دقیقا درست است

به انتظارت ربطی ندارد و ربطی به تورم هم ندارد و خللی ایحاد نمی کند چون مشکل بنیادی در اقتصاد وجود دارد و نه صفر چندتا باشد

آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه و اقتصاددان: ضروری است دولت به جای طرح‌های اصلاحی که تأثیری در بهبود وضعیت اقتصادی خانوار ندارد، برای کاهش گرانی‌ها و هزینه‌های زندگی مردم لایحه تنظیم و به مجلس ارسال کند.بغزیان افزود: تحقیقات نشان می‌دهد حذف صفر از پول ملی فقط در مواقعی مؤثر است که حوزه اقتصاد کلان دارای ثبات باشد، تورم رو به کاهش باشد، نرخ ارز پایدار باشد و دولت از هزینه‌های بیش از حد خودداری کند. اگر یک دولت فقط به حذف صفر از ارز ملی اکتفا کند و اصلاحات اقتصادی جامع و گسترده را انجام ندهد، نه تنها سیاست حذف صفر‌ها از پول ملی مؤثر نخواهد بود، بلکه به زودی تغییر ارزش ارز نیز اتفاق خواهد افتاداین استاد دانشگاه خاطر نشان کرد: اثر تورم ناشی از گرد‌کردن قیمت‌ها به مقادیر بالاتر و تأثیر روان‌شناختی از کاهش حقوق و بروز مشکلات در تعیین قیمت‌ها در کوتاه‌مدت، مانند سردرگمی مردم در کوتاه‌مدت و سردرگمی جامعه تا اینکه با شرایط جدید سازگار شوند، از مهم‌ترین معایب این طرح است.

در همین رابطه کامران ندری، اقتصاددان در گفت و گو با خبرآنلاین در خصوص حذف چهار صفر و اصلاح نظام پولی و بانکی و تاثیری که می تواند روی کاهش تورم و اصلاح نظام اقتصادی به دنبال داشته باشد، گفت: «در حال حاضر زمان مناسبی برای این اقدام نیست، زیرا ما با مسائل و مشکلات اولویت‌دارتری مواجه هستیم که این موضوع در شرایط کنونی هیچ تأثیر خاصی نخواهد داشت. تنها مزیت حذف چهار صفر این است که می‌تواند فرآیندهای حسابداری را ساده‌تر کند، اما در واقع هیچ کمکی به حل مشکل تورم و حفظ ارزش پول ملی نخواهد کرد. حذف چهار صفر فقط به میزان محدودی در محاسبات حسابداری تسهیل ایجاد می‌کند و تأثیر دیگری ندارد.»...وی در ادامه تاکید کرد: «در حال حاضر، مشکلات جدی در محاسبات حسابداری وجود ندارد و این موضوع در اولویت‌های پایین‌تری قرار دارد. کشور با ناترازی‌های مختلفی مانند ناترازی بانک‌ها و صندوق‌های بازنشستگی، فساد گسترده و ناکارآمدی دستگاه‌های اجرایی مواجه است. همچنین، دولت هنوز نتوانسته مسئله فیلترینگ را حل کند که تأثیر زیادی بر اقتصاد دارد و از موضوع حذف ۴ صفر نیز مهم‌تر است. علاوه بر این، دولت در خصوص FATF نیز تصمیم قطعی نگرفته که اهمیت آن بسیار بیشتر است.»..او می گوید: «در شرایطی که رشد اقتصادی پایین است و نرخ تورم رشد محسوس کرده است و در بحث سرمایه گذاری با مشکل روبرو هستیم، بحث حذف صفر از پول ملی اولویت اول اقتصادی کشور نیست.» ندری افزود: «مشکل تورم یک مسئله بنیادی است و با تغییرات سطحی و ظاهری، نمی‌توان آن را حل کرد. برای مقابله با تورم باید به صورت اصولی و اساسی به این موضوع پرداخته شود و با اجرای سیاست‌های پولی و مالی مناسب، آن را کاهش داد. به عنوان مثال، کشور ترکیه پس از کنترل تورم خود، به اصلاح نظام پولی‌اش پرداخت و شش صفر از واحد پول ملی‌اش را حذف کرد. بنابراین، حذف صفر تنها مرحله نهایی در اصلاح نظام پولی و بانکی به شمار می‌آید.»..او بیان کرد: «حذف صفرها در هر زمانی امکان‌پذیر است، اما اگر نتوانیم تورم را کنترل کنیم، ممکن است در مدت کوتاهی دوباره مجبور به حذف صفرها شویم. به عبارت دیگر، با کاهش ارزش پول ملی، قیمت کالاها به طور مداوم افزایش می‌یابد و این چرخه معیوب حذف صفرها دوباره تکرار خواهد شد. از سوی دیگر، در شرایط کنونی، وجود این صفرها برای مردم مشکلی ایجاد نکرده است و مسئله اصلی آن‌ها افزایش تورم و کاهش مداوم ارزش ریال است. البته درست است که اعداد بزرگ می‌توانند محاسبات را دشوار کنند، اما هنوز به حدی بزرگ نشده‌اند که مشکل جدی ایجاد کنند.»

