برای دانستن داستان یک اسید پرکاربرد به نام اسید فسفریک با ما همراه شوید.
اسید فسفریک، اسیدی ضعیف با فرمول شیمیایی H 3 PO 4 است.
نام های دیگر این اسید، اسید ارتو فسفریک، تری هیدروکسیدو فسفر است.
اسید فسفریک در دوران باستان تولید می شد، اما توسط کیمیاگران شناسایی نشده بود. نام آن از عنصر فسفر گرفته شده است. به طور مستقل به عنوان یک جز خاکستر استخوان در سال 1770 توسط دو شیمی دان سوئدی، یوهان گوتلیب گان و کارل ویلهلم شیله کشف شد.
این اسید از ماده معدنی فسفر ساخته می شود که به طور طبیعی در بدن یافت می شود. این ماده با کلسیم کار می کند تا استخوان ها و دندان های محکمی ایجاد کند. همچنین به پشتیبانی از عملکرد کلیه و نحوه استفاده و ذخیره انرژی بدن کمک می کند. فسفر به ماهیچه های شما کمک می کند تا پس از یک تمرین سخت بهبود یابند. این ماده معدنی نقش عمده ای در رشد بدن دارد و حتی برای تولید DNA و RNA ، کدهای ژنتیکی موجودات زنده مورد نیاز است.
از نظر ارزش تولید، اسید فسفریک اسید غیر آلی است که در بالاترین مقدار، تولید و مصرف می شود. از نظر حجم، بعد از اسید سولفوریک، دومین اسید معدنی تولید شده و مصرف شده است. به طور مداوم در 10 ماده شیمیایی برتر جهانی استفاده می شود.
اسید فسفریک با دو روش تجاری می تواند تولید شود: فرآیند مرطوب و فرآیند حرارتی.
از اسید فسفریک فرآیند مرطوب در تولید کود استفاده می شود. فرآیند حرارتی اسید فسفریک از خلوص بالاتری برخوردار است و از آن در تولید مواد شیمیایی با درجه بالا، داروها، مواد شوینده، محصولات غذایی، نوشیدنی ها و سایر محصولات غیر کود استفاده می شود.
تقاضا برای اسید فسفریک در درجه اول ناشی از افزایش تقاضا برای تولید کودهای فسفاته است که با رشد روزافزون جمعیت در سراسر جهان ارتباط نزدیک دارد.
بازار اسید فسفریک به دلیل افزایش تقاضا از بخش کشاورزی، شتاب قابل توجهی دارد.
بازار اسید فسفریک به دلیل افزایش رشد در بخش کود، احتمالاً از سال 2016 به بعد شاهد روند افزایشی تقاضا خواهد بود.
در شکل مایع، به صورت یک محلول شفاف و بی رنگ و در شکل جامد به صورت جامد شفاف و بلوری ظاهر می شود.
اگر به دنبال اسید فسفریک خالص در آزمایشگاه هستید، یک ماده جامد بلوری غلیظ، بی رنگ، بدون بو و نسبتاً شفاف مشاهده می کنید که در دمای 35/42 درجه سانتیگراد (108.2 درجه فارنهایت) ذوب می شود.
به عنوان ماده افزودنی و طعم دهنده هم در غذای انسان و هم دام استفاده می شود.
به عنوان خوراک مکمل برای خوک، گاو، مرغ استفاده می شود.
در ادامه با کاربردهای اسید فسفریک آشنا می شویم.
- تولید مواد غذایی
اسید فسفریک دومین ماده اسیدی است که پس از اسید سیتریک در صنایع غذایی استفاده می شود.
نوشیدنی های گازدار حاوی اسید فسفریک 85 درصد گزینه های خوبی هستند. این اسید باعث اسیدی شدن این محصولات با طعم ملایم و کمی ترش می شود. در غلات صبحانه، گوشت های فرآوری شده و مربا از اسید فسفریک به عنوان تثبیت کننده PH استفاده می شود. از آنجا که یک اسید است، محیط را از رشد باکتری ها و قارچ ها دور نگه می دارد.
به عنوان ماده نگهدارنده و بافر عمل می کند،طعم ترش را ایجاد می کند و ویسکوزیته مایعات را اصلاح می کند.
از اسید فسفریک در تولید محصولات لبنی استفاده می شود. نمک های اسید فسفریک برای اصلاح پروتئین و تغییر سطح pH برای بهبود کیفیت محصول استفاده می شود. نمونه هایی از محصولات لبنی که حاوی اسید فسفریک هستند، شیر، دوغ و پنیر است.
اسید فسفریک می تواند احتباس آب را افزایش دهد و خواص اتصال دهنده ای را برای سوسیس و ژامبون فراهم کند و باعث عطر، طعم و رنگ مناسب شود. به عنوان مثال ژامبون ها در صورت گرم شدن خشک خواهند شد، اما با استفاده از اسید فسفریک ژامبون ها نرم و آبدار باقی می مانند.
به دلیل ارزان بودن از آن در این صنعت بسیار استفاده می شود.
برای استعلام قیمت اسید فسفریک درجه یک غذایی و خرید این محصول با کیفیت بالا، شرکت پرشین یوتاب را انتخاب کنید.
