به گزارش الف؛ الجزیره در گزارشی به مرور و تحلیل آخرین تحولات مرتبط با اوج گیری دور جدید تنش ها و درگیری ها میان آذربایجان  ارمنستان پرداخته است. درگیری هایی که تا به این لحظه با تلقات سنگینِ نیروهای ارمنی همراه بوده و نگرانی های گسترده ای در مورد تبعات و پیامدهای گسترده تر شدنِ درگیری های نظامی میان دو طرف ابراز می شود. 

الجزیره در این رابطه می نویسد:

«بر اساس برخی از گزارش ها، ده ها تن از سربازان ارتش ارمنستان در جریانِ جدیدترین دور از درگیری های مرزی آذربایجان و ارمنستان کشته شده اند. منابع خبری گزارش داده‌اند که درگیری های جدید، سنگین ترین و بدترین درگیری ها از سال 2020 و پس از جنگ دو کشور بر سر منطقه قره باغ بوده است. 

در این راستا، روز سه شنبه پس از چندین ساعت درگیری های سنگین مرزی و تبادل آتش میان نیروهای آذربایجانی و ارمنستانی، ارمنستان از رهبران کشورهای مختلف جهان درخواست کمک کرد و به این نکته اشاره کرده که آذربایجان به دنبالِ پیشروی در خاک این کشور است. 

در این چهارچوب، "نیکول پاشینیان" نخست وزیر ارمنستان از رهبران جهان درخواست کرده تا واکنشی درخور را به اقدامات تجاوزکارانه آذربایجان نشان دهند. در این میان، روسیه به عنوان نزدیکترین متحد ارمنستان اعلام کرده که دو طرف را متقاعد به برقرای فوری آتش بس کرده است. 

ارمنستان اعلام کرده که نیورهای آذربایجانی گلوله باران سنگین مواضع نظامیِ ارتش ارمنستان در مسیر شهرهای گوریس، استوک، و جرموک را ساعاتی پس از نیمه شبِ گذشته آغاز کرد. این در حالی است که وزارت دفاع آذربایجان، ارمنستان را به انجام اقدامات خرابکارانه بزرگ و قابل توجه در نزدیکی مناطق داش کسن، کلباجار و لاچین متهم کرده و تاکید کرده که مواضع نظامی این کشور در مناطق مذکور زیر آتش نیروهای ارمنی درآمده و به سمت آن ها خمپاره شلیک شده است. 

النور ممدوف معاون وزیر خارجه آذربایجان گفته است که "ارمنستان چندین هفته است که اقدام به هدف قرار‌دادنِ مواضع نظامی آذربایجان می کند. با این حال، اقدامات تهاجمی ارمنستان در روزهای اخیر افزایش یافته است". در این چهارچوب، معاون وزیر خارجه آذربایجان مدعی شده که "ارمنستان شمار قابل توجهی از ادوات و نیروهای نظامی را در جوار مرزهای مشترک خود با آذربایجان مستقر کرده است. 

در این راستا، نخست وزیر ارمنستان از کشته شدن 49 سرباز ارمنی توسط ارتش آذربایجان خبر داده است. آماری که انتظار می رود در ادامه افزایش نیز پیدا کند. در این راستا، آذربایجان هیچ گزارشی در مورد تلفات احتمالی نیروهای نظامی خود منتشر نکرده است. 

واکنش رهبران جهان چگونه بوده است؟ 

ترکیه به مثابه نزدیک ترین متحد آذربایجان به ارمنستان گفته که اقدامات تحریک آمیز خود علیه باکو را متوقف کند. در این چهارچوب، مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه در پیامی توئیتری گفته است که "بهتر است ارمنستان بر مذاکرات صلح و همکاری با همسایه اش(آذربایجان) متمرکز شود". 

آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا گفته است "واشینگتن عمیقا در مورد اخبار اوج گیری تنش ها میان آذربایجان و ارمنستان نگران است و خواستار آن شده که هر چه سریع تر درگیری ها خاتمه پیدا کنند". وی تاکید کرده که راه حلِ اختلافات ارمنستان و آذربایجان، گزینه نظامی نیست. 

روسیه نیز به نحو مشابهی نسبت به اوج گیری تنش ها میان باکو و ایروان ابراز نگرانی کرده است. 

چارلز میشل، رئیس شورای اروپایی گفته است که اتحادیه اروپا آماده است تا با انجام اقداماتی مانع از اوج گیری بیشتر تنش میان آذربایجان و ارمنستان شود. وی تاکید کرده که غیر از دیپلماسی و اتخاذ گفتگو، هیچ راه حل دیگری جهت تامین صلح و ثبات در منطقه نیست. 

آیا یک توافق آتش بس حاصل شده است؟   

وزارت خارجه روسیه اعلام کرده که در رایزنی های خود میان ارمنستان و آذربایجان و میانجی گری میان آن ها موفق بوده است. این وزارتخانه در بیانیه ای اعلام کرده: "ما انتظار داریم که توافقی که در نتیجه میانجی گری روسیه با محوریت آتش بس ایجاد شده، به طور کامل اجرا شود". 

عقبه درگیری های جاری میان ارمنستان و آذربایجان چیست؟ 

در قلبِ تنش های جاری میان دو جمهوری سابق اتحاد جماهیر شوروی، منطقه یِ قره باغ قرار دارد. منطقه ای که در دهه 1990 میلادی با محوریت آن، دو جنگ گسترده میان دو طرف اتفاق افتاده و اخیرا در سال 2020 نیز شاهد جنگی شدید میان آذربایجان و ارمنستان در مورد منطقه مذکور بودیم که در قالب آن آذربایجان توانست پیشروی های قابل توجهی را به ضرر ارمنستان انجام دهد. 

منطقه قره باغ از حیث بین المللی به مثابه منطقه ای که به آذربایجان تعلق دارد مورد شناسایی قرار گرفته با این حال این منطقه دارای جمعیتی ارمنی است که یا می خواهند از قلمرو آذربایجان جدا شوند و یا به ارمنستان بپیوندند. 

آذربایجانی ها ادعا می کنند که ارمنی ها به صورت غیرقانونی سرزمین آن ها را اشغال کرده اند. دست کم 30 هزار نفر در جریان درگیری های پس از فروپاشی شوروی در سال 1991 و اوج گیری منازعات جدایی طلبانِ ارمنی علیه تفوق آذربایجان، جان خود را از دست داده اند. در جریان جنگ شش هفته ای سال 2020 میان آذربایجان و ارمنستان با محوریت بحران قره باغ نیز دست کم 6500 نفر کشته شدند. این جنگ با میانجی گری روسیه به پایان رسید. 

بر اساس توافق آتش بس در سال 2020، ارمنستان بخش هایی از سرزمین هایی را که دهه ها تحت کنترل داشت به آذربایجان واگذار کرد و مسکو نیز قریب به دو هزار نیروی صلح بان روسی را جهت نظارت بر آتش بس در منطقه مذکور مستقر کرد. »