است. البته کارهای با ارزشی در دولت قبل انجام گرفته که باید ادامه یابد و کارهای دیگری هم باید اضافه شود.
رهبر انقلاب در توصیه‌ای دیگر که مخاطب آن آحاد مردم و فعالان سیاسی و اجتماعی بود، با اشاره به فضای انتخابات و احساسات عمومی ناشی از چالش‌ها و رقابت‌های انتخاباتی تأکید کردند: پس از انتخابات، نباید به وسوسه‌های دوقطبی‌سازی اعتنا کرد و ترتیب اثر داد؛ این توصیه مؤکد بنده است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه نباید احساساتی که در دوره انتخابات افراد را وادار به مجادله با یکدیگر می‌کرد ادامه یابد، افزودند: خاصیت انتخابات، رأی آوردن یکی و رأی نیاوردن دیگری است اما این نباید موجب نقار، اختلاف، شکاف و جدایی شود.
ایشان رفت و آمد سلایق و گرایش‌های گوناگون در مدیریت کشور از ابتدای انقلاب تاکنون را نوعی امتحان خواندند و گفتند: در همه انتخاباتی که برگزار شده، همه کسانی که وارد میدان شده‌اند چه نامزد آنها رأی آورده باشد چه رأی نیاورده باشد، پیروز هستند؛ چون ملت ایران پیروز شده و ما در این انتخابات شکست‌خورده نداریم.
رهبر انقلاب خطاب به همه فعالان سیاسی و اجتماعی و انتخاباتی افزودند: نه آن کسی که نامزدش رأی آورده احساس اعتلاء کند و نه آن کسی که نامزد مورد علاقه او رأی نیاورده احساس شکست کند.
ایشان در توصیه بعدی، مسئولان و مجریان کشور را به قدرشناسی توان داخلی و تکیه به آن سفارش کردند و گفتند: به توان داخلی اهمیت بدهید تا «ما می‌توانیم» یک شعار همیشگی باقی بماند.
توصیه پایانی رهبر انقلاب مربوط به مسائل سیاست خارجی بود؛ ایشان در این زمینه گفتند: در مقابل امواج و حوادث جهانی و بخصوص منطقه‌ای و مسائل سیاسی و حتی علمی مانند هوش مصنوعی، فعال و اثرگذار برخورد کنید نه منفعل.
رهبر انقلاب در بیان اولویت‌های سیاست خارجی کشور، با اشاره به امتیاز ایران در برخورداری از همسایگان متعدد، کار و تلاش جدی برای تقویت ارتباط با همسایگان را ضروری خواندند و گفتند: یکی دیگر از اولویت‌های سیاست خارجی، ارتباط با کشورهایی مانند کشورهای آفریقایی و آسیایی است که می‌توانند میدان دیپلماسی ایران را گسترش دهند.
ایشان اولویت دیگر سیاست خارجی را قدرشناسی و مستحکم کردن ارتباط با کشورهایی دانستند که در این سالها در مقابل فشارها از ایران حمایت و در میدان دیپلماسی و اقتصادی کمک کردند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای دراین‌باره افزودند: اینکه در میان اولویت‌های سیاست خارجی، اسمی از کشورهای اروپایی نیاوردیم، به معنی مخالفت و دشمنی نیست بلکه به این علت است که آنها با ایران رفتار و برخورد خوبی در قضایایی همچون تحریم‌ها، نفت و موارد جعلی مانند حقوق بشر نداشته‌اند که اگر این رفتار بد را نداشته باشند ارتباط با آنها هم جزو اولویت‌های ما است؛ البته چند کشور هستند که ما اذیت‌های آنها و رفتار عنادآمیزشان را فراموش نمی‌کنیم.
