سایه‌روشن‌‌های اظهارات رئیس‌جمهور

یوسف مشفق، گروه اقتصادی الف،   4030729131 ۲۰ نظر، ۳ در صف انتشار و ۱ تکراری یا غیرقابل انتشار

-+آنچه که از جدیدترین اظهارات رئیس‌جمهور به ذهن متبادر می‌شود، سایه‌روشن‌هایی است که هم حاوی امیدواری نسبت به افق دید و نگرش وی و هم حامل نگرانی پیرامون راه و روش اتخاذی دولت در عرصه اقتصادی است.

مسعود پزشکیان در همایش روز ملی صادرات، با اشاره به شرایط کنونی اقتصادی کشور گفته است: «یکی از معضلات ما هدف‌گذاری‌های مختلف است. به عنوان مثال ما در مجلس مصوب می‌کنیم تا به جوانان وام ازدواج داده شود و یا وام فرزندآوری پرداخت شود اما منابع آن را نمی‌بینیم. بانک‌ها چگونه ناتراز شدند؟ علت آن مصوباتی است که ما در مجلس گذاشتیم. تعهداتی که مجلس به گردن دولت‌ها گذاشته با واقعیت همخوانی ندارد. ما اول باید بدانیم در کجا هستیم. بارها گفتم ما به عنوان پزشک وقتی عمل می‌کنیم یک عوارضی دارد که باید درد و رنج را تحمل کرد. مداخلات اقتصادی و ارزی ما یکسری عوارضی در گروه و دسته‌ای ایجاد خواهد کرد. دغدغه ما گروه‌هایی است که ممکن است تصمیمات ما آنان را به زیر خط فقر ببرد. ما موظف هستیم آن‌ها را دیده و اجازه ندهیم صدمه ببینند. هر مداخله و نسخه‌ای که برای مملکت می نویسیم باید گروه آسیب پذیر را ببینیم».

و اما چند نکته اجمالی در باب سخنان ریاست محترم جمهور.

اول آنکه، بارزترین و امیدبخش‌ترین قسمت اظهارات مسعود پزشکیان، جایی است که بر لزوم دقت‌نظر به آثار و تبعات سیاست‌های اقتصادی - و آنچه که در عرف عرصه سیاست و اقتصاد به جراحی شهره شده - بر پیکره ضعفا اشاره دارد. اینکه در منظومه فکری رئیس‌جمهور، گروه‌های آسیب‌پذیر و طبقات پایین جایگاه مهمی داشته و این مسئله در اکثر مواضع وی نمود دارد قابل اعتناست. اینکه پزشکیان با وجود برخی تصورات نادرست از سیاست‌‌هایی که دولت را به سرمنزل مقصود می‌رساند و احاطه توسط مشاورین و سیاسیونی که نسخه‌های تجویزی آنان سال‌هاست گریبانگیر کشور شده، همچنان به اصول خود پایبند بوده و سعی دارد محرومین را در صدر توجهات بنشاند درخور تحسین است. 

دوم آنکه، در لابلای سخنان پزشکیان مسئله‌ای که تا حد زیادی حامل نگرانی برای آینده است، اشاره به ناگزیری اجرای سیاست‌ها و مداخلاتی است که در نهایت آثار ناخواسته‌ای را به‌دنبال دارد. این برای نخستین بار نیست که رئیس‌جمهور بر این موضوع تاکید و چند باری پای مسئله جراحی‌های اقتصادی را به میان کشیده و آن‌نکته‌ای که در این بین نگران‌کننده است، دست‌زدن به این جراحی‌ها در میانه تلاطم‌های سیاسی است. تاکید چندباره بر مسئله ناترازی‌ها و اشاره به ناگزیربودن مداخلاتی که از منظر متولیان امر در نهایت منفعت عموم را در پی دارد، این تصور را به ذهن متبادر می‌کند که موعد کلید‌زدن دور جدیدی از جراحی‌ها نزدیک بوده و تاکید فراوان بر آن،‌ روشی برای آمادگی افکار عمومی است.

حتی با وجود تمرکز رئیس‌جمهور بر منافع اقشار آسیب‌پذیر بدون شک آغاز جراحی اقتصادی لطمات قابل‌توجهی را به آنان در درازمدت وارد خواهد ساخت که حتی اتخاذ سیاست‌های جبرانی و حمایتی هم چاره‌ساز نخواهد بود. پس آنچه که در شرایط حساس کنونی نیاز است،‌ دقت‌نظر بسیار و نگریستن از زاویه اجتماعی به کلان‌چالش‌های اقتصادی سایه‌افکنده بر کشور و درنظرگرفتن همه ابعاد سیاست‌های اتخاذی برای عدم تلاطم و سقوط معیشت میلیون‌ها ایرانی است که به‌واسطه تحریم‌ها آسیب‌های فراوانی را متحمل شده‌اند. 

اینکه شخص رئیس‌جمهور دغدغه طبقات ضعیف و اقشار آسیب‌پذیر را دارد امری پسندیده است اما آنچه که شاید این مزیت وی را به نقطه ضعف بدل کند، گرفتارآمدن در راه‌ و روش‌های آزموده‌شده و دست‌زدن به جراحی‌های شتابزده است که دولت‌های قبل از او هم به آن تمسک جستند اما نتایج حاصله با تصورات ترسیم‌شده تفاوت‌های فاحشی داشت.