رژیم کتوژنیک یکی از جدیدترین و البته شناخته شده ترین نوع رژیم های لاغری است. این رژیم در واقع یک برنامه غذایی است که بر روی غذاهایی با مقدار زیادی چربی سالم، مقادیر کافی پروتئین و کربوهیدرات بسیار کم تمرکز می کند. هدف از دنبال کردن این رژیم لاغری، دریافت کالری بیشتر از چربی نسبت به کربوهیدرات است.
این رژیم با تخلیه ذخایر قند بدن عمل عمل می کند در نتیجه اینکار، بدن شروع به تجزیه چربی برای تولید انرژی می کند. این روند منجر به تولید مولکول هایی به نام کتون می شود که بدن برای سوخت رسانی به ارگان های خود از آن استفاده می کند. زمانی که بدن چربی می سوزاند، می تواند منجر به کاهش وزن در افراد نیز شود. در این مقاله با 7 مزیت رژیم کتوژنیک آشنا خواهید شد.
1. قطعا به کاهش وزن کمک می کند
رژیم کتوژنیک به چندین روش مختلف از جمله با کمک افزایش متابولیسم و کاهش اشتها به کاهش وزن کمک کند. در واقع این رژیم شامل غذاهایی است که فرد را زودتر سیر می کند و ممکن است هورمون های محرک گرسنگی را نیز کاهش دهد. بنابراین و به طور کلی پیروی از رژیم کتو ممکن است اشتها را کاهش دهد و باعث کاهش وزن موثر نیز شود.
به عنوان مثال یک تحقیق بر روی افرادی که از رژیم کتوژنیک پیروی می کنند انجام شده و بعد از اتمام مطالعه مشخص شد افراد مورد مطالعه 2 کیلو گرم بیشتر از افرادی که از رژیم های کم چرب پیروی می کنند، پس از 6 ماه از دست دادند.
2. احتمالا با مصرف رژیم کتو آکنه پوستی کم می شود
آکنه پوست دلایل مختلفی دارد و ممکن است در برخی از افراد با نوع رژیم غذایی که مصرف می کنند و یا میزان قند خون آن ها ارتباط داشته باشد. خوردن یک رژیم غذایی سرشار از کربوهیدرات های فرآوری شده و تصفیه شده ممکن است تعادل باکتری های روده را تغییر دهد و باعث افزایش و کاهش قند خون به میزان قابل توجهی شود که هر دو می توانند بر سلامت پوست تأثیر منفی بگذارند. طبق یک مطالعه در سال 2012 نشان داد که با کاهش مصرف کربوهیدرات در رژیم کتوژنیک علائم آکنه در برخی افراد کاهش یافته است.
3. احتمال ابتلا به برخی سرطان ها با این رژیم کاهش میابد
محققان اثرات رژیم کتوژنیک را در کمک به پیشگیری یا حتی درمان برخی سرطان ها بررسی کرده اند. به عنوان مثال تحقیقی نشان داده است که رژیم کتوژنیک ممکن است یک درمان مکملِ ایمن و مناسب برای استفاده در کنار شیمی درمانی و پرتودرمانی در افراد مبتلا به سرطان های خاص باشد.
البته هرچند برخی از تحقیقات نشان می دهد که رژیم کتوژنیک ممکن است در درمان سرطان فوایدی داشته باشد، اما متاسفانه مطالعات زیادی در این خصوص انجام نشده و در حال حاظر باید در انتظار تحقیقات جدید بود.
4. ممکن است سلامت قلب را بهبود بخشد
وقتی فردی از رژیم کتوژنیک پیروی می کند حتما باید سراغ غذاهای سالم برود. مثلا باید به جای مصرف چربی های مضر چربی های سالمی مانند چربی گیاهی آووکادو را انتخاب کنید. خوردن چربیهای سالم مانند آووکادو به جای چربیهای مضر میتواند با کاهش کلسترول به بهبود سلامت قلب کمک کند.
