گروه تعاملی الف - حسین غزالی:

بعضی معتقدند نباید به مرگ فکر کرد، یاد مرگ زندگی را تلخ می‌کند، باعث ترس می‌شود و شادی را از بین می‌برد. در مقابل عده‌ای دیگر معتقدند یاد مرگ ضرورت داشته و فواید مهمی دارد. در این نوشتار سه فایده از فواید یاد مرگ و ضرورت آن بیان می‌گردد:

1- انسانی که به یاد مرگ و عذاب‌ها و نعمت‌های پس از آن است احتکار نمی‌کند، اختلاس نمی‌کند، گران فروشی و کلاهبرداری نمی‌کند، با دیگران بد اخلاقی نمی‌کند، به پدر و مادر خود احترام می‌گزارد و ... پس هر چه انسان‌های یک جامعه به یاد مرگ باشند زندگی در آن جامعه شیرین‌تر و گواراتر خواهد بود.

امیرالمؤمنین علی (ع): عَجِبتُ لِمَن یَری اَنَّه یَنْقُصُ كُلَّ یومِ فی ‌نَفسِه وَ عُمرِهِ وَ هُوَ لا یَتأَهَّبُ لِلموَتِ!
تعجب می‌کنم از کسی که کاستی را هر روز در جان و عمر خود می‌بیند ولی خود را برای مردن آماده نمی‌کند! (نهج‌البلاغه، کلمة ٤٥)

2- انسانی که به مرگ فکر نمی‌کند حتی اگر برای هفت نسلش ثروت جمع کرده باشد باز به فکر کسب ثروت بیشتر است گویا تا ابد در این دنیا زنده می‌ماند اما کسی که به یاد مرگ است برای جمع آوری توشه آخرت، به دیگران کمک می‌کند و کار خیر انجام می‌دهد.
امام جعفرصادق (علیه‌السلام): اَكثِرِ الزّادَ فَإنَّ السَّفَر بَعیدٌ!
توشه خود را زیاد کن که سفر، طولانی است! (بحار، ج ١٣، ص ٤٣٢)

3- آیا مرگ ذاتا امری بد و ترسناک است و بدی و ترسناکی آن را نمی‌شود تغییر داد؟
به مثالی دقت کنید: فرض کنید تمام انسان‌ها باید در 40 سالگی یک عمل جراحی بسیار سخت داشته باشند و امکان بیهوشی و بی‌حسی هم در آن نباشد. اگر این اتفاق قابل تغییر نباشد حق این است که بگوییم: ما که نمی‌توانیم آن را تغییر بدهیم برای چه از الان که مثلا در 14 سالگی هستیم به آن فکر کنیم و زندگی خود را تلخ کنیم؟ اما اگر این عمل جراحی قابل تغییر باشد مثلا بگویند اگر ورزش منظم داشته باشی، اگر از فلان سبزیجات و ... استفاده کنی اگر فلان غذاهای مضر را نخوری نیاز به چنین عمل جراحی نیست. در چنین حالتی عقل می‌گوید: باید به یاد این عمل جراحی بود تا طبق برنامه عمل کنیم و نیاز به این عمل جراحی را بر طرف کنیم.

مرگ هم همین‌طور است. اگر مرگ ذاتا امری بد و ترسناک بود و این را نمی‌شد عوض کرد حق با کسانی بود که می‌گویند نباید به مرگ فکر کرد. برای چه به چیزی که نمی‌توانیم تغییرش دهیم فکر کنیم و خاطر خود را مکدر کنیم؟ اما این طور نیست و مرگ قابل تغییر است. اگر درست زندگی کنیم مرگ چندان ترسناک نیست بلکه آغاز بهترین خوشی‌ها است اما اگر نادرست زندگی کنیم مرگ یکی از ترسناک ترین واقعیت‌ها است. بنابراین باید به مرگ فکر کرد تا درست زندگی کرد و هنگام مواجه با مرگ با حقیقتی بسیار شیرین روبرو شد.

پیامبر گرامی اسلام (ص): أقَلَّ الذُّنوبَ یَهِنْ عَلیكَ المَوْتُ.
کمتر گناه کن تا مردن بر تو آسان گردد. (شهاب ‌الاخبار، ص ٣٠٩)

نتیجه: حداقل به دو دلیل باید یاد مرگ را در خود، فرزندان خود و جامعه نهادینه کنیم: 1- برای اینکه جامعه بهتری داشته باشیم و در کنار هم بهتر زندگی کنیم. 2- برای سعادت ابدی خود