آیا میان گروه خونی هرکدام از ما، و احتمال مبتلا شدنمان به بیماریهایی مثل سنگ کلیه ارتباط مستقیم وجود دارد؟ میتوانیم بگوییم که افرادی با یک گروه خونی، تنها به دلیل گروه خونیشان و بدونِ در نظر گرفتن ریسکفاکتورهای دیگر، «بیشتر از بقیه» بیماری کلیوی میگیرند؟
ابتدا باید بدانیم که کشور ما یکی از بالاترین آمارهای ابتلا به سنگ کلیه را در دنیا دارد. آماری که چند سال پیش توسط مركز تحقیقات بیماری های كلیوی و مجاری ادراری دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی منتشر شد، نشان میدهد که در ایران از هر صد هزار نفر، ۱۳۶ نفر سنگ کلیه دارند.
اما چه درصدی از این افراد صرفا برای داشتن گروه خونی خاص (مثلا A یا AB) مبتلا شدهاند؟ اصلا چرا این اتفاق میافتد؟ ارتباط میان گروه خونی و بیماریهای خاص کلیوی یک کشف جدید نیست و بیشتر از چهل سال است که دانشمندان درمورد این ارتباط تحقیق میکنند. در این مطلب میخواهیم این تحقیقات را بررسی کنیم.
ارتباط میان گروه خونی و بیماریهای کلیوی در مطالعات مختلف
مطالعات مرتبط با ارتباط گروه خونی و بیماری کلیوی در ۱۹۷۹:
برای درمان بیماریهای کلیوی، تشخیص متخصص کلیه حرف اول را میزند اما گاهی ریشه این بیماری در گروه خونی فرد است. اولین مطالعات درباره ارتباط گروه خونی با بیماری کلیه در سال ۱۹۷۹ انجام شدند، آن هم با هدف بررسی نمونههایی با گروههای خونی معین و مقایسه آنها با یکدیگر. این تحقیقات، فراوانی توزیع گروه خونی ABO را در میان ۱۸۴ نفر که بیماری کلیوی پارانشیمی داشتند، و ۳۸۲۰ فرد غیر بیمار بررسی کردند.
بیوپسی در تمام بیماران، مشکل کلیوی را تایید کرد. با این حال بین گروههای خونی مختلف، توزیع این بیماری به شکل معناداری متفاوت بود. در افراد دارای گروه خونی B هفت درصد و در افراد دارای گروه خونی O بیش از ده درصد بیماری کلیویِ بیشتر وجود داشت.
تحقیقات مربوط به گروه خونی و بیماریهای کلیوی در حال حاضر:
اما علاوه بر مشکلات کلیوی، افرادی با گروه خونی خاص ممکن است چالشهای مرتبط با خونریزی، انعقاد خون، فشار خون بارداری و… را هم تجربه کنند. مطالعات جدیدی در دانشگاه استکهلم سوئد، نتایج قبلی را درمورد ارتباط میان گروه خونی و لخته خون و خونریزی تایید میکنند و ارتباط جدیدی هم میان سنگ کلیه و گروه خونی B و O برقرار کردند. با این حال، هنوز دقیقا مشخص نیست که افرادی با RhD مثبت یا منفی ریسک بیشتری داشته باشند یا نه.
برای پیدا کردن ارتباط RhD با بیماریهای مختلف، یک آزمایش دیگر انجام شد. نمونه این آزمایش جمعیتی بیش از پنج میلیون نفر بود و ۴۹ بیماری در ارتباط با گروههای خونی ABO و یک بیماری مرتبط با RhD در آن یافته شد. یافتههای این تحقیق نشان داند که گروه خونی A ارتباط بیشتری با لخته خونی و گروه خونی O ارتباط بیشتری با فشار خون بارداری دارد. اما چیزی که در این مطالعه برخلاف مطالعات قبلی ثابت شد، ارتباط میان گروه خونی B و ریسک «کمتر» برای ابتلا به سنگ کلیه بود.
تفاوت گروههای خونی ABO و RhD
در هنگام بررسی بیماریهای مرتبط با گروه خونی، یک متخصص خون ابتدا نوع خون شما را مشخص میکند.
سیستم ABO:
- A: این گروه آنتیژن A روی گلبول قرمز و آنتیبادی آنتی B در پلاسما دارد.
- B: این گروه آنتیژن B روی گلبول قرمز و آنتیبادی آنتی A در پلاسما دارد.
- O: این گروه آنتیژن ندارد، اما در پلاسمای آن هم آنتیبادی آنتی A و هم آنتیبادی آنتی B دیده میشوند
- AB: هم آنتیژن A و هم آنتیژن B را دارد اما آنتیبادی ندارد.
سیستم RhD:
بر اساس پروتئینی به همین نام دستهبندی میشود که به شکل آنتیژن در گلبولهای قرمز خون حضور دارد. اگر کسی این پروتئین را داشته باشد، گروه خونیاش RhD مثبت است و اگر فاقد آن باشد، RhD منفی خواهد بود. سیستم RhD هشت نوع گروه خونی مختلف دارد:
- A RhD +
- A RhD -
- B RhD +
- B RhD -
- O RhD +
- O RhD -
- AB RhD -
- AB RhD +
یافتن گروه خونی و درمان بیماریهای کلیوی با درمانکده
علائم بیماریهای کلیوی نه تنها سیستم دفع بدن ما را به هم میریزند، بلکه ممکن است زندگی عادیمان را دچار مشکل کنند. درد، سوزش ادرار، گرفتگی و… از جمله این علائم هستند. اگر درد یا علامتی دارید که حدس میزنید مربوط به کلیه است، بهتر است در اولین فرصت به یک متخصص مراجعه کنید. برای دریافت سریع و بیدردسر نوبت از پزشک متخصص، میتوانید روی درمانکده حساب کنید. پلتفرم درمانکده تعداد زیادی از متخصصان مختلف را (در حال حاضر در تهران، کرج و قزوین) در کنار هم جمع کرده تا بتوانید در چند دقیقه اطلاعات آنها را بررسی کنید و با توجه به مشکل منحصر به فرد و محل زندگیتان، از یکی از آنها نوبت بگیرید. بعد از نوبت دهی اینترنتی پزشک در درمانکده، میتوانید به مطب مراجعه کنید و با حداقل زمان انتظار ویزیت شوید.