مسعود پزشکیان در این مراسم گفت: در خدمت مقام معظم رهبری به مردم قول می‌دهیم و تعهد می‌کنیم که برای این مردم جز انصاف و عدالت راه دیگر را نپوییم؛ قول می‌دهیم و وعده می‌دهیم که با تمام وجود به مردم خدمت کنیم و قول می‌دهیم که در راه شهدا و کسانی که برای این کشور زندگی خود را کف دست گذاشتند و در راه این مملکت جان خود را دادند، تا پای جان بایستیم و تلاش کنیم و دست به دست هم دهیم تا بتوانیم عزت و افتخار را به کشور خود بازگردانیم و این جز با اتحاد، قانون گرایی و وحدت امکان‌پذیر نیست. ما باید دست به دست هم بدهیم تا بتوانیم پاسخگوی نیازها، مشکلات و غدغه‌های مردم عزیز کشورمان باشیم و اینجا در خدمت مقام معظم رهبری اعلام میکنم که پایبند به این حرف‌ها و گفته‌ها خواهم بود.
***
انتصاب معاون اول و رئیس دفتر رئیس جمهور
مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور در حکمی «محمدرضا عارف» را به عنوان معاون اول رئیس جمهور منصوب کرد.
همچنین رئیس دولت چهاردهم در حکمی محسن حاجی میرزایی را به عنوان رئیس دفتر رییس جمهور انتخاب کرد. حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش در دولت دوازدهم و دبیر هیئت دولت در دولت یازدهم و دوازدهم بود.
واکنش‌های متفاوت به معاون اولی عارف
به گزارش ایسنا، علی طیب نیا از اعضای ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان در پی انتصاب محمدرضا عارف به عنوان معاون اول رئیس جمهوری دولت چهاردهم در ویدیویی اظهار کرد: ضمن تبریک به جناب آقای دکتر عارف بابت پذیرش مسئولیت معاون اولی جناب آقای دکتر پزشکیان، لازم می‌دانم این نکته را بگویم که من به دلایل شخصی در حال حاضر آمادگی پذیرش این مسئولیت را نداشتم ولی از روز اول در کنار آقای پزشکیان بودم و تا روز آخر خواهم بود.
وی تاکید کرد: با تمام توانم در جهت موفقیت و پیروزی دولت ایشان تلاش خواهم کرد و معتقدم که عبور از این شرایط سخت تنها با همدلی و همراهی همه گروه‌ها امکان‌پذیر خواهد شد.
محمدجواد ظریف رئیس شورای راهبری کابینه دولت چهاردهم در توییتی نوشت: «بسیار خرسندم که دوست ۴۵ ساله و برادر بزرگوارم جناب آقای دکتر رضا عارف، دانشمند برجسته و سیاستمدار پرتجربه، پاکدست و معتدل مسئولیت معاون اولی را پذیرفته‌اند.
امروز در حضور ریاست محترم جمهوری جلسه بسیار خوبی با دکتر عارف و دکتر طیب نیا و دوستان دیگر داشتیم و آخرین تصمیمات شورای راهبری و دیگر تحولات را بررسی کردیم. ضمن عرض تبریک، برای جناب دکتر عارف در این مسئولیت جدید توفیق هرچه بیشتر را خواهانم.»
احمد زیدآبادی در کانال تلگرام خود نوشت: «بر خلاف تصور رایج در بین بسیاری از اصلاح‌طلبان، به نظر من آقای عارف از همۀ گزینه‌های ممکن برای تصدی معاون اولی، مناسب‌تر است!
واقعیت این است که آقای عارف، معمولاً در موضع‌گیری‌های کلامی آدمی محافظه‌کار و محتاط و دست به عصا بوده که دلایل مخصوص به خود را داشته است، اما به لحاظ کارنامۀ اجرایی چه در پست ریاست دانشگاه تهران، چه وزارت پست و تلگراف و تلفن و چه مقام معاون اولی دولت سید محمد خاتمی، کارنامۀ خوبی از خود به جا گذاشته و چهره‌ای زحمتکش و علمی و کم سر و صدا و بدون حاشیه به شمار می‌رود.
از این جهت، کاملاً گزینۀ مناسبی برای معاون اولی دولتی با ماهیت و رویکرد دولت پزشکیان است. در این میان، گاف فرزندش هم قابل گذشت است!»