5. احتمال می رود که از مغز محافظت کند
تعدادی از مطالعات انجام شده در خصوص کارایی رزیم کتوژنیک نشان می دهد کتونهایی که بعد از مصرف رژیم کتوژنیک در بدن تولید میشوند، مزایای محافظتی عصبی دارند، به این معنی که میتوانند مغز و سلولهای عصبی را تقویت و محافظت کنند. به همین دلیل است که برخی محققان فکر می کنند دنبال کردن این رژیم می تواند به بهبود بیماری آلزایمر کمک کنند.
6. می تواند تشنج و علائم صرع را کاهش دهد
نسبت چربی، پروتئین و کربوهیدرات دریافتی در رژیم کتو، می تواند نحوه مصرف انرژی بدن را تغییر داده و در نتیجه پدیده ای به نام کتوزیس ایجاد میشود. کتوزیس یک فرآیند متابولیک است که طی آن بدن از اجسام کتونی به جای گلوکوز برای سوخت اندام های بدن استفاده می کند.
نتیجه تحقیقات نشان می دهد که کتوز میتواند تشنج را در افراد مبتلا به صرع کاهش دهد. برای مثال یک بررسی در سال 2019 از این فرضیه پشتیبانی می کند که رژیم کتو می تواند برای افراد مبتلا به صرع مفید باشد و یا مکانیزم های تشنج را کاهش دهد.
7. علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک را کاهش می دهد
سندرم تخمدان پلی کیستیک که به اختصار به آن PCOS نیز گفته می شود یکی از مشکلات رایج در خانم ها است. در این شکل از بیماری زنانه، میزان تولید هورمون های مردانه که در حالت عادی به مقدار کمی در بدن خانم ها تولید می شود، افزایش میابد. این روند منجر به اختلال در تخمک گذاری و ایجاد کیست های متعدد در تخمدان ها می شود.
هرچند که هنوز مطالعات بالینی زیادی در مورد رژیم کتوژنیک و تخمدان پلی کیستیک وجود ندارد اما یک مطالعه آزمایشی در سال 2005، پنج زن را طی 24 هفته مورد بررسی قرار داد. محققان دریافتند که رژیم کتوژنیک چندین نشانگر مرتبط با PCOS را بهبود می بخشد. این نشانگرها عبارتند از:
-
کاهش وزن
-
تعادل هورمونی
-
نسبت هورمون لوتئینیزه کننده
-
سطح انسولین ناشتا
خطرات و عوارض رژیم کتوژنیک چیست؟
هرچند که رژیم کتوژنیک ممکن است مزایای زیادی داشته باشد با این حال، اگر برای ک بازه زمانی بسیار طولانی دنبال شود احتما بروز برخی عوارض وجود خواهد داشت. چنانچه برای یک مدت طولانی پایبند این رژیم باشید ممکن است با عوارض زیر روبرو شوید:
-
سنگ کلیه
-
پروتئین اضافی در خون
-
کمبود مواد معدنی و ویتامین
-
تجمع چربی در کبد
به جز موارد بالا این رژیم می تواند سبب بروز برخی عوارض جانبی نامطلوب شود که تحت عنوان آنفولانزای کتو شناخته می شود. برخی از علائم این وضعیت عبارتند از:
-
یبوست
-
خستگی
-
قند خون پایین
-
حالت تهوع
-
استفراغ
-
سردرد
-
تحمل کم برای ورزش
این علائم به ویژه در ابتدای رژیم غذایی رایج است زیرا بدن هنوز به چیزی که در حال دنبال کردن آن هستید عادت ندارد و در حال وفق دادن خود با منبع انرژی جدید است.
چه افرادی نباید رژیم کتوژنیک بگیرند؟
برخی از افراد به سبب تفاوت ها یا مشکلات که در سلامتی خود دارند نباید رژیم کتو بگیرند زیرا با عوارض جبران ناپذیر روبرو می شوند:
-
افراد مبتلا به دیابت که وابسته به انسولین هستند
-
افرادی که اختلالات خوردن دارند
-
کسانی که بیماری کلیوی یا پانکراتیت دارند
-
زنان در دوران بارداری و شیردهی
منبع: سایت sira.fit