دکتر علیرضا شکیبایی رییس بخش اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان، در خصوص حذف صفر از پول ملی از مضرات حذف چند صفر از پول ملی سخن به میان آورد و به ایسنا گفت: سیستم‌های حسابداری، کامپیوترها و نرم‌افزارها همه بر مبنای واحد پول قبلی تنظیم شده است وقتی که این تغییر پول رخ می‌دهد بروزرسانی آنها طول می‌کشد و معمولا دچار مشکل می‌شوند که باید برای این موضوع از حالا تدابیری اتخاذ شود. وی افزاد: قرار نیست که با حذف چند صفر از پول ملی، تورم نیز کاهش یابد بلکه فقط تغییر شکل ظاهری معاملات از یک شکل به شکل دیگری رخ خواهد داد این در حالی است که زمانی که به‌طول مثال تورم ۲۰ درصدی برای کشور اعلام می‌شود یعنی قدرت خرید مردم ۲۰ درصد کاهش یافته و حذف صفر از پول ملی تاثیری در این موضوع نخواهد داشت. شکیبایی حذف صفر از پول ملی را یک نوع تغییر واحد محاسباتی دانست و بیان کرد: با تغییر این واحد محاسباتی، قرار نیست که تاثیر خیلی فاحشی در اقتصاد کشور رخ دهد.این دکترای اقتصاد بیان کرد: برداشتن چند صفر از پول ملی، هیچ مشکل اساسی اقتصاد کشور از جمله تورم، قدرت خرید مردم، اشتغال، تولید ملی، رشد اقتصادی و ... را حل نمی‌کند و این فقط تغییر مبنای محاسبه است و وظیفه اصلی دولت با انجام کارهای اساسی، کنترل تورم، کاهش قیمت‌ها، کنترل نرخ است که باید در صحنه اقتصاد انجام دهند و با برداشتن صفرها قرار نیست مشکل اساسی از اقتصاد کاهش یا اضافه شود. وی حذف صفر از پول ملی را راهکار ندانست و تصریح کرد: وقتی تورم شدید می‌شود، برداشتن چند صفر از پول ملی به عنوان یک مسکن تجویز می‌شود و اشکالی هم ندارد و این موضوع الزام اقتصاد است زیرا در معاملات اسکناس کمتری به‌کار خواهد رفت اما قطعا حلال وضعیت کنونی اقتصاد کشور نخواهد بود.شکیبایی تثبیت نرخ ارز را تنها کار مثبت اقتصادی دولت در این چند وقت اخیر دانست و اظهار کرد: دولت مقداری نرخ ارز را تثبیت و آرامشی به این بازار داده است، اما در مباحث دیگر اقتصاد تغییر جدی در رویکرد دولت نمی‌بینیم و دولت بیشتر تمرکز خود را روی مباحث تحریم‌ها گذاشته است و تغییر جدی در ساختارهای اقتصادی از جمله مالیات، گمرک، نظام توزیع یارانه‌ها و ... دیده نمی‌شود.

