زگیل تناسلی یکی از شایعترین انواع بیماریهای مقاربتی است. تقریباًهمه افرادی که از نظر جنسی فعال هستند (باشرکای جنسی متعدد رابطه جنسی داشته اند) حداقل یک بار در طول زندگیشان به ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) آلوده میشوند؛ ویروسی که عامل بروز زگیل تناسلی است. احتمال زگیل تناسلی در زنان بیشتر از مردان برآورد می شود ولی به علت در معرض دید نبودن،کمتر تشخیص داده می شود.
همانطور که از نامش پیداست، زگیل تناسلی پوست و مخاط تقریباً همیشه مرطوب ناحیه تناسلی را درگیر می کند. زگیل تناسلی میتواند ظاهری کوچک به رنگ پوست داشته باشد یا برجسته و شبیه گلکلم به نظر بیاید. در بعضی موارد، زگیلها به قدری کوچک هستند که به سادگی قابل مشاهده نیستند.
مثل زگیلهایی که در نواحی دیگر بدن ایجاد میشوند، زگیل تناسلی هم به واسطه آلودگی به ویروس HPV بروز میکند. بعضی از گونههای HPV، عامل ایجاد زگیل تناسلی و بعضی گونههای دیگر، عامل بروز سرطان هستند. واکسنهایی وجود دارند که میتوانند از بدن در برابر بعضی از گونههای HPV محافظت کنند.
در زنان، زگیل تناسلی ممکن است روی قسمت خارجی ناحیه تناسلی، دیواره واژن، بین ناحیه تناسلی و مقعد و همچنین دهانه رحم ایجاد شود. در مردان، زگیل تناسلی میتواند روی اندام تناسلی، کشاله ران یا مقعد شکل بگیرد. زگیلهای تناسلی ممکن است روی لبها، دهان، زبان یا داخل گلوی فردی که با پارتنر آلوده به ویروس، رابطه جنسی دهانی داشته نیز ظاهر شوند.
نشانهها و علائم زگیل تناسلی عبارتند از:
- تودههای متورم کوچک، به رنگ پوست و گوشت اطراف ناحیه تناسلی
- چندین زگیل کنار هم که به شکل گلکلم هستند
- خارش یا ناراحتی در ناحیه تناسلی
- خونریزی هنگام برقراری رابطه جنسی
زگیلهای تناسلی ممکن است به قدری کوچک باشند که با چشم غیرمسلح دیده نشوند. با این حال، گاهی امکان دارد که زگیل تناسلی پخش شود و شکل خوشهای به خود بگیرد.
همه برآمدگیهای پوستی در ناحیه تناسلی، زگیل تناسلی نیستند. عفونتها و عوارض شایع پوستی دیگری وجود دارند که ممکن است شبیه زگیل باشند اما در واقع ضایعه دیگری هستند. اگر نشانهها و علائمی دیدید که بر اساس آن فکر میکنید به زگیل تناسلی دچار شدید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
سایر علائم
زگیلها معمولاً بدون درد هستند، اما در بعضی از افراد مکمن است خارش و تورم ایجاد کنند. اگر زگیلها متورم شدند، امکان بروز خونریزی از مجرای ادرار، واژن یا مقعد وجود خواهد داشت.
مجرای ادراری، لوله نازکی متصل به مثانه است و ادرار از داخل آن عبور میکند. زگیلهای تناسلی ممکن است نزدیک یا داخل مجرای ادراری ایجاد شوند و در جریان عادی ادرار نیز اختلال ایجاد کنند.
با توجه به علائم اولیه زگیل تناسلی، باید به خاطر داشته باشید که این زگیلها میتوانند هفتهها تا ماهها بعد از ورود عفونت در بدنتان ظاهر شوند. زنانی که به تازگی رابطه جنسی محافظت نشده داشتهاند و نگران ابتلا به زگیل تناسلی هستند، باید به طور مداوم خود را معاینه کنند. همانطور که پیش از این گفتیم، همه برآمدگیهای پوستی، نشانه وجود زگیل تناسلی نیست. این علائم ممکن اسن نشانه بیماریهای دیگری باشند، مثل سفلیس، هموروئید یا شاید هم تگ پوستی یا حتی یک جوش ساده. اگر به زگیل تناسلی مشکوک هستید حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
زگیل تناسلی در مردان
در مردان، زگیل تناسلی ممکن است در اطراف ناحیه تناسلی، روی اندام تناسلی، روی بیضهها و کشاله ران ظاهر شود. اگر رابطه جنسی محافظت نشده داشتید، باید این نواحی را به طور منظم چک کنید تا خیلی سریع متوجه ظهور هرگونه زگیل تناسلی شوید. مردان به اندازه زنان ممکن است حین رابطه جنسی، این بیماری را منتقل کنند اما در صورتی که خودشان به این ویروس آلوده شوند، اندکی کمتر از زنان در معرض خطر ظاهر شدن زگیلهای تناسلی هستند.
