به گزارش مهر، پس از سه دهه متروکه بودن جزیره آشوراده، رئیس دولت تدبیر و امید در نخستین سفر استانی خود به گلستان وعده داد طرح گردشگری در آشوراده اجرا می‌شود و «آشوراده کلید توسعه گلستان می‌شود» و پیش از آن هم در دولت هشتم و نهم استاندار گلستان وعده داده بودن «آشوراده را کیش شمال می‌کنیم».
پس از تمام وعده‌های کوچک و بزرگ برای پایان دادن به کتروکه ماندن آشوراده، طرح طبیعت‌گردی آشوراده پس از یک دوره طولانی کش‌وقوس بین سازمان حفاظت محیط زیست و استانداری گلستان و میراث فرهنگی مصوب شد اما این مصوبه هم پایان اماواگرها در خصوص آشوراده نبود.
با مزدک دربیکی، عضو هیئت علمی دانشگاه، دارنده مدرک دکترای محیط زیست و داور میراث طبیعی جهانی در اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی یونسکو (IUCN) در خصوص آشوراده به گفتگو نشستیم.
*پس از تصویب طرح طبیعت‌گردی آشوراده همچنان اما و اگرها در خصوص آشوراده وجود دارد و برخی از کارشناسان موافق و عده‌ای مخالف اجرای طرح در این جزیره هستند.
دولت ابتدا باید مشخص کند به مطالعات کارشناسی اعتقاد دارد یا ندارد؛ اگر ندارد که بگوید من هرآنچه را دوست دارم اجرا می‌کنم شماهم لطفا حرف کارشناسی نزنید. این دولت ادعا می‌کند محیط زیستی‌ترین دولت است که به اعتقاد من دروغ بزرگ است چراکه کارنامه این دولت در حوزه محیط زیست چیز دیگری را نشان می‌دهد.
اگر دولت به نظرات کارشناسی اعتقاد دارد آشوراده با توجه به موقعیت ژئوپلتیک آن و بحث‌های توان ارزیابی سرزمینی و همچنین مطالعات ریز، فقط توان طبیعت‌گردی دارد و بیشتر از این هم جواب نمی‌دهد. نمی‌دانم چه اصراری است کسانی هم که دم از محیط زیستی بودن می‌زنند وعده دادند که آشوراده را کیش شمال می‌کنیم.
*پس شما معتقدید نه تنها از منظر محیط زیستی بلکه از منظر توان سرزمینی هم اجرای طرح‌های گردشگری در آشوراده امکان ندارد؟
بله. تأکید می‌کنم آشوراده از نظر توان سرزمینی گنجایش این توسعه را ندارد؛ بحث من فراتر از مباحث زیست محیطی و گردشگری، است. آشوراده با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط محیطی توان اینکه بارگذاری زیادی از نظر حجم پروژه در آن انجام شود، را ندارد به دلیل اینکه هم‌اکنون با نوسانات آب خزر، موقعیت تهدید خشک شدن خلیج گرگان و ... مواجه هستیم بنابراین آشوراده توان لازم برای سرمایه‌گذاری گردشگری ندارد و در همین استان مکان‌های بهتر با پتانسیل‌های بالاتری برای سرمایه‌گذاری گردشگری داریم. سوال من از آقایان بالادستی و مسئول این است که چرا طرح‌های گردشگری را در محدوده نوار مرزی انجام نمی‌دهند.
*خودتان پاسخی برای این سوال دارید؟
وقتی به الگوی مسائل توسعه نگاه می‌کنیم به الگوی عجیبی می‌رسیم؛ چرا جاهایی که زمین‌های مرغوب‌تری دارند و پول بیشتری در آن خوابیده، روی آن‌ها بیشتر برای توسعه مانور داده می‌شود. چه اصراری است تله‌کابین در ناهارخوران گرگان و کبودوال علی‌آباد انجام شود و تمام بارگذاری‌ها در این مناطق اجرا شود. در همه این‌ها به یک الگوی مشخص می‌رسید و آن اینکه اساساً سرمایه‌گذاری مطرح نیست. آشوراده از نظر مدیریت ریسک، بسیار ریسک‌پذیر است اصلاً مسائل زیست محیطی و گردشگری را کنار بگذاریم از نظر سرمایه‌گذاری و مسائل مختلف چطور می‌خواهید آنجا بارگذاری کنید. بحث من این است اصرار برای چیست؟ یک دولت می‌گوید آشوراده کیش شمال می‌شود و دیگری می‌گوید نمی‌گذارم؛ این وسط یک پارادوکس وجود دارد یعنی ما فرمول مشخصی نداریم؛ تمام مطالعات در خصوص آشوراده نشان می‌دهد آشوراده فقط و فقط ظرفیت طبیعت‌گردی دارد.