همشهری آنلاین- خدیجه نوروزی: بسیاری از نمایندگان مجلس و کارشناسان اقتصادی معتقدند با وجود مزایای حذف چهار صفر از پول ملی در صورت عدم اقدام دولت برای اصلاح سیاست های پولی، ارزی و بانکی و جلوگیری از تولید صفر، اجرای این قانون تاثیری نخواهد داشت...کامران ندری، اقتصاددان در گفت و گو با همشهری آنلاین در خصوص حذف چهار صفر و اصلاح نظام پولی و بانکی و تاثیری که می تواند روی کاهش تورم و اصلاح نظام اقتصادی به دنبال داشته باشد، گفت: حذف صفر از پول ملی در شرایط کنونی که با تورم ۶۰ درصدی روبرو هستیم خروجی مثبتی ندارد و تاثیری در کاهش تورم ندارد. ندری ادامه داد: مشکل تورم ریشه ای است و با این تغییرات سوری و اسمی، مسئله تورم حل نمی شود. به مسئله تورم باید به شکل مبنایی نگاه کرد و با اعمال سیاست های پولی و مالی مناسب، آن را کاهش داد..وی گفت: حذف صفرها را هر زمانی می توان انجام داد اما اگر تورم را مهار نکرده باشیم باید در اندک زمانی دوباره صفرها را حذف کنیم. یعنی مدام ارزش کالاها با کاهش ارزش پول ملی گران تر می شود و این چرخه باطل حذف صفر تکرار خواهد شد. از طرفی در شرایط فعلی وجود این صفرها مشکلی را برای مردم ایجاد نکرده است و مسئله اساسی مردم این است که تورم در حال افزایش و ارزش ریال به طور مستمر در حال کاهش است. البته درست است که اعداد بزرگ کمی حساب و کتاب ها را سخت می کند اما هنوز آنقدر این اعداد بزرگ نشده که مشکل جدی را ایجاد کند... البته نامگذاری واحد پولی تاثیری در کاهش تورم و مدیریت اقتصاد ندارد و کنترل تورم به عوامل دیگری بستگی دارد. سیاست گذار باید بتواند ارزش پول ملی را با هر نامی حفظ کند که متاسفانه در ایران سیاست گذار پولی 5 دهه است که نتوانسته ارزش پول ملی را حفظ کند. لذا با عوض کردن نام اتفاق جدیدی نمی افتد. ..

یک اقتصاددان با بیان این که حذف چهار صفر از پول ملی ممکن است انتظارات تورمی را تشدید کند گفت: در شرایطی که هنوز برنامه مشخصی برای مهار تورم نداریم مسلماً حذف چهار صفر از پول ملی بی‌فایده خواهد بود و مجدداً باید به همان نقطه اول بازگردیم. به گزارش خبرگزاری تسنیم، وحید شقاقی اقتصاددان و عضو هیئت‌علمی دانشگاه درباره حذف چهار صفر از پول ملی اظهار کرد: بحث حذف چهار صفر از پول ملی در دولت‌های قبلی هم مطرح شده بود و هیئت وزیران دولت دوم روحانی نیز بحث تبدیل ریال به تومان را مصوب کردند؛ اما بعد از آن پیگیری صورت نگرفت و در نهایت متوقف شد...عضو هیئت‌علمی دانشگاه با بیان اینکه حذف چهار صفر از پول ملی هیچ تأثیری بر تورم و ارزش پول ملی و شاخص‌های کلان اقتصاد ندارد و صرفاً برای راحتی و سهولت در مبادلات و معادلات و حساب و کتاب‌هاست گفت: کشورهایی مانند آرژانتین و آلمان که درگیر ابر تورم شدند و تورم‌های هزار درصد و ده‌هزار درصد و یک میلیون درصد را تجربه کردند بعد از اینکه توانستند شرایط مهار تورمی را فراهم کرده و به اقتصاد ثبات ببخشند، برای سهولت کار صفرها را برداشتند.شقاقی با بیان اینکه هنوز افق روشنی برای مهار تورم در اقتصاد ایران وجود ندارد افزود: در شرایطی که هنوز برنامه مشخصی برای مهار تورم نداریم و برای سال‌های آینده هم تورم‌های بالاتری پیش‌بینی می‌شود مسلماً حذف چهار صفر از پول ملی بدون الزامات و پیش‌زمینه‌ها بی‌فایده خواهد بود و مجدداً باید به همان نقطه اول بازگردیم.وی با بیان اینکه حذف چهار صفر ممکن است در برخی شهرهای کوچک، التهابات و انتظارات تورمی را تشدید کند و یا اعداد به سمت بالا گِرد شوند اظهار کرد:درست نیست که بحث‌های مهم‌تر و کلیدی مانند مهار تورم و ثبات ارز و حل مسئله ناترازی‌ها به حاشیه برده شوند و موضوع حذف چهار صفر از پول ملی بدون الزامات آن مطرح شود آن هم در شرایطی که افق روشنی برای مهار تورم در اقتصاد ایران وجود ندارد و تورم بالای 40 درصد برآورد می‌شود. این اقتصاددان تأکید کرد: دولت و مجلس به‌جای مطرح‌کردن اینبحث‌ها بهتر است اول برنامه مهار تورم را اجرایی کنند و به موضوعات مهم‌تری بپردازند.

