با فرا رسیدن فصل پاییز، فصل میوه بهشتی انار، انار در سبد خرید خانواده‌ها وارد می‌شود. در این مطلب به بررسی خواص انار می‌پردازیم.

 

ویتامین‌ها و مواد موجود در انار

هر ۱۰۰ گرم انار حاوی ۷۷ گرم آب، ۸۳ کیلوکالری انرژی، ۱.۵ گرم پروتئین، ۱.۵ گرم چربی، ۱۸ گرم کربوهیدارت، ۴ گرم فیبر، ۱۳ گرم قند و ویتامین‌ها و مواد معدنی نظیر کلسیم، آهن، منیزیم، پتاسیم، فسفر، زینک، فولیک اسید، برخی انواع ویتامین ب، ویتامین کا، ویتامین ای، ویتامین آ، ویتامین سی و سدیم است.

 

خواص انار برای تقویت سیستم ایمنی بدن

آنتی اکسیدان های موجود در این عصاره، سلول های سفید خون را تحریک می کنند و کارایی خود را افزایش می دهند. این عصاره خاصیت ضد میکروبی و ضد باکتریایی دارد و به کاهش باکتری دهان که باعث کرم خوردگی و عفونت ها می شوند کمک می کنند.

 

خواص انار برای پیشگیری از سرطان‌ها

از جمله خواصی که مـورد توجـه فـراوان دانش پزشکی امروز است خاصیت ضد سرطانی و ضد التهـابی انـار است؛ مطالعات زیادی درباره اثرات درمانی و پیشگیری کننـده‌ انار روی سلول‌های سرطانی انجام شده است. سرطان‎هـایی که بیشتر موردمطالعه قرار گرفته‌اند شامل سرطان پستان، پروستات، ملانوما، لوکمی و فیبروسارکوماست.

نتیجه این مطالعات نشان داده که قسمت‌هایی از جمله آب انار و دانه آن، برای پیشگیری از این سرطان‌ها مفید هستند. انار با به دلیل دارا بودن آنتی اکسیدان‌ها باعث پیشگیری از سرطان‌ها و با القای مرگ به سلول‌های سرطانی باعث جلوگیری از عود این سرطان‌ها می‌شود.

 

خواص انار برای درمان مشکلات پوستی

انار سرشار از آنتی اکسیدان‌ها و ویتامین‌هاست و بنابراین در جلوگیری از پیری پوست نقش مؤثری دارد. امروزه در محصولات مراقبت از پوست از عصاره انار بسیار استفاده می‌شود. عصاره اجزاء انار اثر محـافظتی و همچنــین اثــر کاهنــده روی اثرات سوء ناشی از اشـعه مــاورای بــنفش دارد.

آنتی اکسیدان های موجود در دانه و پودر انار، با آسیب های پوستی و آکنه مبارزه می کنند. 2 قاشق سوپ خوری دانه انار له شده و 1 قاشق سوپ خوری زردچوبه می تواند شگفتی ساز باشد. فقط باید آن را روی موضع آسیب دیده بزنید و بعد از 15 دقیقه با آب سرد بشویید.

استفاده از روغن دانه انار به درمان اگزما و پسوریازیس مشهور است. مخلوط کردن برگ های له شده انار با آب و نوشیدن آن می تواند به تسکین این وضعیت کمک کند.

انار، توانایی محافظت از پوست در برابر خورشید را افزایش می دهد و همچنین می تواند در درمان ملاسما مفید باشد.

 

جلوگیری از پیری زودرس با انار

فلاوونوییدهای موجود در انار آنتی اکسیدان‌هایی قوی هستند که آبمیوه و روغن حاصله از آن مکمل غذایی بالقوه‌ای برای افزایش طول عمر، جلوگیری از پیری و بروز بیماری‌های مزمن است.