*شما با اجرای طرح طبیعت‌گردی آشوراده موافقید؟
بله. به نظر من طرح طبیعت‌گردی آشوراده طرح پیشرو و منطبق است که تائیدیه خود سازمان محیط زیست را گرفت. این نشان می‌دهد ما در استان گلستان قدم خیلی بزرگی برداشتیم در بحث حوزه برنامه‌ریزی سرزمینی در عرصه محیط زیست که موفقیت بسیار بزرگی است چراکه تاکنون شاهد چنین طرحی نبوده‌ایم.
*اما عده‌ای از کارشناسان خلاف نظر شما را مطرح می‌کنند؛ می‌گویند مخالفت‌ها با اجرای طرح گردشگری آشوراده سیاسی است و نگاه فنی و کارشناسی شده در پس آن نیست؟
منظور از گردشگری آشوراده، گردشگری انبوه است؟! به دلیل آلودگی‌ها الان میزان توریست در منطقه بابلسر و مازندران در حال کم شدن است. آیا قرار است ماهم به سرنوشت آن‌ها دچار شویم. اگر قرار است گردشگری انبوه که خیلی هم مخرب است در آشوراده انجام شود ما به هتل پنج ستاره نیاز داریم؛ هتل پنج ستاره به گردشگر و آدم آن‌چنانی نیاز دارد، این موضوع هم زیرساخت می‌خواهد. زنجیره‌وار به موضوع نگاه کنید؛ الان ما قرار است در خصوص کدام ظرفیت آشوراده تبلیغ کنیم با فرض اینکه هتل پنج ستاره ساختیم و جت اسکی و ... سواحل آن‌چنانی در آشوراده داشتیم سوالم این است توریست را چگونه قرار است به آشوراده بیاوریم؟! از طریق اسکله بندرترکمن با آن وضع بازارچه و جاده خطرناک گرگان- بندرترکمن؟! مشکل ما این است که بین بخشی نگاه می‌کنیم اما مبحث آشوراده فرابخشی است؛ مطالعات نشان داده طبیعت‌گردی در آشوراده جواب می‌دهد طرح مصوب هم طبیعت‌گردی است؛ بفرمایید اجرا کنید.
نقد من این است که ما نباید انتظارات‌مان از آشوراده را بالا ببریم؛ برخلاف تصور خیلی‌ها با اجرای طرح طبیعت‌گردی درآمدزایی بهتری در آشوراده خواهیم داشت بعلاوه اینکه آسیب‌ها به شدت کم می‌شود.
*به این سوال پاسخ ندادید. دعوا در آشوراده بر سر چیست؟ مسائل سیاسی، زیست محیطی و یا... ؟
به اعتقاد من تمام اصرار بر بارگذاری‌های زیاد در برخی از مناطق مانند ناهارخوران، کبودوال و ... به دلیل فساد موجود در سیستم است. داستان فساد و زمین‌خواری است. من نمی‌گویم در بندرترکمن چنین اتفاقی افتاده، مستندی ندارم که به شما ارائه کنم.
مگر ادعای محرومیت‌زدایی نداریم. هم‌اکنون اوضاع جنگل‌ها ما از آن‌چه فکر می‌کنیم وخیم‌تر است؛ همین حالا با خطر ریزگرد در گلستان مواجه هستیم چرا به جای اجرای طرح‌های توسعه‌ای در ناهارخوران، کبودوال و آشوراده، چرا طرج جنگل‌کاری و ایجاد پارک‌های بزرگ دست‌کاشت در شمال گلستان که به عنوان کمربند سبز هم جلوی ریزگرد و شن‌های روان را بگیرد و تعادل اقلیمی ایجاد می‌کند را اجرا نمی‌کنیم؟ این طرح توسعه گردشگری و درآمدزایی محلی و همچنین توسعه فرهنگی به همراه دارد. چرا این طرح‌ها اجرا نمی‌شود قطعاً دانش فنی آن وجود دارد. یک جای کار می‌لنگد. داستان اصرار در بارگذاری در ناهارخوران و کبودوال و ... داستان فساد و زمین‌خواری است.
