به گزارش فارس، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی به منظور شرکت در پانزدهمین نشست سران «بریکس» به دعوت رسمی «سیریل رامافوزا» رئیس جمهور آفریقای جنوبی، دقایقی پیش تهران را به مقصد ژوهانسبورگ پایتخت آفریقای جنوبی ترک کرد.

رئیس جمهور در این سفر علاوه بر شرکت و سخنرانی در نشست «بریکس پلاس» که سران ۷۰ کشور جهان به آن دعوت شده‌اند، با شماری از سران کشورهای حاضر نیز دیدار و گفتگو خواهد کرد.

ایده ایجاد گروه بریکس با نزدیکی ۴ قدرت اقتصادی در حال ظهور جهان شامل برزیل، روسیه، چین و هند در دوران اوج یکجانبه‌گرایی آمریکا در اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی شکل گرفت. سابقه شکل‌گیری این گروه به حضور ۴ عضو موسس، به سال ۲۰۰۱ باز می‌گردد و نهایتاً «گروه بریک» در ۱۶ ژوئن ۲۰۰۹ رسماً تاسیس شد. آفریقای جنوبی نیز در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۰ به این گروه اضافه شد و نام آن پس از پیوستن این کشور از «بریک» به «بریکس» تغییر یافت.

مهمترین شاخصه در این گروه کارکردهای اقتصادی، مالی و پولی و همچنین گستره فرامنطقه‌ای و جهانی بودن اعضا و اثرگذاری آن بوده و لذا به گروه «قدرت‌های اقتصادی نوظهور» معروف است. در حال حاضر علاوه بر ۵ عضو اصلی، ۲۳ کشور به شکل رسمی و ۶ کشور به صورت غیررسمی و اعلامی خواهان عضویت در این گروه هستند که از جمله آنها می‌توان به ایران، اندونزی، عربستان، کویت، امارات، بحرین، مصر، سوریه، مراکش، بلاروس، قزاقستان، کوبا، بولیوی، نیجریه، آرژانتین، ونزوئلا، تایلند، ویتنام، الجزایر، فلسطین، اتیوپی، هندوراس، مکزیک و … اشاره کرد که از آنها به عنوان «بریکس‌پلاس» یاد می‌شود. پیشنهاد ایجاد بریکس پلاس نخستین بار در اجلاس سران این گروه در چین در سال ۲۰۲۲ توسط رئیس جمهور این کشور مطرح شد تا مکانیزمی برای نزدیک‌کردن کشورها به این گروه قبل از اعطای عضویت کامل باشد.

بریکس نمادی از «رژیم‌سازی و ساختارسازی جدید در صحنه بین‌المللی» است که توسط قدرت‌های در حال ظهور و در مقابل گروه G7 شکل گرفته و رو به پیشرفت است. بانک بریکس نیز با نام «بانک توسعه نوین» در سال ۲۰۱۵ تاسیس شد. در حال حاضر این گروه بیشترین سهم از تولید ناخالص داخلی جهانی (۳۱.۵ درصد) را در مقایسه با سایر بلوک‌های اقتصادی از جمله گروه ۷ (۳۰.۷ درصد) به خود اختصاص داده است. ۴۶ درصد از نیروی کار دنیا، یک چهارم مساحت خشکی زمین، حدود ۴۰ درصد از جمعیت جهان (۳ میلیارد و ۱۸۷ میلیون نفر در سال ۲۰۲۱) به اعضای فعلی این گروه تعلق دارد. در اجلاس ژوهانسبورگ ۲۰۲۳ علاوه بر ۵ کشور اصلی، از سران ۷۰ کشور دیگر برای شرکت در اجلاس دعوت شده که هیچیک از کشورهای اصلی غربی در لیست مدعوین قرار ندارند.

با وجود درخواست چندباره امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه، دعوتنامه‌ای برای حضور وی در اجلاس ارسال نشده و رئیس جمهور آفریقای جنوبی در چند سخنرانی رسمی اخیر خود، این اجلاس را «نشست کشورهای جنوب-جنوب برای همکاری مابین خودشان و نه با کشورهای شمال» توصیف کرده است. بهبود نظام پولی بانکی جهانی، عزم جدی بر دلارزدایی و تمرکز بر ارزهای ملی، حضور نمایندگانی از همه قاره‌ها، اتخاذ رویکردهای سیاسی ضد هژمون و تجدیدنظر طلبانه و مخالفت با تسلط غرب بر نهادها و ساختارهای بین‌المللی عمده‌ترین رویکردهای این گروه هستند.

دولت سیزدهم در راستای سیاست خارجی جامع، متوازن و مبتنی بر همگرایی، توسعه روابط با سازمان‌های بین المللی و منطقه‌ای را نیز در دستور کار خود قرار داده است. سرعت بخشیدن به فرآیند عضویت در سازمان همکاری شانگهای، تعمیق روابط با اتحادیه اقتصادی اوراسیا، فعال‌تر کردن همکاری‌ها با سازمان اکو و… بیانگر تقویت سیاست چندجانبه‌گرایی است. قرار است در نشست ژوهانسبورگ درباره معیارها و فرآیند و زمانبندی پذیرش کشورهای مختلف متقاضی در گروه بریکس توافق شود.