یکی از نکاتی که در بحبوحه مناظرات انتخاباتی چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری کشورمان و البته کارزارهای انتخاباتی رئیس جمهور منتخب به آن اشاره می شد، مساله احیای برجام و ضرورت فعالسازی ظرفیت های آن به نفع کشورمان به ویژه در حوزه اقتصادی و توسعه مراودات مالی و تجاری و بانکی با دیگر کشورهای جهان بوده است.
مسعود پزشکیان در یکی از مناظرات انتخاباتی خود به این نکته اشاره داشت که وی از رهگذر رایزنی و همفکری با نمایندگان مجلس و کمیسیون های مرتبط با برجام در این نهاد قانونگذاری کشورمان، سعی خواهد کرد تا فضای جاری در قالب معادله برجام را تغییر دهد و در صورت امکان برجام را احیا کند. افراد حاضر در تیم انتخاباتی رئیس جمهور منتخب نظیر محمد جواد ظریف وزیر خارجه اسبق کشورمان نیز در زمره طیفی از افراد قرار می گیرند که در انعقاد توافق برجام نقش داشتند و در سال های اخیر به طرق مختلف از آن و ظرفیت های ایجاد شده ناشی از آن برای کشورمان دفاع کرده اند.
از این رو، برخی تحلیلگران بر این باورند که در دولت چهاردهم بار دیگر شاهد آن خواهیم بود که پرونده برجام به یکی از اولویت های سیاست خارجی کشورمان تبدیل خواهد شد و شاهد تحولات تازه ای در این رابطه خواهیم بود. با این همه، ذکر یک نکته در مورد معادله برجام و تلاش ها برای احیای آن ضروری است. آن نکته نیز این است که نباید از یاد ببریم این دولت آمریکا بود که در سال 2018 به صورت غیرقانونی و با طرح ادعاهای واهی از توافق برجام خارج شد. اقدامی که به نحو گسترده ای از سوی طیف قابل توجهی از دولت های جهان محکوم شد و در چهارچوب خصومت ورزی های جهان غرب علیه کشورمان معنا و مفهوم پیدا می کند.
در این رابطه باید توجه داشته باشیم که حتی اگر دولت آمریکا در ماه های آتی نسبت به احیای توافق برجام تمایل نشان دهد، با این حال، معادله برجام تنها نقطه اصطکاک واشنگتن و کلیت جهان غرب با کشورمان نیست. قدرت های غربی در حوزه هایی نظیر حقوق بشر، نفوذ منطقه ای ایران، قدرت موشکی کشورمان و البته دیگر حوزه های توانمندی ایران، چالش های جدی با ایران دارند و کاملا محتمل است که بهبود روابط و رفع مشکلات در یک حوزه، سبب شود تا در حوزه های دیگر، جهان غرب با طرح ادعاهای واهی بار دیگر فضای فشار و تهدید را علیه کشورمان برقرار کند و به اوج برساند.
به بیان ساده تر، اختلافات و شکاف ها میان ایران و جهان غرب، فراتر از مساله هسته ای ایران حرکت میرود. از این رو، اینکه تصور کنیم معادله احیای برجام می تواند کلیه مشکلات کشورمان با جهان غرب را حل کند و گشایش های قابل توجهی را در حوزه مراودات تجاری و مالی و بین المللی کشورمان ایجاد کند، چندان واقع بینانه نیست. بگذریم که به تازگی سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا "جان کربی" نیز در موضع گیری به صراحت تاکید کرده که آمریکا با تغییر دولت ها، سیاست خود را در رابطه با ایران تغییر نمی دهد و ایران از نظر و ادعای آمریکا همچنان بازیگری غیرسازنده در محیط بین المللی است.
