رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، در گفت‌وگو با تسنیم به بررسی موضوع فقر یادگیری در دانش‌آموزان دوره ابتدایی پرداخت.

وی توضیح داد: فقر یادگیری به شرایطی اطلاق می‌شود که دانش‌آموزان با وجود حضور در مدرسه، مهارت‌های پایه سواد را به درستی کسب نمی‌کنند. این مهارت‌ها شامل خواندن، نوشتن، حساب کردن و سخن گفتن است.

اهمیت دوره ابتدایی در یادگیری

حکیم‌زاده با تأکید بر اهمیت دوره ابتدایی گفت: این دوره زیربنای موفقیت‌های تحصیلی در سال‌های بعد است. اگر دانش‌آموزان در سه سال نخست این دوره مهارت‌های اصلی سواد را به‌خوبی یاد بگیرند، عملکرد تحصیلی بهتری خواهند داشت. اما گروهی از دانش‌آموزان به دلایل مختلف دچار ضعف در این مهارت‌ها می‌شوند و عملاً از یادگیری بازمی‌مانند.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با تأکید بر اهمیت مهارت‌های سواد پایه به‌عنوان بنیان یادگیری گفت: هر کودکی باید در مهارت‌های سواد پایه به سطح مطلوبی از توانایی دست پیدا کند چراکه این مهارت‌ها زیربنای یادگیری مهارت‌های پیشرفته‌تر هستند.

وی با اشاره به چالش فقر یادگیری به‌عنوان یکی از مسائل جدی آموزش ابتدایی گفت:
صرفاً حضور دانش‌آموز در مدرسه به معنای یادگیری مطلوب نیست. بسیاری از دانش‌آموزان، به‌ویژه در مناطق کمتر برخوردار و دو‌زبانه، مهارت‌های سواد پایه را به‌طور کامل فرا نمی‌گیرند. این ضعف یادگیری، شانس موفقیت تحصیلی و شغلی آن‌ها را به‌طور چشمگیری کاهش داده و با اصول عدالت آموزشی و توزیع برابر فرصت‌های یادگیری در تضاد است.

ارتباط فقر یادگیری و نرخ تکرار پایه

حکیم‌زاده همچنین بر تأثیر کاهش فقر یادگیری در بهبود شاخص‌های آموزشی تأکید کرد و گفت:
رفع این مسئله تأثیر مستقیمی بر کاهش نرخ تکرار پایه دارد. هرچه فقر یادگیری کمتر شود، نرخ تکرار پایه نیز کاهش می‌یابد و در نتیجه کیفیت آموزش ابتدایی بهبود پیدا می‌کند.

برنامه‌های جبرانی برای کاهش فقر یادگیری

وی افزود: در برنامه‌ریزی‌های آموزش و پرورش، این دسته از دانش‌آموزان به‌عنوان گروه‌های لازم‌التوجه در حوزه آموزش تعریف شده‌اند. برای شناسایی آنها، معلمان کلاس‌های درس نقش اصلی را ایفا می‌کنند. پس از شناسایی، باید برنامه‌های جبرانی با محوریت مدرسه و تحت راهبری مدیر مدرسه طراحی و اجرا شود.

حکیم‌زاده با اشاره به تفویض اختیار به استان‌ها بیان کرد:مدیریت و برنامه‌ریزی برای شناسایی دانش‌آموزان بازمانده از یادگیری به استان‌ها سپرده شده است. هر استان موظف است برنامه‌های ویژه‌ای برای این گروه طراحی کند تا مهارت‌های پایه آنها تقویت شده و فقر یادگیری کاهش یابد.

اهمیت سال‌های ابتدایی در کاهش مشکلات آموزشی

معاون آموزش ابتدایی در پایان یادآور شد: سه سال نخست دوره ابتدایی نقش تعیین‌کننده‌ای در یادگیری دانش‌آموزان دارند. توجه به این دوره می‌تواند مشکلات یادگیری در سال‌های بعد را کاهش دهد. فقر یادگیری علاوه بر ضعف تحصیلی، باعث افت عملکرد دانش‌آموزان در سایر مقاطع نیز می‌شود. بنابراین، همزمان با تلاش برای جذب بازماندگان از تحصیل، باید ارتقای مهارت‌های پایه سواد در اولویت قرار گیرد.