هر سال در مناسبت های مربوط به پیامبر گرامی اسلام، بداندیشانی فضای مجازی را پر می کنند از تحریف های ریز و درشت درباره شخصیت و منش آن حضرت و موضوع زنان و چندهمسری تقریبا پای ثابت اغلب این شبهه افکنی هاست. 

موضوع چندهمسری پیامبر اعظم(ص) همواره مورد تحریف اسلام‌ستیزان و بازتولیدکنندگان شبهه تبعیض نسبت به زن در اسلام بوده است. این گروه بدون دقت درباره کیفیت ازدواج های رسول ارجمند اسلام (محتوای آنها) و نیز بدون توجه به زمانه و زمینه آن ازدواج ها دست به دورداوری و پیش داوری می زنند.

انتظار همدلی با گذشته به این صورت که آن را بازسازی کنیم، بس سخت و سست است. اما این که پدیده ها را با توجه به زمانه و زمینه آنها داوری کنیم، لازمه نگاه تاریخی منصفانه و اقدامی مقدور و هم مقدر است. اتخاذ این رویه، شرط مقدر حصول نتیجه صحیح و دست کم معتبر است.

میشل فوکو که با تاریخ نگاری بر سر مِهر نبود، در پی کشف گفتمان‌های حاکم بر هر عصر بود. این کاری است که  از عهده متفکر بر می آید اما این که ارزش‌های زمانه یک پدیده در گذشته را قدری لحاظ کنیم، حتی از این که خود و ارزشهای زمان خود را ملاک نهایی و مطلق قرار ندهیم، کاری ساده تر است. همچنین می بایست به سیر تغییر مفاهیم در طول زمان توجه داشت. توجه به تاریخ تغییر مفاهیم و واژگان ما را حیرت زده می کند.

برای نمونه، واژه «برکت» در اصل و  ابتدا به معنای کود شتر-با تسامح- بوده و اما امروز معنایی بس عمیق و انیق دارد که به‌راحتی نمی توان آن را فهم و حتی ترجمه واژگانی کرد. چندهمسری درگذشته مورد تأیید عرب بوده است. حال آن که در خانواده امروزی بدل به ارزشی مسلم شده است. 

جالب است بدانیم در فرهنگ قدیم حتی در یونان باستان ازدواج با زنان نه برای لذت، که برای حفظ نسل بوده و مسأله جنسی مربوط به بیرون از خانه بوده است.

در جهان اسلام به خصوص در صدر اسلام نیز ازدواج به عنوان یک مراسم اجتماعی برای ایجاد پیوند دیده می شده است تا عشق  و شهوت. آلن بدیو اندیشمند بزرگ فرانسوی حتی در الجزایر امروز هم مواردی از ازدواج به عنوان یک رسم اجتماعی مانند ازدواج دخترعمو-پسرعمو را مثال می زند. بنابراین نه تنها تعدد زوجات که ازدواج هم تغییر ماهیت داده و چنین تکثر معنایی و عملی یافته است. عمده منتقدان رسول الله نه تنها این ملاحظات تاریخی و انسان شناسانه (عامل فرهنگی) را در نظر نمی گیرند که حتی بسیاری از جزییات مسلم ازدواج های پیامبر(ص) را یا نمی بینند و یا سانسور می کنند!  از مباحث فرهنگی فروتر، دلایل سیاسی ازدواج های پیامبر هم نادیده گرفته می شود.

مرحوم دکتر شریعتی در کتاب «زن در چشم و دل محمد»، می پرسد چه دلیلی برای ازدواج پیامبر با دختری کاملاً عاری از جذابیت ظاهری مانند دختر عمر وجود دارد! همچنین با اشاره به آیه ای از سوره احزاب (آیه 37) نشان می دهد که دلیل ازدواج پیامبر با همسر سابق پسرخوانده خود (زید)، برچیدن این رسم جاهلی بوده که پسرخوانده را پسر می دانسته اند(یعنی همچون پسر خونی) زینب دختر جحش و دختر عمه پیامبر(ص) با اصرار پیامبر(ص) به عقد زید در می آید و در زمانی همسر ایشان می شود که از زیبایی و جوانی او چیزی نمانده است.

