به گزارش فارس، به نقل از روابط عمومی دانشگاه صنعتی اصفهان، با کشف یک سیاهچاله‌ تنها در کهکشان راه‌شیری با روش اخترسنجی و ریزهمگرایی گرانشی، با همکاری مشترک دکتر صدیقه سجادیان عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان و دکتر سهراب راهوار استاد دانشگاه صنعتی شریف، عصر جدیدی از تحقیقات کیهان‌شناسی پیش روی بشر قرار گرفت.

همگرایی و ریزهمگرایی ‌گرانشی از پیش‌بینی‌های بسیار موفق نظریه نسبیت عام می باشد که توسط آلبرت اینشتین در سال ۱۹۱۵ میلادی مطرح شد؛ در این پدیده، از تقویت نور ستاره‌های پس‌زمینه به وجود اجرام سنگین زمینه پی می‌برند؛ در رویداد‌های ریزهمگرایی گرانشی، به علّت کم بودن فاصله‌ بین تصاویر، آن‌ها جدا از هم دیده نمی‎‌شوند، بلکه نور مجموع تصاویر دریافت می‌شود که به نسبت ستاره‌ چشمه تقویت شده است؛ منجمان از این پدیده به عنوان یک ابزار رصدی دقیق برای فهم کیهان و مشاهده اعماق آسمان‌ها استفاده می‌کنند.

یک تیم بین‌المللی پژوهشی متشکل از ۵۰ مؤسسه تحقیقاتی با مشارکت ۲ پژوهشگر ایرانی، دکتر صدیقه سجادیان عضو هیأت علمی دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی اصفهان و دکتر سهراب راهوار عضو هیأت علمی دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی شریف، به کمک اثر ریزهمگرایی‌گرانشی و اخترسنجی توانستند سیاه‌چاله‌ای منفرد در کهکشان راه شیری را کشف کنند.

دکتر صدیقه سجادیان، استادیار گروه نجوم و اخترفیزیک دانشگاه صنعتی اصفهان که داده‌کاهی داده‌های گرفته شده توسط تلسکوپ دانمارک از این رویداد را بر عهده داشته است، با اشاره به جنبه‌های مختلف این موفقیت بزرگ علمی گفت: این رصدها در مدت ۶ سال به وسیله تلسکوپ‌های زیادی در سراسر دنیا و از جمله تلسکوپ فضایی هابل انجام شد.

وی با اشاره به اهمیت داده‌کاهی در این گروه بین‌المللی بیان کرد: داده‌کاهی و آنالیز تصاویر نجومی تلسکوپ‌های مختلف از رویداد ریزهمگرایی گرانشی OGLE-۲۰۱۱-BLG-۰۴۶۲ با زمان مقیاس ۲۷۰ روز، منجر به کشف یک سیاه‌چاله منفرد با جرمی حدودأ ۷ برابر جرم خورشید و در فاصله ۵ هزار سال نوری از زمین شد.

سجادیان افزود: یکی از این تلسکوپ‌ها، تلسکوپ یک ونیم متری دانمارک است که به واسطه‌ قرارگرفتن در یکی از بهترین نقاط دنیا از نظر شرایط رصدی (رصدخانه لاسیلای شیلی) بیش از ۹۰۰ تصویر با قدرت تفکیک بسیار عالی از این رویداد توسط گروه رصدی مایندستپ ثبت کرده است. 

عضو هیأت علمی دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی اصفهان که عضو فعال گروه مایندستپ است، با بیان این‌که کشف این سیاه چاله یک پدیده منحصر به فرد و شروع یک دوره جدید در تحقیقات کیهان‌شناسی رصدی است، خاطر نشان کرد: این اولین بار است که سیاه‌چاله‌ای تنها در دیسک کهکشان ما و در این بازه جرمی با تعیین دقیق جرم،  فاصله و سرعت آن آشکارسازی می‌شود؛ پیش از این منجمان با استفاده از روش‌های مختلف مانند مشاهده امواج گرانشی به صورت غیر مستقیم، سیستم‌های دوتایی سیاه چاله‌ها را رصد می‌کردند.

وی با تأکید اهمیت ویژه این کشف تاریخی تصریح کرد: حدود ۴۵ کیلومتر بر ثانیه سرعت تصویر شده در صفحه آسمان برای این سیاه‌چاله محاسبه شده که می‌تواند ناشی از ضربه انفجار اولیه ستاره سنگین تشکیل دهنده سیاه‌چاله باشد؛ اتفاقی که می‌توانسته حدود 100 میلیون سال پیش رخ داده باشد.

سجادیان خاطرنشان کرد: این امکان برای تلسکوپ ملی ایران نیز وجود دارد که در رصدهای مهم بین‌المللی و اکتشافات تازه، حضور مؤثر داشته باشد.

به گزارش فارس نتایج این پژوهش که برای مجله معتبرThe Astrophysical Journal ارسال گردیده و پیش نویس آن نیز منتشر گردیده است، از طریق لینک مستقیم https://arxiv.org/pdf/2201.13296.pdf و نیز وب سایت ساینس به نشانی  https://www.sciencealert.com/for-the-first-time-a-lone-black-hole-has-been-found-wandering-the-milky-way در دسترس است.