 

خواص انار برای جلوگیری از کم خونی

کم خونی زمانی ایجاد می شود که بدن سلول های قرمز خونی کمی دارد. میزان بالای آهن در آب انار به تولید گلبول های قرمز خون کمک می کند. همچنین درمانی خوبی برای چشم های قرمز و دردناک در نظر گرفته می شود. تنها چند قطره از عصاره را در چشمان بریزید.

 

خواص انار برای کمک به اصلاح غضروف

آب انار می تواند ورم مفاصل و التهاب استخوان را تسکین دهد. گفته می شود مصرف منظم آب انار باعث پیشگیری از آلزایمر و دیگر مشکلات عصبی و نیز دفع سنگ های کلیه و حتی به عملکرد نعوظ کمک می کند.

 

خواص انار برای مغز و اعصاب

در بیماری‌های مغز و اعصاب کاربردهایی برای انار وجود دارد از آن جمله درمان آلزایمر اسـت؛ "آنتـی‌کولین استراز"ها داروهای رایـج طـب جدیـد دردرمـان آلزایمر هستند و جالب است که درمواد اسـتخراج شـده از انـار خاصیت "ضدکولین استراز" یافت شـده است کـه می‌تواند در درمان آلزایمر بسیار مفید باشد همچنین مطالعات حیوانی نشان داده که مصرف انار در بارداری باعث پیشگیری از آسیب مغزی نوازادان می‌شود.

 

خواص ضدمیکروبی انار

مطالعات علمی نشان داده که فنولیک اسید موجود در عصاره گل انار باعث جلوگیری از رشد بسیاری از باکتری‌ها می‌شود و می‌تواند در جلوگیری از بروز مسمومیت‌های غذایی مؤثر باشد. از آنجـا کـه پوست انار هم حاوی ترکیبات فنولیک است می‌توان از عصاره پوست انار به عنوان نگهدارنده مواد غذایی استفاده کرد.

 

خواص انار برای سلامتی چشم

انار حاوی انواع آنتی اکسیدان‌ها و ویتامین‌هاست و به همین دلیل نتایج تحقیقات نشان داده که مصرف انار به صورت ۲۰ درصد در رژیم غذایی روزانه بیماران مبتلا به آب سیاه چشم، به مدت دو هفته می‌تواند باعث کاهش فشار چشم و بسیار سودمند باشد. در طب سنتی نیز برای افرادی که دچار ورم ملتحمه چشم می‌شدند اعصاره انار نارس پخته با گلاب را روی پلک قرار می‌دادند که باعث بهبود بیمار می‌شد.

 

اثر انار روی سیستم تنفسی

انار اثرات فراوانی روی برونش‌ها و سیستم تنفسی افراد دارد. انار اگر خورده یا مکیده و یا لیسیده شود و یا پخته‌ی آن خورده شود یا دانه‌ی انار در آب، خیس خورده شـود و آب آن خورده شود، در بهبود مشکلات تنفسی نقش پررنگی ایفا می‌کند.

طب جدید علت ترشحات پشت حلق را ناشی از عفونـت یا آلرژی می‌داند و مطالعات زیادی اثرات ضد آلرژی و ضدمیکروبی انار را اثبات کرده‌اند بنابراین مصرف این میوه باعث رفع مشکلات تنفسی افراد می‌شود. همچنین اثرات مفید متابولیت‌های انار در آسیب حـاد ریه گزارش شده است؛ ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در انار می‌تواند با تأثیر گذاشتن بر ویروس آنفلوانزا، سبب بهبود بیمار شود.

حکمای طب سنتی مصرف انار ترش را در افراد دچار سرفه جایز ندانسته‌اند اما مصرف آب انار شیرین یا شربت انار شیرین را به افراد دچار سرفه توصیه می‌کنند.

 

خواص ضدافسردگی انار

عصاره انار برای رفـع افـسردگی به کار می‌رود. ترکیبات فنولیـک اسید اسـتخراج شـده از انار باعث بهبود وضعیت خلقی بیماران مبتلا به افسردگی می‌شود.

