به گزارش الف با توجه به اطلاعات رسمی ارائه شده توسط سازمان بهداشت جهانی، سرانه کل پزشک ایران در مقایسه با کشورهای عضو گروه 20 در سال 2021 جز یکی از پایین ترین رقم‌ها در میان کشورهای عضو و به تعداد 118 پزشک بود که پس از اندونزی، هند و آفریقای جنوبی چهارمین کشور بود که کمترین میزان سرانه پزشکی را به خود اختصاص می داد. این رقم در میان کشورهای منطقه نیز از جایگاه قابل قبولی برخوردار نبود و طبق داده های سازمان بهداشت جهانی در سال 2021، با تعداد 118 پزشک در رتبه ششم منطقه ای در میان کشورهایی که کمترین میزان سرانه کل پزشک را دارند جای داشت.

این رقم اما در زمینه سرانه پزشکان متخصص در مقایسه با کشورهای عضو گروه 20 به مراتب وضعیت نگران کننده ای داشت. کشورمان در سال 2021 بنا بر داده های رسمی سازمان بهداشت جهانی به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت تنها 58 پزشک متخصص داشت که این رقم نیز جایگاه نگران کننده ای را در میان کشورهای عضو به ایران اختصاص می داد زیرا ایران در میان کشورهای منطقه کمترین میزان سرانه پزشک متخصص را داشت. این آمار همچنین در مقایسه سرانه دندانپزشکان کشور با کشورهای عضو گروه 20 نیز چندان تفاوتی نداشت و نگرانی ها در این زمینه نیز ادامه‌دار بود.

کاهش کیفیت ارائه خدمات درمانی، افزایش سفرهای درمانی اجباری، عدم امکان اعمال سیاستهای حوزه سلامت و محدودسازی توسعه اقتصادی حوزه سلامت از آسیب‌های جدی کمبود پزشک در کشور است که از همان آغاز به کار دولت آیت الله رییسی به عنوان یک دغدغه اصلی به آن نگاه شد.

پیرشدن جمعیت کشور، افزایش پزشکان را ضروری می‌کند

با توجه به تغییرات جمعیتی پیش بینی شده در دهه‌های آینده که یکی از نگرانی جدی در این زمینه است و با توجه به اینکه جمعیت سالمند ایران در 30 سال آینده طبق آمار رسمی دفتر جمعیت سازمان ملل بیش از 3 برابر افزایش می یابد نگاه ویژه در عرصه پزشکی و جذب پزشکان در زمینه های عمومی و تخصصی می‌تواند اهمیت خود را بیش از پیش نمایان کند.

نگاه ویژه آیت الله رییسی در این موضوع موجب شد که ایران در  زمینه جذب پزشک از سال 67 با ظرفیت تنها 27 دانشکده پزشکی و 81 هزار تخت بیمارستانی در انتهای سال 1400 به ظرفیت 68 دانشکده پزشکی و 155 هزار تخت بیمارستانی برسد. این اهداف البته از سال 1400 تا سال 1403 با اختصاص ردیف بودجه های ویژه و با افزایش چشمگیر در طول این سه سال از نظر تخصیص ردیف بودجه بیش از پیش تامین شد که کمک شایانی در زمینه تامین فضاهای آموزشی و کمک آموزشی و نیز تعمیرات اساسی و تامین تجهیزات و ماشین آلات و نیز اجرای برنامه های آموزشی کرد. بودجه های تامین فضای آموزشی و کمک آموزشی وزارت بهداشت از سال 1399 تا سال 1403 شاهد افزایشی 165 درصدی بود که می تواند در نوع خود بی نظیر و اقدامی قابل تحسین باشد.

این مقدار همچنین در زمینه بودجه احداث بیمارستانهای آموزشی وزارت بهداشت نیز در همین بازه زمانی یعنی از سال 1399 تا سال 1403 شاهد افزایشی نزدیک به 342 درصد بود و روند رو به رشد نظامی پزشکی کشور در این زمینه را به دنبال داشت.

 دوبرابری شدن پذیرش ظرفیت پزشکی تا 1404

حال سه سال از زمانی که شورای عالی انقلاب فرهنگی علی رغم مخالفت مسئولان وزارت بهداشت و دانشگاه های علوم پزشکی افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی عمومی را با هدف جبران کمبود نیروی پزشکی در کشور تصویب کرد و پس از آن مصوبه به منظور اجرا، از سوی رییس جمهور به وزارت بهداشت و سازمان سنجش آموزش کشور ابلاغ شد می گذرد. بر این اساس، قرار شد ظرفیت پذیرش در رشته پزشکی برای اولین بار در کنکور سال ۱۴۰۱ افزایشی شود و این روند تا سال ۱۴۰۴ هر سال به میزان ۲۰ درصد به ظرفیت پذیرش دانشجویان اضافه کند.

با این مصوبه ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی عمومی دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی تا سال ۱۴۰۴ بیش از دو برابر خواهد شد. همچنین مقرر شده است که در سال ۱۴۰۱ حدود ۲۰ درصد یا به عبارتی ۱۶۰۰ نفر به ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی کشور اضافه شد. با این حساب در مجموع ۹ هزار و ۶۰۰ دانشجوی پزشکی از طریق کنکور در سال ۱۴۰۱ وارد دانشگاه ها یا دانشکده های علوم پزشکی شدند. 

همچنین در کنکور ۱۴۰۲ نیز تعداد ۱۹۲۰ دانشجوی جدید یعنی معادل ۲۰ درصد به ظرفیت پزشکی کشور اضافه شد و در مجموع ۱۱ هزار و ۵۲۰ دانشجوی پزشکی جدیدالورود داشتیم. امسال نیز یعنی سال ۱۴۰۳ نیز تعداد ۲۳۰۴ ظرفیت جدید در جمع دانشجویان پزشکی خواهیم داشت که به طور جمع در سه سال آینده ۱۳ هزار و ۸۲۴ دانشجوی جدیدالورود در رشته پزشکی وارد دانشگاه ها یا دانشکده های علوم پزشکی می‌شوند.

در نهایت در سال آینده ۱۴۰۴ با احتساب ظرفیت ۲۰ درصدی جدید حدود ۲۷۶۵ نفر به جمع دانشجویان پزشکی کشور اضافه می شود که در مجموع ۱۶ هزار و ۵۸۹ دانشجوی جدیدالورود رشته پزشکی عمومی خواهیم داشت. بنابراین و با توجه به ابن افزایش ظرفیت ها آمار دانشجویان رشته پزشکی تا چهار سال آینده بیش از دو برابر خواهد شد.

این اتفاق در عرصه پزشکی و سلامت و آموزش پزشکان عمومی و متخصص قطعاً با اهتمام و پیگیری های جدی شهید آیت الله رییسی اتفاق افتاد و با توجه به اینکه ایران سالهاست در عرصه پزشکی در منطقه و حتی در جهان حرفی برای گفتن دارد لازم است با توجه ویژه توسط دولت بعدی برای رسیدن به جایگاهی قابل قبول در میان کشورهای منطقه و نیز در جهان دنبال شود.