به گزارش الف "عمران فیروز" در مقاله ای در فارین پالیسی نوشت توافق آتش بس بین آمریکا و طالبان تاحدی مایه امیدواری است، اما نه در شرایطی که با دولت افغانستان در خصوص مذاکرات مربوطه، مانند بیگانه برخورد می شود.
فیروز با اشاره به سالگر خروج نیروهای شوروی از افغانستان افزود 31 سال پیش آخرین سرباز شوروی از رودخانه آمودریا عبور کرد تا به اشغال افغانستان پایان داده شود اما افاغنه می دانستند که آن اقدام، تنها ابتدای یک کابوس جدید است: آغاز جنگ های داخلی. و بسیاری از مردم این کشور جنگ زده، اکنون هم نگرانی مشابهی دارند. البته آنها می دانند که نیروهای ناتو باید از افغانستان خارج شوند، و خارج خواهند شد.
"محمد نسیم" یک فرمانده مجاهدین در دهه 1980 درولایت لوگر در شرق افغانستان که با دولت کمونیست سابق در کابل و حامیانش از شوروی می جنگید، می گوید <<آمریکایی ها باید خارج شوند. ما افغان ها اصلا به مهاجمان خارجی نیاز نداریم. ما به خاطر نیروهای خارجی و ایدئولوژی خارجی همدیگر را می کشیم. این باید پایان یابد. اما خروج نیروها باید به صورت سیستماتیک و مسئولانه صورت گیرد. و مهم تر از همه، طالبان باید با دولت نیز مذاکره کند، نه صرفا با آمریکایی ها.>>
فارین پالیسی با اشاره به شرایط توافق آتش بس بین طالبان و آمریکا، از جمله زمانبدی خروج آمریکایی ها، آزادی هزاران زندانی طالبان و آغاز مذاکرات بین گروه های افغان می افزاید اما در اوایل فوریه بود که اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان از این مساله که طالبان ممکن است از روند صلح به عنوان "استراتژی اسب تروا" استفاده و دولت او را تضعیف کند، ابراز نگرانی کرده بود. غنی همچنین گفته بود تا زمانی که دولت در روند صلح حضور نداشته و شورشیان آزمون نشوند، هیچ صلحی برقرار نخواهد شد.
بیشترین گلایه سطح متوسط افغانستان این است که تاکنون آنها از هرگونه روند صلح کنار گذاشته شده اند. "ادریس استانکزای" فعال سیاسی و رهبر "روند جوانان افغانستان" – جنبش سیاسی جوانان افغان – می گوید <<اساسا، ما مردم افغان و دولتمان از هیچ چیز اطلاع نداریم. کل توافق بدون حضور ما در اتاق های مخفی حاصل شده و این مشکلی بزرگ است که باید درباره اش صحبت کنیم. آخرین مساله اما با همان اهمیت این است که طالبان – که یک گروه تروریست است – به کابل خواهند آمد و خود را "برنده" خواهند دید و بر همان اساس رفتار خواهند کرد.>>
استانکزای مانند بسیاری دیگر از جوانان ساکن مناطق شهری معتقد است طالبان "تغییرات و پیشرفت های مثبتی" را که در 18 سال غیبت آنها رخ داده است، نخواهند پذیرفت. وی در خصوص کاهش خشونت ها هم بدبین است. <<به نظرم هر دو طرف قابل اعتماد نیستند. به خاطر داشته باشید آخرین باری که رئیس جمهور تمام آنچه را که بعد از ماه ها مذاکره به دست آمده بود، از طریق توئیتر لغو کرد. چه کسی می تواند تضمین کند که چنین چیزی بار دیگر رخ نخواهد داد؟ همچنین اگر حملات هوایی آمریکا و یا حملات طالبان باز هم صورت گیرد، چه کسی مسئول رسیدگی به آن خواهد بود؟ >>
در مدت چند ماه مذاکره بین واشنگتن و هیات طالبان در قطر، دولت افغانستان کاملا کنار گذاشته شده بود. در حالی که "زلمی خلیلزاد" نماینده آمریکا در امور افغانستان بارها بر ضرورت مذاکرات بین گروه های افغان با حضور دولت غنی تاکید کرده است، منتقدین می گویند واشنگتن عمدتا در حال کنار آمدن با طالبان بوده است، گروهی که همچنان مشروعیت "دولت دست نشانده" در کابل را زیرسوال می برد.
"اورزالا نعمت" رئیس واحد تحقیق و ارزیابی افغانستان می گوید <<افغان ها روزانه کشته می شوند. جان آنها بی ارزش شده است. با این وجود، این مردم در مذاکرات بین طالبان و آمریکایی ها حضور نداشتند. این گروه کوچک که عمدتا می خواهد از طریق اقدامات تروریستی به اهداف خود برسد، نماینده جامعه افغان شامل 30 میلیون مردم نیست.>>
به نوشته فارین پالیسی، امضای توافقنامه جدید به جنگ 40 ساله در افغانستان پایان نخواهد داد اما به ایجاد روندی گسترده تر از صلح بین جناح های مختلف سیاسی داخل کشور – با آن پراکندگی گسترده – کمک خواهد کرد. با این وجود بسیاری از ناظران نگرانند که جناح های مختلف باعث اختلال در توافق بین آمریکایی ها و طالبان باشند. "زاکرجلالی" استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی که درباره جنبش طالبان مطالعه می کند، می گوید <<طالبان می خواهند این توافق را امضا کنند. به نفع آنها نیست که آن را مختل کنند. اما بازیگران دیگری هستند که در قبال توافق صلح آمریکا-طالبان خرسند نیستند. و قطعا یکی از آنها دولت افغانستان است. یکی دیگر از مخالفان بزرگ این توافق، گروه داعش است.>> وی گفت این احتمال هم وجود دارد که هر دو طرف به صورت مجزا کاری کنند که توافق از بین برود.
"بت دام" خبرنگار و نویسنده حوزه افغانستان می گوید << در حال حاضر گروه های مشخصی هستند که به دلایل فراوان، به صلح علاقه ای ندارند. آنها را می توان در دولت افغانستان – با تمام نیروهای شبه نظامی اش - پیدا کرد. این گروه ها در میان طالبان هم وجود دارند – گروهی با فرمانداران و فرماندهان در سایه اش. سوال اصلی این است: اگر اتفاقی رخ دهد، آیا آماده ایم به سرعت دریابیم که حقیقت ماجرا چیست؟ فکر نمی کنم اینطور باشد؛ و به نظرم این مساله بسیار خطرناک است.>>