 

خواص انار برای قلب و عروق و جلوگیری از انسداد رگ‌ها

اثرات ضد آتروژنیک، ضد فشارخون، ضدالتهابی و وجود پلی‌فنول‌ها در انار سبب شده تا این میوه از سلامت قلب و عروق حمایت کند.

امروزه روی اثرات مفید انار بر سیستم قلبی ـ عروقی مطالعات زیادی انجام شده است. ترکیبات موجـود در انار بـا مکانیسم‌های مختلفی از جمله اثـرات آنتی اکسـیدانی، ضـد التهابی، پایین آوردن LDL خون، کاهش قند و فشار خون باعث بهبود عملکرد قلب و عروق می‌شوند. ترکیبات پلی فنل موجود در انار نقش مهمـی در جلـوگیری از روند پیری در سلول‌های قلب دارند. همچنین ترکیباتی در انار به نام تانن‌ ضد تشـکیل پلاک در خون هستند و از انسداد رگ‌ها جلوگیری می‌کنند.

 

خواص انار برای فشار خون

انار به دلیل داشتن ترکیبات پلی فنلی باعث بهبود عملکرد قلب می‌شود و برای بیماران مبتلا به پرفشاری خون مفید است؛ پتاسیم با بازکردن عروق نقش مهمی در کاهش فشار خون دارد و با داشتن حدود ۲۶۰ میلی‌گرم پتاسیم در هر ۱۰۰گرم، در کاهش فشارخون نقش مهمی ایفا می‌کند.

 

خواص انار برای کاهش کلسترول خون

کاهش سطح کلسترول بد خون از خاصیت‌های انار است. محققان بر این باورند که مصرف انار و آب آن باعث کاهش اکسیداسیون LDL می‌شود. در نتیجه کلسترول بد خون پایین می‌آید.

انار سرشار از ترکیباتی به نام "پلی فنول" است که باعث پایین آمدن کلسترول بد خون شده و اجازه نمی‌دهد تجمع چربی در عروق شکل بگیرد. مقدار زیاد کلسترول در شریان‌ها باعث سخت شدن آن ها می‌شود و ممکن است منجر به بیماری‌های قلبی و تصلب شرائین و افزایش فشار خون شود.

 

خواص انار برای کبد

مطالعات جدید اثرات محافظتی انـار روی سـلول‌های کبـدی علیه سموم را نشان می‌دهند. یکـی از مهمترین اثراتی که مورد توجه محققین واقع شده است، آنتـی اکسـیدانی بودن انار است. این خاصیت در عصاره انار بیشتر از عصاره سیب و چای سبز است.

در یک مطالعه، مصرف عصـاره انار باعث اثـر حفـاظتی بـرای کبد در برابر مواد سمی شده است؛ ایـن اثـر محـافظتی انار در مورد هپاتیت Cهم وجـود دارد و ترکیبی به نام "آنتوسـیانین" موجود در انار باعث کاهش بار ویروس هپاتیتC در کبد می‌شود. اثر جالب توجه دیگر، اثر عصاره پوسـت انـار روی کیست ایجاد شده در کبد است. این عصاره به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی خود مانع رشد کیست در کبد و فیبروز آن می‌شود.

 

تأثیر انار روی روده‌ها

رب انار ترش و یـا آب خیسانده دانه انار تـرش خشک شده برای زخم‌های روده مفید است. مطالعات نشان داده که مصرف خوراکی عصاره پوست انار علائم کولیت اولسراتیو (زخم گوارشی) را به طور معنی داری کاهش می‌دهد.

بر اساس آموزه‌های طب سنتی اگر پخته پوست انار خورده شود باعث دفع کرم روده می‌شود. انار ترش یک میوه قابض است و در صورتی که شیرین باشد، ملین طبع است. حکمای طب سنتی به کسانی که دچار زخم روده هستند توصیه می‌کنند که پوست انار را پس از شستن بپزند و در آب آن بنشینند. این کار بیرون زدگی مقعد و اسهال را درمان می‌کند.

