به گزارش الف، در حال که جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده درباره مسائل موشکی و دفاعی گفتوگو نمیکند اما کشورهای غربی این روزها با شدت بیشتری از لزوم انجام اینگونه مذاکرات صحبت میکنند.
در آخرین موضعگیری جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی دولت آینده آمریکا در مصاحبهای که روز یکشنبه با فرید ذکریا داشت عنوان کرده است: آمریکا اگر به برجام بازگردد این موضوع پایهای برای مذاکرات بعدی از جمله برنامه موشکی ایران خواهد بود. سالیوان مدعی شده اقدامات ترامپ نهتنها موجب امنیت بیشتر آمریکا نشده بلکه ایران به داشتن سلاح هستهای نزدیکتر شده است. مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن همچنین از لزوم حضور همسایگان ایران در مذاکرات آینده سخن گفته است.
در سالهای اخیر آمریکا و کشورهای اروپایی بهطور مشخص با استفاده گسترده از ابزار تحریم در پی این هستند تا ایران را از مؤلفههای قدرتی که دارد محروم سازند. آنها خواهان تغییر بندهای برجام، محدود شدن توانمندیهای دفاعی ایران علیالخصوص در حوزه موشکی و محو محور مقاومت هستند.
در هفتهها و ماههای اخیر کشورهای اروپایی بارها درباره تغییر برجام و مسائل موشکی ایران موضعگیری کردهاند. از جمله هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان از کافی نبودن برجام و ضرورت توافق جامع با ایران سخن گفته بود.
هایکو ماس، 14 آذرماه در گفتوگو با اشپیگل بیان کرد: ما انتظار روشن و مشخصی داریم، سلاح هستهای در کار نباشد و درعینحال برنامه موشکی ایران که کل منطقه را نیز تهدید میکند کنار گذاشته شود و همچنین نقش منطقهای ایران میباید تغییر کند.
در پاسخ به این ادعاها، مقامات کشوری و لشکری جمهوری اسلامی ایران همیشه اذعان داشتهاند که بههیچوجه درباره برنامههای دفاعی ایران مذاکره نخواهند کرد.
حجتالاسلاموالمسلمین حسن روحانی، رئیسجمهور روز دوشنبه 24 آذرماه در نشست خبری با خبرنگاران داخلی و خارجی و در پاسخ به سؤال خبرنگار شبکه تلویزیونی ان بی سی آمریکا درباره مذاکره راجع به برنامه موشکی و نفوذ منطقهای ایران گفت: «مسائل موشکی و منطقهای هیچ ارتباطی به مسئله هستهای ندارد. اینها را قبلاً با ما صحبت کرده بودند، همان موقع که 1+5 با ما صحبت میکرد در برجام همه اینها را بحث کردند، ماهها آمریکا بحث میکرد که مسئله موشکی را وارد کند رد کردیم و گفتیم قابلمذاکره نیست. ماهها بحث میکردند که مسائل منطقه هم وارد شود، همه اینها بحث شده و رد شده است».
روحانی در ادامه تصریح میکند: «ترامپ بیخبر بوده از همهچیز و اصلاً نمیدانست ولی آقای بایدن بهخوبی میداند چه مذاکراتی انجامشده و چه شده است. اینها قابلطرح و مذاکره نیست. آن چیزی که میتواند روی میز باشد همینکه همه به تعهدات کامل خودشان برگردند».
سردار امیرعلی حاجیزاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران نیز در گفتگویی به مناسبت سالگرد شهادت سردار شهید حاج قاسم سلیمانی در تاریخ 13 دیماه اظهار داشت: «این توان موشکی قابلمذاکره نیست و غلط میکند کسی بخواهد در این زمین مذاکره کند. اجازه مذاکره درباره توان موشکی به هیچ مسئولی داده نمیشود و این خط قرمز است».
حاجیزاده تصریح کرد: «قدرت و توان موشک ما را میتوان در اظهارنظرهای دشمنانمان دید. هیچکس ما را به محدودیت برد ۲ هزار کیلومتر مجبور نکرده است چون ما بر سر توان موشکی با کسی صحبت نمیکنیم، این تصمیم خودمان بوده است و این برد برای ما ابدی هم نیست».
سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز 15 دیماه در نشست هفتگی با خبرنگاران در خصوص گفتوگوها درباره موشکی بالستیک با ایران بعد از بازگشت آمریکا به برجام اظهار داشت: «در خصوص توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران، نه هیچ وقت مذاکره شده و نه میشود و نه خواهد شد. توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران بر اساس نیازهای ملی ایران تعریف و مستقل اینها را پیگیری میکنیم».
به نظر میرسد پیش روی دولت جدید آمریکا سیاست فشار حداکثری دونالد ترامپ قرار دارد که اگر قرار باشد مثل گذشته رفتار شود آرزوی این که ایران از توانمندیها و قدرت خود کوتاه بیاید محال است. در زمان ترامپ نیز آمریکا برای رسیدن به توافقی مطلوبتر خواستار تن دادن به 12 شرط مایک پمپئو شده بود که آنها را میتوان ذیل همان سه اصل تغییر بندهای معروف به غروب برجام، از بین رفتن محور مقاومت و کنار گذاشتن برنامه دفاعی ایران قرار داد اما ایران هرگز حاضر نشد از این مسائل صرفنظر کند.
با این شرایط به نظر میرسد دولت جدید آمریکا نیز همان برنامه دولت اوباما را احتمالاً با کمی تغییرات عملیاتی خواهد کرد و اگر ایران بخواهد مثل سابق رفتار کند احتمالاً سهمش نیز «تقریباً هیچ» خواهد بود.
ایران برخلاف فضاسازی کشورهای غربی همیشه اذعان داشته در پی سلاح هستهای نیست و همچنین موشکهای بالستیک آن قابلیت دفاعی دارند و برای حمل کلاهک هستهای طراحی نشده است؛ بنابراین هیچ لزومی نیست که درباره آن مذاکره و رایزنی صورت گیرد.