سایت خوان روزنامه دنیای اقتصاد تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱ ۲۲:۲۰ شماره خبر : ۴۱۳۵۹۹۳ اقتصادنیوز : مرتضی افقه، کارشناس پولی و بانکی در پاسخ به اینکه «حذف چهار صفر از پول ملی» تا چه اندازه بر کاهش «تورم» و «نقدینگی» موثر است؟ گفت: «با چنین اقدامات سوری و قانونی نمی‌شود تورم را کنترل کرد. تورم ایران ریشه در ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد و به اندازه‌ای عمیق است که با اقدامات اقتصادی از جمله کاهش میزان نقدینگی طی سالیان اخیر هم کنترل نشده است.اقدامات سوری راه‌حل درمان تورم نیست در این میان اما طرح حذف صفر از پول ملی منتقدان بسیاری دارد و کارشناسان اقتصادی و تحلیلگران بر این باورند که تورم افسارگسیخته ایران با چنین راه‌حل‌هایی قابل کنترل نیست و اجرای طرح یاد شده نیازمند مقدماتی است که هنوز در ایران اجرایی نشده است. در همین راستا،‌ مرتضی افقه، کارشناس پولی و بانکی در پاسخ به اینکه «حذف چهار صفر از پول ملی» تا چه اندازه بر کاهش «تورم» و «نقدینگی» موثر است؟ به «اقتصادنیوز» گفت: «با چنین اقدامات سوری و قانونی نمی‌شود تورم را کنترل کرد. تورم ایران ریشه در ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد و به اندازه‌ای عمیق است که با اقدامات اقتصادی از جمله کاهش میزان نقدینگی طی سالیان اخیر هم کنترل نشده است.» افقه با کنایه به یکی از بندهای قید شده در طرح «حذف چهار صفر از پول ملی» که «بازگرداندن حیثیت به پول ملی است» توضیح داد: «حذف چهار صفر فقط می‌تواند تا حدودی حیثیت را به ریال بازگرداند و در غیر اینصورت اثری نخواهد داشت. ضمن اینکه با توجه به شرایط منطقه و اثرگذاری متغیرهای سیاسی فعال بر اقتصاد ایران و روند صعودی نرخ تورم، چنین اقداماتی نمی‌تواند گره‌گشا باشد. در چندین سال اخیر شاهد انجام یکسری امور مقدماتی بودیم مانند کمرنگ کردن چهار صفر روی اسکناس‌ها، اما هیچکدام اثری که باید را نگذاشت.» هزینه هنگفت روی دست دولت همزمان با کسری بودجه با توجه به متن لایحه منتشر شده، پس از تصویب این طرح، بانک مرکزی در دوره «دوساله گذار» می‌بایست اسکناس‌های قدیمی را جمع آوری و اقدام به چاپ اسکناس‌های جدید کند،‌ موضوعی که می تواند هزینه هنگفتی را بر دست دولت و بانک مرکزی بگذارد. این کارشناس اقتصادی در پاسخ به اینکه طرح یاد شده تا چه اندازه هزینه بر خواهد بود، به اقتصادنیوز گفت: «بدون شک این طرح بسیار پرهزینه خواهد بود و معلوم نیست این هزینه با توجه به کسری بودجه دولت ارزنده خواهد بود یا خیر؟ اما گمان می‌کنم که با توجه به هزینه سنگینی که جمع آوری و چاپ اسکناس خواهد داشت،‌ هدف مدنظر مرتفع نخواهد شد. اما باید دید هدف اصلی دولت از این اقدام چیست.» یکی از نقدهای وارده به طرح «حذف چهار صفر از پول ملی» احتمال تکرار آن در سال‌های آینده است؛ موضوعی که با توجه به روند اقتصاد ایران و افزایش نرخ تورم چندان دور از انتظار نیست. افقه در این باره توضیح داد: «اگر با همین فرمان امروز پیش برویم بدون شک اقتصاد ایران دوام نمی‌آورد. تا همین دو سال که بانک مرکزی پیش بینی کرده است پروسه اجرای طرح را عملیاتی کند،‌ تورم به حدی بالا خواهد رفت که دوباره با معضل حذف صفر نیز مواجه خواهیم شد. به همین دلیل لایحه توجیه فنی و اقتصادی ندارد و بهتر است مسئولان به جای اقداماتی سوری از این دست، کارهای عملیاتی برای کاهش نرخ تورم را در دستور کار خود قرار دهند.» کاهش تورم؛ پیش نیاز حذف چهار صفر از پول ملی «این لایحه موخر اقدامات عملی است که به کاهش تورم بینجامد و پس از آنکه اقدامات یاد شده انجام شود و تورم تک رقمی شود،‌ اقداماتی از قبیل حذف صفر از پول ملی معنادار خواهد بود. در واقع این طرح باید مکمل طرح دیگری باشد.» او در همین راستا ادامه داد: «در حال حاضر تلاش‌ها برای کاهش تورم از عهده دولت به معنای قوه مجریه خارج است و ریشه تورم بیش از موضوعات اقتصادی، ناشی از تحریم‌ها و تنش منطقه‌ای است و تا تکلیف این موضوعات روشن نشود هیچ اقدام اقتصادی که بتواند تورم را مهار کند راهگشا نیست. کما اینکه در چهار سال گذشته و دوره آقای رئیسی تلاش شد تا نقدینگی کاهش پیدا کند، اما نتیجه بخش نبود. چرا که ساختارهای اقتصادی ایران نقدینگی ساز است و برای مهار معضلات اقتصادی ساختارها باید تغییر کند.