محمدعلی ابطحی، فعال سیاسی اصلاح طلب در توییتی نوشت: «عارف بهترین انتخاب برای معاون اولی پزشکیان است. قدرت اجرایی بی سروصدا و بالایی دارد. از بن دندان اصلاح طلب است. توانایی به کار گیری همه توان کشور، برای حل مشکلات مردم دارد.
وزانت اداره دولت را دارد و به پزشکیان فرصت بیشتری می دهد که بتواند برنامه های کلانش را برنامه ریزی کند. به تجربه و خطا نیاز ندارد. واقعا من و همکارانش در طول این سال‌های دوستی بر سعه صدر، بی‌توجهی به حواشی، باور به مردم، آرامش، داشتن سواد علمی و فنی و تیزهوشی ویژه‌اش می‌توانیم گواهی دهیم.»
عبدالله گنجی، فعال رسانه‌ای اصولگرا در توییتی نوشت: «انتخاب عارف به عنوان معاون اول کار درستی بود عارف هم تابلوی اصلاح طلبی دارد هم تجربه این کار را دارد هم یک ارزش گراست. هم بخشی از اصلاح‌طلبان به خاطر تعلقاتش به نظام نوشتند که او اصلاح طلب نیست.بنده عارف-پزشکیان را اصولگرا به معنای پایبند به اسلام سیاسی و انقلاب اسلامی می دانم.»
حمید رسایی، نماینده تهران در توییتی نوشت: «انتظار این بود رئیس جمهور محترم برای تحقق وعده‌هایی که داده‌اند، از میان چهره‌های همسو با خودش، معاون اولی چابک و پرانرژی معرفی کنند. معرفی آ.عارف باوجود ویژگی‌های شخصیتی، از آنجا که سه سال از آ.پزشکیان مسن‌تر است، پیام خوبی ندارد. امیدوارم کابینه کاری، جوان و پرانگیزه معرفی شود.»
***
توضیح قالیباف درباره معرفی گزینه‌های کابینه به پزشکیان
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس در گفتگو با رسانه دفتر رهبری گفت: «یک کار خوبی که آقای دکتر پزشکیان کردند این بود که به همه‌ی گروه‌های سیاسی، به همه‌ی بخش‌های خصوصی و نهادهایی که نمایندگی می‌کردند بخش خصوصی را ــ نهادهای عمومی غیر دولتی ــ این پیشنهادها را داده‌اند و از آنها خواسته‌اند. البتّه نامه‌ای را برای من هم نوشتند ــ به شخص من؛ نه به عنوان رئیس مجلس ــ ولی من طبیعتاً به خاطر جایگاه حقوقی‌ای که دارم، هیچ موقع نه لیستی فرستادم که افرادی را پیشنهاد داده باشم، نه سر این موضوع به صورت مصداقی صحبت کرده‌ایم؛ من در صحبتم هم به این موضوع اشاره کردم.
وقتی که ایشان نظرات همه را بگیرند و جمع‌بندی بکنند، طبیعتاً به تعدادی از افراد می‌رسند و ممکن است در خصوص هر کدام از وزرا، تعدادی گزینه‌ی مشخّص بر اساس آن شاخص‌ها باشد؛ بدون شک، آن موقع حتماً بحث‌های جدّی‌ای بین مجلس و دولت شکل می‌گیرد که تصمیم نهایی آنجا گرفته می‌شود تا با توافق ان‌شاءالله بتوانند بیایند و همه‌ی کابینه ان‌شاءالله بتواند از مجلس رأی اعتماد خودش را بگیرد و بدون نبودن وزیری ان‌شاءالله کار در دولت شروع بشود. فکر میکنم این زمینه بین مجلس و دولت وجود دارد و فکر میکنم در روزهای آینده این کار رقم بخورد...
