گروه تعاملی الف - سعیدرضا مهدوی
این روزها با افزایش غیرطبیعی گرمای هوا، قطعی برق هم سبب سختی بیشتر مردم و همچنین اختلال در کار ادارات شده است. با اینکه از نظر جمعیت و مساحت رتبه ۱۸ دنیا را داریم، اما از نظر تولید برق رتبه هفتم هستیم. مسئولین مصرف غیر اصولی و عدم صرفهجویی مردم و کارخانجات را عامل این خاموشیها میدانند. اما مقایسه مصرف برق ایران با کشورهای دیگر چندان صحیح نیست.
طبق گزارشی که چند روز پیش منتشر شد از بین ۱۵ شهر گرم جهان ۶ عدد متعلق به ایران بود. و بقیه مربوط به چند کشور پس باید بپذیریم که ایران در میان گرمترین کشورهای جهان و با جمعیت بالا است که مصرف زیاد برق را جهت سرمایش توجیه میکند، اما فرسوده بودن و بهینه نبودن تجهیزات کارخانهها، تاسیسات خانگی و فرهنگ مصرف هم از عوامل افزایش مصرف برق میباشد. اما در هر حال شدت گرمای هوا هم در این مصرف بسیار تاثیر گذار است. لذا ضمن صرفهجویی در مصرف، تغییر فرهنگ مصرف و بهینه کردن تجهیزات مصرفکننده برق باید به افزایش تولید هم فکر کرد.
اما تولید برق خود میتواند سبب افزایش گرما و آسیب به محیط زیست شود، پس تولید برق هم به هر روش دارای بهرهوری مناسب نیست. با توجه به اینکه نیروگاههای حرارتی ضمن انتشار گازهای گلخانهای و تولید آلودگی حرارتی، سبب افزایش مصرف آب در این بحران خشکسالی میشود و بیشتر تولید برق ما نیز از اینگونه نیروگاهها تامین میشود، باید در روش تولید برق تجدید نظر کرد. بر اساس آخرین ارزیابیها، هزینه ساخت یک نیروگاه حرارتی برای تولید ۱۰۰۰ مگاوات برق حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون دلار، نیروگاه پنل خورشیدی ۶۵۰ میلیون دلار و نیروگاه هستهای ۲ میلیارد دلار است.
با توجه به آمار فوق که بر اساس اطلاعات خبرگزاریها و قیمت تجهیزات تولید برق خورشیدی از فروشگاههای توزیع این نیروگاهها بدست آمده است، در ظاهر هزینه ساخت نیروگاه حرارتی از همه انواع آن کمتر است. اما باید این موضوع را در نظر داشت که نیروگاه خورشیدی نه نیاز به سوخت دارد و نه آب و نه تنها سبب آلودگی گرمایی نمیشود که با تبدیل انرژی خورشید به الکتریکی سبب جلوگیری از افرایش دما به دلیل جلوگیری از جذب گرما توسط زمین میشود. تنها مشکل نیروگاههای خورشیدی مساحت بسیار زیاد برای نصب پنلها میباشد که با توجه به اینکه کشور پهناور ما دارای زمینهای بسیار زیاد با آفتاب فراوان است نیاز به این مساحت مشکلی ایجاد نمیکند.
با توجه به مقایسه هزینه ساخت نیروگاهها، هزینه سوخت، نیاز به آب، نیاز به نگهداری و ... ، به نظر میرسد ساخت نیروگاههای پنل خورشیدی در کشور ما کاملا به صرفه بوده و نیاز به برق را میتوان با انرژی خورشیدی تامین کرد.
لذا تابش شدید خورشید در کشور ما نه تنها نباید ناراحت کننده باشد که باید از این ظرفیت برای تولید برق پاک و پایدار استفاده کرد.