شریعتی می گوید اگر پیامبر دلیلی غیر از آموختن حکمت داشت، در جوانی زینب این ازدواج را انجام می داد. پیامبر(ص) از 25 سالگی تا 53سالگی تنها یک همسر داشته و آن حضرت خدیجه(س) از نظر سن بسیار بالاتر از خود بوده است. مسلم است اگر او اهل نگاه مادی-دنیوی به زن بود، در زمانی که نه مسئولیت خاصی داشت و نه رسالتی اقدام به تعدد ازدواج یا دست کم ازدواج با زنی جوان می کرد. در عوض پیامبر(ص) با حضرت خدیجه(س) ازدواج کرد.

میان پیامبر(ص) و حضرت خدیجه(س) عشقی بی نظیر حاکم بود. چنانکه وقتی پیامبر(ص) از یک سفر تجاری طولانی برگشتند و آفتاب صورت مبارکشان را سوزانده بود، حضرت خدیجه (س) شعری توأم با سوز و شور در وصف ایشان سرود و در یک بیت آن چنین مضمونی زیبا آورد که آفتاب چگونه جرئت کرده بر صورت معشوق من بوسه بزند. 

بعد از رحلت خدیجه کبری، هیچ زنی جز عایشه به خانه پیامبر(ص) راه نیافت. هیچکدام از زنان پیامبر(ص) به غیر از عایشه، زیبا و جوان نبودند و برای پیامبر، زیبایی ملاک هیچ وصلتی نبوده است‌.

در نگاهی عمیق تر باید گفت ریشه ذهنی نگاه شرق شناسانه علیرغم ادعای حقوق زن، بسا فریبا و فریبکاردیدن آن است. گویی نمی توان بی چشمداشت جنسی به زن نزدیک شد؛ حتی اگر پیامبر(ص) باشد، آن هم در دوران کهولت سن و مسئولیت دینی و سیاسی و آن همه جنگ و رنج.  به گفته مرحوم شریعتی، این گروه احساس پیامبر(ص) را به عشق هایی که گاه میان خواهران مقدس و پدران مقدس در خلوت دِیرها اتفاق می افتاده است و ویکتور هوگو آنها را لو میداد، تقلیل داده اند(نقل به مضمون).  

لازم به یادآوری است که از هیچکدام از زنان پیامبر(ص) به جز حضرت خدیجه (س) فرزندی به جا نماند. همچنین پیامبر(ص) بعد از وفات خدیجه کبری، هرگز صمیمیتی با هیچ یک از زنان به جز عایشه نداشت و عمده زنانشان عاجز از درک شخصیت پیامبر(ص) بودند تا جایی که آیه نازل شد با این مضمون که اگر ناراضی هستید(از فقر) مهریه تان را بگیرید و از زندگی پیامبر بروید.

برخی کوشیده اند پیامبر را با «دون ژون» شبیه سازی کنند. او در جوانی اش حرمسرا داشت و در پیری راه دیگر برگزید و اما پیامبر(ص) در دوران کهولت اش و با جسمی فرتوت اقدام به تعدد ازدواج کرد. 

مرحوم شریعتی در کتاب مذکور می افزاید مخالفان غربی سعی کرده اند تا رسول ارجمند اسلام را متهم به حرمسرا کنند. اما خانه پیامبر(ص) هیچ تناسبی با حرمسراها و کاخهای سلاطین و حتی منزل تجار و افراد متوسط نداشت.  عایشه در اتاقی می زیست که یک طرف آن را شن ریخته بودند و طرف دیگر حصیر انداخته بودند.