یک ویژگی‌ای که جناب آقای پزشکیان دارند این است که واقعاً هیچ وابستگی حزبی ندارند. ممکن است ایشان یک اندیشه داشته باشند، یک نگاه داشته باشند، یک رویکرد داشته باشند که آن رویکرد هم بیشتر رویکرد عدالت‌خواهی و صداقت و صمیمیّت و ویژگی‌های خودشان است ــ که واقعاً ویژگی‌های بسیار تحسین‌برانگیزی است ــ و شاید یک سلیقه‌ای هم داشته باشند؛ ولی ایشان واقعاً قیدوبند حزبی ندارند و با موضوعات هم آشنایی دارند، مخصوصاً با برنامه‌ی هفتم.
سر این موضوعات، مرتّب با هم صحبت می‌کنیم. البتّه بعضی اوقات حتّی روی نفرات هم به صورت کلّی بحث می‌شود. البتّه از وقتی ایشان منتخب شدند، ما جلسات سران را که سه‌نفره همیشه برگزار می‌شود، از همان روز اوّل برقرار کردیم. همین امروز هم که شنبه است، باز ما جلساتمان را داریم. ما الان در اینجا بیشتر به اولویّت‌ها داریم توجّه می‌کنیم؛ اینکه چالش‌های مهمّمان کجا است و چه کاری باید انجام بدهیم.»
***
ترمیم شکاف‌های اجتماعی؛ اولویت اول دولت پزشکیان برای اصلاحات اقتصادی
سید مقداد ضیاء‌تبار، پژوهشگر اقتصاد در فرهیختگان نوشت: «بعد از انتخاب مسعود پزشکیان، حدس می‌زدم این دوقطبی تشدید خواهد شد. در این شرایط زمانی که ما با لیست بلندبالایی از مسائل مواجه هستیم و باید به سراغ حل تک تک آنها برویم، اولین و مهم‌ترین پیش‌نیاز، اجماع نظر نسبی میان نیروهای مختلف، به ویژه نیروهایی است که دارای تریبون و مخاطب یا در دستگاه‌های حاکمیتی هستند و توان اعمال فشار یا نظر دارند.
این موضوع باید از سمت مردم نیز وجود داشته باشد. افرادی که مخاطب و تریبون دارند، ممکن است به گونه‌ای ذهن مردم و مخاطبان عادی را شکل بدهند که اعتماد کافی از سوی مردم به دولت برای ایجاد اصلاحات وجود ندارد. در چنین شرایطی دولت می‌ترسد و دیگر جرات انجام اصلاحات را ندارد. نمونه قابل‌تامل آن عدم اصلاح قیمت حامل‌های انرژی در دولت شهید رئیسی است.
بر این اساس قیمت بنزین دست‌نخورده باقی ماند. این در شرایطی است که همه می‌دانیم ناترازی انرژی جدی بود و باید راه‌حلی را در این زمینه دنبال می‌کردیم. اما شاید یکی از مهم‌ترین مسائل، ترس از واکنش‌های اجتماعی بود. اینکه ما نتوانیم مردم را برای انجام اصلاحات همراه کنیم یک نگرانی مهم است.»
***
توصیه جالب رسانه اصولگرا به پزشکیان درباره مالیات
مشرق نوشت: «یکی از اقدامات اشتباهی که در دولت سابق صورت گرفت و منجر به اثرات پایدار تورمی شد افزایش بیش از 50 درصدی مالیات در هر سال بود. اقدامی که نمی گذاشت اقدامات دولت رئیسی در نزد مردم لمس شود...
ما این نوید را به دکتر پزشکیان می دهیم که تنها با کاهش شیب افزایش مالیات سالانه و نیز افزایش ندادن برخی ضرایب مالیاتی به راحتی می توانند وارد فرایند کنترل تورم شوند.
فرایندی که گام بعدی آن نظارت بر قیمت های بیقاعده ای است که از هیچ قاعده بازاری، دلاری، تحریمی و تورمی پیروی نمی کند. این دو بال می تواند دولت پزشکیان را در آسمان اقتصاد به پرواز درآورد و کارنامه خوبی از او نزد مردم بر جای بگذارد.»