به گزارش  تسنیم، متن پاسخ هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران به مطلب «ورود سازمان بازرسی به ترک فعل در خرید شبیه‌سازهای پرواز» به شرح زیر است؛

« روز دوشنبه 14 آبان خبری با عنوان ورود سازمان بازرسی به ترک فعل در خرید شبیه‌سازهای پرواز» بر روی خروجی خبرگزاری ها قرار گرفت که به باور مدیران هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران هما ابعاد مختلف این موضوع نیازمند تبیین و البته و اشکافی کارشناسی دارد.

از آنجایی که این خبر در فضای عمومی جامعه بازتاب پیدا کرد و البته ابهاماتی را در خصوص عملکرد هواپیمایی حامل پرچم عزیز کشورمان به وجود آورد لذا توضیح ذیل در این ارتباط ارائه می‌شود.

در گزارش مذکور تلاش شده تا خریداری نکردن دستگاه‌های شبیه‌ساز هواپیمای ATR تقصیری بزرگ جلوه داده شود. در حالی که هر عقل سلیمی می‌پذیرد به منظور تامین دستگاه‌های شبیه‌ساز پرواز برای هر ناوگانی می‌بایست هزینه آموزش کادر پرواز (Crew) از طریق سفر خارجی و استفاده از شبیه‌سازهای خارجی با هزینه تامین و نگهداری شبیه‌سازهای مورد استفاده در داخل و همچنین امکان ایجاد درآمدزایی توسط نمونه داخلی بررسی و مقایسه شوند تا در صورت دارا بودن «توجیه اقتصادی» تصمیم به خرید و تامین شبیه‌ساز اتخاذ گردد.

بدیهی است ایران ایر به الزام قانونی برگزاری دوره‌های بازآموزی کادر پروازی در سیمولاتور دست کم دوبار در سال پایبند است و در این خصوص در صورت فراهم بودن تمامی شرایط و همچنین در نظر گرفتن تعداد خلبان، تعداد ساعت آموزشی هزینه‌های آموزشی و.... بر مبنای استاندارد صنعت برنامه‌ریزی می‌کند اما به منظور خرید و تامین دستگاه‌های شبیه‌ساز عوامل دیگری همچون شرایط سیاسی اقتصادی و تحریم حاکم بر صنعت نیز دخیل هستند که نمی‌توان و نباید آنها را نادیده گرفت؛ با توجه به همین ملاحظات ایران ایر باور دارد خریداری و تامین دستگاه‌های شبیه‌ساز تنها با اتکای صرف به محاسبات تئوریک نتیجه‌ای جز خسران اقتصادی در پی نخواهد داشت.

یکی از موارد شایسته توجه از سوی فعالان صنعت و اصحاب رسانه این است که به دلیل شرایط اقلیمی و آب و هوایی ایران هواپیماهای ATR صرفاً برای پرواز در نوار ساحلی شمال و مناطقی از جنوب کشورمان مناسب هستند، حال با توجه به محدود بودن بازه عملیاتی این تایپ هواپیما به جنوب و شمال کشور در صورت فرض تامین دستگاه شبیه‌ساز برای رفع نیاز هواپیماهای خریداری شده آیا هما مورد بازخواست نهادهای نظارتی قرار نمی‌گرفت که چرا برای هواپیماهایی که فعالیت حداقلی دارند ایجاد هزینه‌های مضاعف و کم بازده صورت گرفته است!?

 اگر به فرض مدیران شرکت دولتی هما دلسوز نبوده‌اند و ترک فعل داشتند چرا شرکت‌های هواپیمایی خصوصی که مساله سود زبان و پرداخت هزینه‌ها در قبال عواید برایشان اولویت ویژه‌ای دارد نیز طی سالیان گذشته اقدام به تامین دستگاه‌های شبیه‌ساز نکرده و نمی‌کنند؟

برای کمک به روشن شدن پاسخ چرایی این مسئله ما با تکیه به تجربه بیش از 60 ساله فعالیت ایران ایر تنها 2 نکته را به اختصار مطرح می‌کنیم؛

برخلاف هواپیماها که تولیدشان به صورت انبوه است شبیه‌سازها در دنیا به‌صورت انحصاری و به تعداد محدود طراحی و تولید می‌شوند. این در حالی است که حتی قطعات و تجهیزات به کار رفته در شبیه‌سازها نیز با هواپیماهای واقعی تفاوت دارد. انحصار طراحی و تولید دستگاه‌های شبیه‌ساز نیز صرفاً در اختیار شرکت‌های محدودی وابسته به کشورهای غربی و آمریکاست.

حال با در نظر گرفتن شرایط سیاسی کشور و تحریم‌های مترتب بر صنعت احتمال بالای تامین نشدن قطعات و تجهیزات مورد نیاز این دستگاه‌ها (به عنوان جزء ملزومات فعالیت مستمر سیمولاتور) و عدم پایبندی به تعهدات قراردادی شرکت‌های تامین‌کننده موضوعی قابل کتمان نیست در این خصوص تجربه خرید یک دستگاه شبیه‌ساز A310 و عدم پایبندی طرف خارجی به تعهداتش به تنهایی خود سندی متقن بر کارشکنی چنین شرکت‌هایی است.

با وجود چنین شرایط انحصاری در تولید شبیه‌سازها برخی با این استدلال که نیاز صنعت را از طریق تولید داخلی تامین کنیم، استفاده از ظرفیت و امکانات شرکت‌های دانش‌بنیان را به عنوان یک راه حل می‌کنند در حالی که فعالیت چنین شرکت‌هایی برای تولید شبیه‌سازها زمانی سودآور و دارای توجیه است که تولیداتشان به صورت انبوه و گسترده باشد اما به دلیل محدودیت تعداد فروندهای فعال هر تایپ هواپیما در کشور در عمل تولید این دستگاه‌ها که متشکل از سیستمی پیچیده و شامل تجهیزات و ادوات کامپیوتری الکترونیکی الکتریکی، هیدرولیکی مکانیکی و... هستند، «فعلاً» در کشور توجیه اقتصادی ندارد.

رویه ایران ایر بر این است که همواره اعزام کادر پرواز از طریق پروازهای هما انجام شود به‌جز در شرایط خاص (همچون تحریم‌های اخیر اتحادیه اروپا و لغو پروازهای اروپایی هما) که این موارد همیشگی نیستند.