نواحی شایع برای ظاهر شدن زگیل تناسلی در زنان، اطراف ناحیه تناسلی و کشاله ران است. در صورت آلوده شدن به ویروس مربوطه، زنان بیشتر از مردان در معرض بروز زگیلهای تناسلی هستند.
علائم زگیل تناسلی چه وقت نمایان میشود؟
ویروس عامل زگیل تناسلی بعد از ورود به بدن، ممکن است تا مدتها نهفته باقی بماند. علائم زگیل تناسلی معمولاً وقتی نمایان میشوند که سیستم ایمنی بدن شما ضعیف شده باشد. مثلاً به دلیل استرس و اضطراب، بعضی از بیماری ها یا داروها ومداخلات پزشکی. اگر قبلاً به زگیل تناسلی دچار شده باشید، باید همواره مراقب نشانههای عود آن باشید.
پس از رابطه جنسی با فرد آلوده شاید هفتهها، ماهها و حتی سالها طول بکشد تا علائم زگیل تناسلی نمایان شود. به همین خاطر آگاهی از زمان دقیق آلوده شدن با ویروس HPV یا فردی که آن را به شما منتقل کرده بسیار دشوار است.
ممکن است به ویروس آلوده شوید و هرگز زگیلها را نبینید؛ یعنی ویروس در بدن شماست اما علائمی ندارید. بعضی از افراد فقط یک بار شاهد ظاهر شدن زگیلهای تناسلی هستند. بعضی دیگر بیش از یک بار (عود کننده).
اگر دچار زگیل تناسلی شوید، ممکن است فکر کنید که شریک زندگیتان به شما خیانت کرده، اما لزوماً اینطور نیست. گاهی واقعاً به زمان زیادی نیاز است تا زگیلها خود را نشان دهند. به همین خاطر ممکن است شما یا شریک زندگیتان مدتها قبل به این ویروس آلوده شده باشید. گاهی هم ویروس، ماهها یا سالها در بدن زنده میماند و خیلی بعدتر منجر به بروز زگیل تناسلی میشود.
- اطلاعات جالب: ممکن است به نوعی از ویروس HPV آلوده باشید که عامل بروز زگیل است اما هرگز شاهد هیچگونه علائمی نباشید، در عوض آن را به فرد دیگری منتقل کنید و در این شرایط، آنها دچار زگیل تناسلی شوند. بنابراین اطلاع از اینکه چه وقت به عامل بروز زگیل تناسلی مبتلا شدهاید (و اینکه چه کسی آن را به شما منتقل کرده)، دشوار است. صحبت و مشورت با شریک جنسی، پزشک یا پرستار میتواند مفید باشد.
چه عوارض و بیماریهای دیگری، علائم مشابهی با زگیل تناسلی دارند؟
زگیل تناسلی تنها عارضهای نیست که ممکن است به نمایان شدن برآمدگیهای پوستی در ناحیه تناسلی بیانجامد. سایر بیماریهای مقاربتی مانند هرپس هم میتوانند علائم مشابهی داشته باشند. همچنین ممکن است به عارضهای غیرعفونی مثل کیست پوستی دچار شده باشید. برای اطلاع از اینکه چه عارضهای باعث بروز علائم شده، باید با پزشک مشورت کنید- هر چه زودتر متوجه شوید که آیا به زگیل تناسلی مبتلا شدهاید یا خیر، بهتر است. درمان زودهنگام از پخش شدن زگیلها جلوگیری میکند. در صورت شناسایی زودهنگام، امکان از بین بردن زگیلها با درمان موضعی وجود دارد اما وقتی پخش شوند، ممکن است برای از بین بردن آنها به جراحی نیاز داشته باشید.
زگیل در سایر نواحی بدن– زگیل روی ناحیه تناسلی و زگیل روی نواحی دیگر بدن (مثل دست و پا) در ظاهر بسیار شبیه به هم اما در باطن متفاوت هستند. وقتی ویروس HPV (پاپیلوم انسانی)، لایه خارجی پوست را درگیر کند، تودههای پوستی ایجاد شده و هر نوع زگیلی ممکن است پدیدار شود.
آنها معمولاً به روشهای معمول قابل انتقال نیستند– ویروس HPV به سایر بخشهای بدن منتقل میشود اما عموماً در بخشی از بدن گسترش مییابد که دچار زخم یا ترک شده باشد. انواع مختلفی از ویروس HPV وجود دارد. انواعی که زگیلهای معمول ایجاد میکنند با انواعی که باعث بروز زگیل تناسلی میشوند (گونه ۶ و ۱۱)، متفاوت هستند. با این حال، اگر به طور مثال اگر زگیل روی دست شما به واسطه نوعی از HPV ایجاد شده باشد که میتواند زگیل تناسلی هم ایجاد کند (گونه ۶ یا ۱۱)، در آن صورت تماس پوستی ممکن است باعث بروز زگیل تناسلی شود. زگیلهای عادی در نواحی دیگر بدن، هرگز باعث بروز سرطانهای خطرناک، مثل سرطان دهانه رحم نمیشوند.