- در پزشکی و دارویی
در صنعت دندانپزشکی اسید فسفریک را با پودر روی ترکیب می کنند تا یک سیمان دندانپزشکی موقتی برای کارهای دندانپزشکی باشد. برنامه های ارتودنسی شامل محلول اچ حاوی اسید فسفریک برای خشن شدن سطح دندان قبل از چسبیدن براکت ها است.
علاوه بر این، این اسید یک ترکیب در استخوان و دندان است و در بسیاری از فرآیندهای متابولیک نقش دارد.
- محصولات مراقبت شخصی
سفید کننده های دندان خانگی اغلب حاوی اسید فسفریک هستند. زیرا با حل شدن پلاک دندان را سفید می کند. صنعت لوازم آرایشی و بهداشتی دریافته است که اسید فسفریک یک تنظیم کننده خارق العاده PH در محصولات حمام، شوینده ها، محصولات مراقبت از مو از جمله رنگ مو، دهانشویه ها و محصولات ناخن است.
- در ساخت کودها
اسید فسفریک یکی از سه عنصر اصلی برای کود است (نیتروژن، اسید فسفریک و پتاسیم) و این یک بخش بسیار مهم در کشاورزی است.
حدود 90٪ اسید فسفریک تولید شده به عنوان کود استفاده می شود.
- کاربرد اسید فسفریک در تصفیه آب
وقتی آهن و منگنز در معرض هوا قرار می گیرند، اکسید می شوند و آب را تغییر رنگ می دهند. این باعث ایجاد لکه های زنگ زدگی از آهن یا لکه های سیاه مایل به قهوه ای از منگنز می شود که در اطراف آبریزهای وان یا لباس های شسته شده وجود دارد. اسید فسفریک به طور قابل توجهی وجود سرب و مس را در آب آشامیدنی، لوله ها و وسایل لوله کشی کاهش می دهد.
- تمیز کردن فلزات
از این ماده برای تمیز کردن سطوح فلزی نیز استفاده می شود.
برای از بین بردن زنگ زدگی از سطح به فلزات می توان از آن استفاده کرد. یکی از کاربردهای رایج اسید فسفریک این است که از آن به عنوان ماده زدائی کننده استفاده می شود. اسید فسفریک توانایی از بین بردن زنگ زدگی از سطح فلزات (مانند آهن و فولاد) را دارد. آهن قهوه ای مایل به قرمز (اکسید فریک) را به فسفات فریک سیاه رنگ تبدیل می کند. فسفات فریک سیاه می تواند به راحتی پاک شود و سطح فلز تازه را نشان دهد. برای از بین بردن کامل زنگ زدگی، ممکن است به کاربرد چندگانه اسید فسفریک نیاز باشد. بعد از استفاده می تواند مقاومت بیشتری در برابر خوردگی ایجاد کند. پاک کننده زنگ زدگی بر پایه اسید فسفریک معمولاً به صورت مایع سبز یافت می شود، اما می توان آن را به صورت ژل نیز یافت.
- اسید فسفریک در خاموش کننده های آتش
پودر خشک به دلیل عملکرد برتر در اطفا حریق کاربرد دارد. غیر سمی بودن این ماده و سازگاری با محیط زیست، آن را به یکی از جایگزین های هالون تبدیل می کند که در این ماده از اسید فسفریک استفاده می شود.
اسید فسفریک در رنگ، نساجی، چرم، ساخت خودرو، تصفیه شکر، تولید مخمر و تصفیه پسماندهای زیستی نیز کاربرد دارد.
آیا اسید فسفریک ضد عفونی کننده است؟
بله. در محصولات ضد عفونی کننده از اسید فسفریک برای از بین بردن برخی از باکتری های مضر موجود در کاسه توالت که حاصل از ادرار هستند، کاربرد دارد. محلول اسید فسفریک 25٪ بدون تخریب لوله کشی، به سرعت ذرات معدنی را در توالت استخراج می کند.
در شرکت پرشین یوتاب اسید فسفریک تجاری در انواع و درجه های فنی مختلف در دسترس است. از کشاورزی با خلوص نسبتاً کم گرفته تا درجه فنی از 50 تا 100 درصد خلوص، موجود می باشد.
عوارض جانبی اسید فسفریک
این ماده یک ترکیب فوق العاده خطرناک و سمی است. در مقادیر کم باعث تحریک پوست، چشم و دستگاه تنفسی می شود. در صورت بلع، می تواند به سیستم گوارشی آسیب جدی برساند. در نتیجه حالت تهوع، استفراغ، درد شکم، دشواری در تنفس، شوک و گاهی اوقات با خفگی منجر به مرگ شود. جدی ترین خطرات بهداشتی ناشی از اسید فسفریک در درجه اول برای افرادی است که با این محصول کار می کنند. میزان اسید فسفریک موجود در اکثر محصولات خانگی بسیار ناچیز است و خطر کمی برای استفاده کنندگان از این محصولات دارد.
ذخیره اسید فسفریک
آن را در یک مکان خنک و دارای تهویه مناسب و در برابر رطوبت نگهداری کنید. از مواد ناسازگار مانند عوامل اکسید کننده، فلزات، مواد قابل احتراق و مواد قلیایی دور نگه دارید. این ماده شیمیایی باید با استفاده از یک بسته داخلی پلی اتیلن قوی در یک ظرف تخته فیبر فلزی یا روکش شده نگهداری شود.
