دستور قضایی فیلترینگ شبکه پیام‌رسان تلگرام در 10 اردیبهشت از سوی دادستانی تهران صادر شد. آن طور که در دستور قضایی آمده بود، این فیلترینگ باید به گونه‌ای باشد که محتوای پیام‌رسان تلگرام به هیچ نحوی در کشور قابل دسترس نباشد، اما پس از این مسدودسازی شاهد بودیم که نسخه‌های فارسی تلگرام به راحتی فعالیت می‌کنند که این موضوع موجب شده فیلترینگ تلگرام تا حد زیادی با چالش مواجه شود.
در هفته‌های اخیر برخی رسانه‌ها مطالبی مبنی بر چرایی فیلتر نشدن نسخه های فارسی تلگرام مطرح کردند؛ همچنین عبدالصمد خرم‌آبادی معاون قضایی دادستان کل کشور و دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه با انتشار مطالبی در کانال شخصی خود در خصوص دو نرم‌افزار هاتگرام و تلگرام طلایی ابراز داشت که این دو به طور غیر قانونی و بر خلاف دستور قضایی و با امکانات وزارت ارتباطات دسترسی کاربران را به تلگرام فراهم می‌کنند. مسئولان وزارت ارتباطات در پاسخ به این انتقادات ادعا می‌کنند که این وزارتخانه هیچ امکاناتی در اختیار این دو نرم‌افزار قرار نداده است و در رابطه با عدم مسدودسازی آنها هم می‌گویند وزارت ارتباطات تصمیم‌گیر پالایش و فیلتر سایت‌ها و نرم‌افزار‌ها نیست و هیچ دستوری هم مبنی بر فیلترینگ تلگرام‌های فارسی از سوی دستگاه‌های مسئول صادر نشده است.
سردار محمدحسین جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در گفتگویی در رابطه با قانونی بودن فعالیت این دو نرم‌افزار اظهار داشت: فیلترینگ تلگرام هم حکم قضایی و هم مصوبه‌ای از طرف شورای عالی فضای مجازی دارد و استفاده از فیلترشکن یا سامانه‌هایی با عنوان هاتگرام و طلاگرام دارای مصوبه نیستند. در حقیقت موضوع این است که ورودی یا آی‌پی‌های تلگرام مسدود و فیلتر شده و هاتگرام و طلاگرام از طریق ورودی‌های اختصاصی به همان دیتاسنتر و داده های اصلی تلگرام دسترسی پیدا کرده‌اند و از این طریق می‌توانند ورودی‌ها را کنترل و مدیریت کنند اما بیگ دیتای تولید شده در کل شبکه تلگرام را نمی‌توانند کنترل کنند. در واقع در این مورد تسلط بر روی ورودی‌ها بر میزان تسلط بر بیگ‌دیتاها ارجحیت داده شده است؛ لذا ما فکر می‌کنیم بیگ‌دیتای ناشی از حضور تلگرام در کشور ما خطرناک‌تر از این موضوع است. در حوادث اخیر نیز شاهد این بودیم که بعضی از آشوبگران از این دست بیگ‌دیتاها استفاده کرده‌اند، یعنی با شناخت نقاط ضعف و مشکلات موجود و تمرکز و پرداختن به آن، عملیات روانی را در بستر شبکه‌های اجتماعی شکل دادند و آن را دنبال کردند.
پیام‌رسان‌های داخلی در بازه‌ای سه ماهه توانستند ثبت‌نام چند میلیونی را تجربه کنند
وی در خصوص قانونی بودن فعالیت هاتگرام و طلاگرام گفت: نگاه ما این است که در این رابطه حتماً باید حکم مصوبه اجرا شود و شبکه‌های بومی رشد بسیار خوبی داشتند. پیام‌رسان‌هایی مثل ایتا، سروش، گپ یا آی‌گپ در بازه‌ای سه ماهه توانستند ثبت‌نام چند میلیونی را تجربه کنند، به عنوان مثال سروش در این مسیر سه ماه توانسته سیزده میلیون عضو ثبت‌نام کند. تعداد زیادی از اسپانسرهای داخلی نیز بر این موضوع متمرکز شدند و از آنها حمایت کردند. اصل توانایی شبکه‌های داخلی اثبات شده و در حال حاضر کمی عجله می کنیم، چرا که اگر بخواهیم مقایسه‌ای میان دو سال قبل تلگرام با شرایط موجود مثلاً سروش داشته باشیم، قطعا شرایط سروش در حال حاضر بهتر است. به این دلیل که جوانان کشورمان بدون آمادگی قبلی و صرفاً در حرکتی جهادی روی این نوع شبکه‌ها کار کردند و توانستند قابلیت‌های بسیار خوب و اطمینان‌بخشی را ارائه کنند.