«ليلاز» اقتصاددان و مدرس دانشگاه، حذف صفر را از اسكناس ها همراه با ايجاد تنش در جامعه مي داند و مي گويد: اگر طرح ارزش گذاري پول ملي، اجرا شود اتفاق اقتصادي خاصي رخ نخواهد داد ولي تا مردم بتوانند خودشان را با اسكناس هاي جديد تطبيق دهند جامعه تا حدي متلاطم خواهد شد. همچنين هزينه حذف اسكناس هاي موجود به دولت تحميل مي شود، زيرا در سال هاي اخير متوسط عمر اسكناس ها تا حدي افزايش پيدا كرده است. وي مي افزايد: تورم در اقتصاد ايران به آن شدتي نيست كه بخواهند تعدادي از صفرهاي اسكناس ها را حذف كنند. در تركيه كه اقدام به اجراي چنين طرحي كرد، كار به جايي رسيده بود كه ارزش هر ٥/١ ميليون لير به يك هزار دلار رسيده بود اما در ايران ٩٠٠ تومان ارزش يك دلار را دارد. به گفته اين اقتصاددان اگر تصميم براين است كه تعدادي از صفرهاي اسكناس ها حذف شود ابتدا بايد پول جديدي به بازار عرضه كنيم و پول جديد هم بايد داراي اعشار باشد، زيرا كوچك ترين واحد هزينه و خريد در اقتصاد ما، حدود ٢٠ تا ٢٥ تومان است و بايد در تغييرات صورت گرفته به اين واحد جديد، اعشار هم افزوده شود در حالي كه پرداختن به اين بحث ها براي اقتصاد ما لزومي ندارد.

