حقوق آخر ماه نباید تنها دلیل منابع انسانی شما برای کار کردن در سازمانتان باشد. درآمد یکی از مهم‌ترین دلایل انگیزه انسان‌ها برای کار کردن است، اما وقتی به تنها دلیل برای کار کردن تبدیل می‌شود، افراد روزها از سر اجبار در محل کارشان حاضر می‌شوند. این مسئله بازدهی آن‌ها را پایین می‌آورد و اثرات منفی بسیاری برای سازمان دارد. انگیزه‌بخشی به کارکنان یکی از مهم‌ترین بخش‌های مدیریت منابع انسانی است. مدیران سازمان باید برای انگیزش کارکنان برنامه‌ریزی داشته باشند و منابع اختصاص دهند. در این گزارش دلایل اهمیت انگیزه‌بخشی به کارکنان را توضیح می‌دهیم و تکنیک‌هایی برای افزایش انگیزه منابع انسانی ارائه خواهیم داد.
چرا مدیریت انگیزش کارکنان در سازمان اهمیت دارد؟
با بررسی حس انگیزه درون خود می‌توانید علت اهمیت انگیزش کارکنان را متوجه شوید. وقتی برای کاری انگیزه دارید، دوست دارید سریع‌تر به سراغ آن بروید، تمام دقت خود را صرف می‌کنید تا کار را درست انجام دهید و تاجایی که لازم است برای انجام آن کار زمان می‌گذارید.
انگیزه کارکنان بر رفتار سازمانی آن‌ها تأثیر می‌گذارد و مزیت‌هایی به دنبال دارد که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- افراد به وظایفشان متعهد هستند و کارها را به بهترین نحو ممکن انجام می‌دهند.
- نرخ ترک کار در سازمان به حداقل می‌رسد و کارمندان حتی در شرایط سخت یا دریافت پیشنهادات کاری بهتر از رقبا هم به کار ادامه می‌دهند؛ چون انگیزه‌ای بالاتر از حقوق آخر ماه برای کار کردن در سازمان شما دارند.
- کارمندان خلاقیت بیشتری به‌خرج می‌دهند و سعی می‌کنند بهترین راهکارها برای حل مشکلات ارائه دهند.
- روحیه کار تیمی در سازمان تقویت می‌شود. افراد به‌جای اینکه به‌دنبال رقابت با همکاران خود باشند، به یکدیگر در انجام کارها کمک می‌کنند.
- کارمندان خوشحال هستند و هرروز با روحیه خوب و بدون تأخیر در محل کار حاضر می‌شوند.
- کارمندان باانگیزه تلاش می‌کنند بهترین خدمات را به مشتری‌ها ارائه بدهند؛ در نتیجه میزان رضایت مشتریان از محصولات و خدمات و ارتباطی که با کارکنان برقرار می‌کنند بیشتر می‌شود.
چطور به کارکنان سازمان انگیزه بدهیم؟
برای انگیزه دادن به کارکنان باید با توجه به شناختی که از آن‌ها دارید، استراتژی بچینید. به‌عنوان مثال در سازمان‌هایی که اعضا جوان‌تر و مجرد هستند، برنامه‌های تفریحی می‌تواند یک روش مناسب برای انگیزه‌بخشی باشد، اما در سازمان‌هایی که افراد با سن بالا و دارای خانواده کار می‌کنند، پاداش‌های مالی برایشان جذاب‌تر است. در ادامه ۵ توصیه برای انگیزه‌بخشی به کارکنان ارائه می‌دهیم.
۱. مطمئن شوید کارکنان از اشتباه کردن نمی‌ترسند
ترس یکی از مهم‌ترین موانع ایجاد انگیزه است. وقتی کارکنان سازمان از مسائلی مثل ارتباط با شما، شکست، اشتباه در انجام وظایف، رقابت و جایگزین شدن با کارمند دیگر می‌ترسند، انرژی خود را برای مقابله با این ترس‌ها صرف می‌کنند و دیگر مجالی برای انگیزه گرفتن ندارند. انگیزش کارکنان در یک محیط کاری سالم که ترس از شکست و رقابت وجود ندارد، رفتار سازمانی سالم است و اعضای سازمان باهم دوستانه ارتباط برقرار می‌کنند، ساده‌تر می‌شود.
۲. سیستم پاداش و تنبیه داشته باشید
داشتن یک سیستم پاداش و تنبیه حرفه‌ای یکی از راه‌های انگیزه دادن به کارکنان است. چنین سیستمی باید منصفانه و شفاف باشد که تشویق و تنبیهی متناسب با عملکردهای درست و نادرست افراد اعمال می‌کند. البته مدیرها برای ارتباط بهتر با کارکنان می‌توانند گاهی از خطاهای آن‌ها چشم‌پوشی کنند. البته آن‌ها هیچوقت نباید کارهای خوب کارمندان را نادیده بگیرند؛ حتی یک قدردانی از طرف مدیر هم می‌تواند به کارمندان انگیزه بدهد.
وقتی صحبت از پاداش و تنبیه می‌شود، اکثر مدیران به پاداش‌ها و جریمه‌های مالی فکر می‌کنند. گاهی اوقات پاداش‌ها و جریمه‌های غیرنقدی تأثیر بیشتری روی کارمندان دارند. در ادامه به چند مورد از پاداش‌هایی که می‌توانید به کارمندان ارائه دهید را نام می‌بریم:
- تقدیر و تشکر در جمع همکاران
- ایجاد فرصت آموزش و پیشرفت
- ارتقای شغلی
- مرخصی اضافی
- درصدی از سودی که کارمند به‌واسطه کار درست برای سازمان ایجاد کرده است.