علی رغم شعارهایی که داده شده، کمترین حمایتی از شبکه های داخلی نشده است
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در رابطه با سوءاستفاده دشمنان از تلگرام اظهار داشت: مسئله کنترل افکار عمومی مسئله ای راهبردی برای آمریکایی‌هاست، این موضوع را در حمایت آنان از تلگرام در زمان فیلتر این شبکه در روسیه به وضوح دیدیم، بنابراین راه حل اساسی، حمایت از پیام رسان های داخلی و کمک به آنهاست و در این راستا نیازمند بازه سه ماهه و یک صبر انقلابی هستیم تا به این شبکه های پیام رسان داخلی فرصت دهیم به بلوغ نهایی برسند و اشکالات آنها برطرف شود.
سردار جلالی با انتقاد از عدم حمایت کافی از پیام‌رسان‌های داخلی، گفت: حداقل انتظار آن است کمک هایی که به تلگرام در بخش سی‌دی‌ان و سرورها می‌شد، به این شبکه ها نیز بشود، اما متاسفانه تا به حال چنین کمکی نشده است و علی رغم صحبت هایی که شده و شعارهایی که داده شده، کمترین حمایتی از شبکه های داخلی نشده است. اما با این حال پیام‌رسان‌های داخلی بیشترین رشد منطقی را داشتند و ما در وضع موجود حتماً به مشکل برخواهیم خورد. البته دوستان می گویند ما با گذشته مقایسه می کنیم، بله ما در سال گذشته صددرصد شبکه اجتماعی‌مان در اختیار تلگرام بود و الآن پنجاه درصد شده است که البته پنجاه درصد هم خیلی زیاد است که باید حداکثر سهم تلگرام در کشورمان به سی درصد برسد؛ پس همچنان لازم است شبکه های داخلی تقویت شوند.
سرورهای هاتگرام و طلاگرام در طبقه نهم ساختمان مرکز امام(ره) وزارت ارتباطات قرار دارند
وی در پاسخ به این سوال که دقیقاً دولت چه کمک‌هایی می‌تواند انجام دهد که می‌گویید انجام نداده است، اظهار داشت: اول از همه یک سری حمایت های زیرساختی است که برای تقویت زیرساخت ها باید در اختیار این شبکه ها قرار می دادند که ندادند. در حال حاضر شما با مراجعه به طبقه نهم ساختمان دیتاسنتر مرکز امام خمینی(ره) می توانید ببینید سرورهایی که برای تلگرام بوده، در اختیار هاتگرام و طلاگرام قرار گرفته است، در صورتی که می توانستند آنها را به سروش بدهند اما ندادند. دوم آنکه قرار بود به شبکه های بومی یک سری کمک های مالی شود، البته آنکه شبکه های داخلی گفته اند ما کمک مالی نمی خواهیم چون ما خود قادریم از اسپانسر داخلی استفاده کنیم و فقط می خواهیم سیاست ها مشخص شود، اما وقتی پشت شبکه های داخلی به این شکل خالی می شود اسپانسرها هم کنار می روند. شبکه های داخلی مشکل مالی نداشتند بلکه نیازمند حمایت معنوی بودند و اینکه به عنوان شبکه ملی آنها را ببینند.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با تاکید بر اینکه حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی وظیفه دولت است، گفت: شرکت ملی زیرساخت در وزارت ارتباطات به عنوان یک شرکت حاکمیتی دو کار انجام می‌دهد، در یک مورد بوق را در شبکه با سیم و در موردی دیگر نیز سیم کارت را شبکه بی‌سیم ارائه می‌کند. اما در رابطه با نود در شبکه اجتماعی معتقد است این امر به بخش خصوصی مربوط است، در صورتی که اثرگذاری و اهمیت شبکه ها نسبت به بوق تلفن بسیار بیشتر است، پس حتماً شبکه های اجتماعی باید به عنوان زیرساخت ملی شناخته شوند و الزامات زیرساخت ملی در جهت کنترل، مدیریت و هدایت افکار عمومی برای آن ها در نظر گرفته شود.
به گزارش باشگاه خبرنگاران، سردار جلالی در همین زمینه ادامه داد: ما در حوادث سال گذشته به وضوح شاهد این بودیم که سوءاستفاده از ضعف مدیریت درشبکه های اجتماعی باعث اقدامات ضد امنیتی و بهم ریختن شهرها و درگیری مردم در حوزه های مختلف شده بود. این برای ما یک موضوع ملی است و حتماً هم زاویه دید نسبت به شبکه ها ی اجتماعی باید ملی باشد وقتی شبکه ملی شد حالا سهم بندی آن میان بخش خصوصی و دولتی تعیین می شود. اما خدمات و زیرساخت‌ها حتماً باید در نظر گرفته شود تا بتواند آنچه شایسته ملت و مردم ما است از لحاظ خدمت رسانی و کیفیت ارائه شود.