به گزارش بنکر (Banker)، این درحالی است که با مرور تجربه سایر کشورها متوجه می‌شویم که عموم کشورهایی که اقدام به اصلاح واحد پول ملی کردند با بحران‌های ابرتورمی مواجه بودند. این درحالی است که ایران با وجود تجربه نرخ‌های بالای تورم، اما درگیر ابرتورم نشده است.اصلاح واحد پولی که عمدتا از طریق حذف صفرها و ارزش‌گذاری مجدد پول ملی بوده است، به صورت ظاهری باعث تغییر واحد پول ملی می‌شود و اثر مستقیم بر بخش حقیقی اقتصاد ندارد اما با توجه به اثرگذاری بر انتظارات و کل‌های اسمی اقتصاد و همچنین هزینه‌ای که اجرای آن در بردارد، می‌تواند موضوعی مهم تلقی شود...براساس اعتقاد این استاد دانشگاه كارولینای‌شمالی آمریكا، حذف صفرها به خودی خود نمی‌تواند در مهار تورم مفید باشد..در گزارش صندوق آمده است: پیش از اینکه صفرها از پول ترکیه حذف شوند این کشور موفق شده بود تورم را به کلی مهار کند و نرخ تورم را به ارقام یک‌رقمی تقلیل دهد..اصلاح واحد پولی می‌تواند آثار جانبی منفی نیز داشته باشد. به‌گونه‌ای که گردکردن قیمت‌ها به سمت بالا بعد از اصلاح واحد پولی می‌تواند اثر تورمی به همراه داشته باشد. به علاوه اجرای چنین سیاست اصلاحی با توجه به ابعاد وسیعی که دارد می‌تواند به صورت کوتاه‌مدت نااطمینانی و بی‌ثباتی را در اقتصاد افزایش دهد...ونزوئلا، برزیل، روسیه و آرژانتین از نمونه‌های اجرای ناموفق این سیاست هستند...

تا زمانی که ثبات بر اقتصاد کشور حاکم نشود و قیمت ارز و کالاها تثبیت نگردد ، حذف صفر پول ملی فاجعه بار خواهد شد .

به اعتقاد برخی کارشناسان، هدف دولت از طرح چندباره تغییر واحد پول ملی، سرگرم کردن افکار عمومی در میانه مشکلات شدید اقتصادی است، زیرا این موضوع برای مردم جذابیت دارد هرچند هیچ تأثیر مثبتی بر اقتصاد کشور و معیشت مردم نخواهد گذاشت. درواقع به نظر می‌رسد دولت به جای گام برداشتن برای اصلاحات اساسی اقتصادی همچون اخذ مالیات از دلالان بازارهای مسکن و ارز و خودرو، به طرح‌های نمایشی روی آورده است.

قدرت‌الله امام‌وردی با اشاره به حذف چهار صفر از پول ملی و تأثیرات احتمالی آن روی اقتصاد کشور اظهار کرد: این طرح زمانی اثر خواهد داشت که قبل از آن یکسری پیش‌شرط‌هایی رعایت شود. یکی از عمده‌ترین این پیش شرط‌ها اصلاح نظام بانکی و در واقع نظام تولید است. اگر این اتفاق نیافتد می‌توانیم بگوییم که حذف صفرها از پول ملی هیچ تأثیری بر فضای اقتصادی نخواهد گذاشت. این اقتصاددان با تشبیه حذف چهار صفر از پول ملی به پوشاندن لباس بر تن یک بیمار اظهار کرد: چنین طرحی در چنین شرایط اقتصادی مانند این است که به جای فراهم کردن شرایط درمان یک بیمار به فکر عوض کردن لباس او باشیم. حذف صفر ممکن است تبعات تورمی داشته باشد