 

خواص انار برای سیستم ادراری

آب انار برای کلیه‌ها مفید است؛ انار ادرارآور است و اگر پوست انار در آب پخته شود، در حدی کـه لـه نشـود و ایـن آب نوشیده شـود برای بی‌اختیاری ادرار بسیار نافع است.

 

اثر انار روی چاقی

در یک مطالعه حیوانی، تجویز عصاره انار ترش برای موش‌های چاق با چربـی خون بالا باعث کاهش مشـخص وزن آنها شده است. طبق متون طب سنتی ایران زیاد خـوردن انـار شـیرین، بـه خاطر این که به نفوذ غذا به اعضاء کمک می‌کنـد، می‌توانـد باعث چاقی شود، به خصوص در افراد گرم مزاج چون باعـث تبدیل مزاج آن‌ها میشود.

 

خواص انار برای مردان

در طب نوین در چند مطالعه حیوانی، تجویز محصولات انار به طور خـوراکی باعـث افـزایش تعـداد اسـپرم، افـزایش حرکت اسپرم و کاهش اسپرم‌های غیرطبیعی شده است و بنابراین مصرف این میوه به مردان توصیه می‌شود. در طب سنتی نیز انار شیرین به ویژه در افراد گرم مزاج نعوظ‌آور است.

 

خواص انار برای زنان

سویق انار برای ویار در دوران بارداری مفید است؛ مصرف انار برای رحم مفید است و آب انار برای ترشحات زیاد زنان و خونریزی‌های غیرطبیعی سودمند است. ترکیبات فنولیـک اسـید موجـود در پوست انار دارای خاصیت فیتواسترژنی(هورمون‌های گیاهی) هستند و به پیشگیری از بروز بیماری‌های هورمونی زنانه کمک می‌کنند.

 

خواص انار برای دیابت

مصرف انار باعث افزایش حساسیت به انسولین می‌شود. در افراد دیابتی حساسیت به انسولین کاهش می‌یابد و بنابراین مصرف انار می‌تواند باعث بهبود کاهش قند خون در افراد مبتلا به دیابت شود.

 

خواص انار برای دهان و دندان

اثرات عصاره انار روی درد و عفونت ناشی از آفـت دهانی ثابت شده است. همچنین اثر عصـاره‌ هیدروالکلی انـار روی پـلاک‌های میکروبـی دنـدان مـورد مطالعه قـرار گرفتـه اسـت کـه اثری برابر دهـان شـویه کلر هگزیدین داشته است.

 

خواص انار برای معده

انار ترش اشتهاآور است. انار مانع ایجاد بخار در معده می‌شود چون قبض دارد و سردکننـده است و حرارت معده را از بین می‌برد و معده‌های سـرد و سوداوی از انار چه ترش چه شیرین ضررمی‌بینند. افراد دچار بیماری‌های سوداوی بـا خـوردن انـار تـرش اخلاقشان بـدتر می‌شود.

 

  کنترل و درمان بیماری‌های عفونی کلیه

 آزمایش‌ها نشان می‌دهد که خاصیت ضدمیکروبی و باکتریایی انار در درمان بیماری‌های عفونی مربوط به کلیه مؤثر است. 

 

چه افرادی نباید انار مصرف کنند؟

کسانی که به اختلالات گوارشی نظیر زخم معده مبتلا هستند نباید در مصرف انار زیاده‌روی کنند. چراکه خوردن انار ممکن است زخم معده و عوارض ناشی از آن را تشدید کند.

علاوه بر این‌ها افرادی که سردی مزاج دارند هم باید بااحتیاط بیشتری انار بخورند. زیرا طبع انار باعث شدت یافتن عوارض سردی مزاج خواهد شد و می‌توانند اسپاسم معده و نفخ ایجاد کند.