- افزایش حقوق
جریمه‌های نقدی و غیرنقدی که می‌توانید برای کارکنان در نظر بگیرید، عبارتند از:
- بازخورد سازنده در خلوت برای اخطار به کارکنان و نشان دادن ضعف‌ها به خودشان
- ارسال اخطاریه کتبی
- تنزیل رتبه
- کسر از حقوق و کاهش مزایا
- اخراج
3. برای رشد و افزایش عملکرد کارمندها برنامه‌ریزی کنید
انسان‌ها وقتی در مسیر صعود و پیشرفت قرار دارند، انگیزه می‌گیرند و پر انرژی کار می‌کنند. در بعضی از سازمان‌ها، کارها و وظایف افراد روتین است و همیشه باید یک کار مشخص انجام دهند. در چنین مواردی احتمال بی‌انگیزه شدن کارمندان بسیار زیاد است. مدیران برای حل این مشکل می‌توانند برای رشد و پیشرفت کارکنانشان برنامه‌ریزی کنند.
اگر برای ارتقای مهارت‌های کارمندان زمان بگذارید و هزینه صرف کنید یا به آن‌ها کمک کنید در مسیری که می‌خواهند پیشرفت کنند، انگیزه بیشتری برای فعالیت در سازمان شما پیدا می‌کنند. سعی کنید وجه مشترکی بین اهداف شخصی افراد و اهداف سازمانی پیدا کنید؛ با این کار وقتی افراد برای دستیابی به اهداف سازمانی تلاش می‌کنند و مهارت‌های جدید یاد می‌گیرند، به اهداف شخصیشان هم دست پیدا می‌کنند و انگیزه بیشتری به دست می‌آورند.
4. به دکوراسیون محیط کار توجه کنید
محیط یکی از مهم‌ترین عوامل انگیزه افراد است. محیط شاد و پویا روی ناخودآگاه کارکنان تأثیر می‌گذارد و به آن‌ها انگیزه می‌دهد. شرکت‌های بزرگ توجه زیادی به این نکته نشان می‌دهند و بهترین محیط را برای کار کردن فراهم می‌کنند. در ادامه به چند نکته برای ایجاد یک محیط کاری انگیزه‌بخش اشاره می‌کنیم:
- نورپردازی مناسب برای فضا ایجاد کنید. بهتر است محیط کار پنجره‌های زیاد داشته باشد تا نور طبیعی وارد ساختمان شود، اما اگر این کار وجود ندارد، با انواع لامپ‌ها نور مورد نیاز برای فضا را تأمین کنید.
- از رنگ‌های مناسب در محیط استفاده کنید؛ رنگ‌های سبز و آبی آرامش‌بخش هستند و تمرکز را تقویت می‌کنند و رنگ‌های گرم مثل زرد و نارنجی انرژی بالایی دارند.
- در بخش‌های مختلف فضا و حتی روی میز کارکنان گل و گیاه قرار دهید. همچنین از تزئینات و اکسسوری‌های جذاب برای دکوراسیون استفاده کنید.
- مطمئن شوید مبلمانی که کارکنان از آن‌ها استفاده می‌کنند، راحت و ارگونومیک هستند. نشستن طولانی کارمندان را خسته می‌کند و اگر مبلمان اداری استاندارد نباشد، به سلامت آن‌ها آسیب می‌رساند.
- تجهیزات مدرن و اینترنت پر سرعت در اختیار کارکنان سازمان قرار دهید.
- برای محیط کار یک آشپزخانه با امکاناتی مثل آب‌سرد کن، ماکروویو، قهوه‌ساز و یخچال در نظر بگیرید.
۵. استراحت و تفریح در حین کار را فراموش نکنید
بعضی از مدیرها حتی ساعت ناهار را هم از ساعت کاری کارکنان حذف می‌کنند و به آن‌ها حقوق نمی‌دهند! این اشتباه کارمندان را ناامید می‌کند و به آن‌ها نشان می‌دهد سازمان فقط برای کارشان ارزش قائل است، نه خودشان. انسان‌ها حتی اگر عاشق کارشان باشند، باز هم بعد از ساعات طولانی خسته می‌شوند یا حتی ممکن است بعضی از روزها حس کار کردن نداشته باشند. برنامه‌های تفریحی این مشکلات را حل می‌کند. همچنین تقویت‌کننده ارتباط بین اعضای سازمان است.
سخن پایانی
رفتار درست در سازمان و توجه به انگیزش کارکنان، بیشتر از اینکه به نفع کارمندان باشد، برای بیزینس اصلی مزیت دارد. در سازمانی که کارمندها از جو سازمان راضی هستند و با انگیزه کار می‌کنند، بهترین عملکرد را خواهند داشت و به نتایج مطلوب دست پیدا می‌کنند. منبع گزارشی که خواندید، مرکز مدیریت کاربردی ایران بود. در این مرکز مباحث مختلف در حوزه مدیریت مانند مدیریت منابع انسانی به شیوه‌های نوین و کاربردی آموزش داده می‌شود.
