«مجموعه قصههای هل هلی»
نویسنده: نسیم عرب امیری
ناشر: نیستان؛ چاپ اول 1396
هر جلد 24صفحه، 10000 تومان
****
«شما زندگینامه خود را خودتان نوشتهاید. شروع این نگارش از بدو تولد بوده است. زمانی که چهار سالگی شما فرا رسید، اساس این طرح و نقشه را تصمیمگیری کردید. در هفت سالگی جزییات اصلی داستان زندگی خود را کامل نمودید. از آن زمان تا دوازده سالگی، آن را ویرایش نموده و نکاتی بر آن افزودید»*
بعضی به غلط تصور میکنند که نوشتن برای کودکان و نوجوان کار سادهای است. شاید ریشه این تصور غلط به انبوه کتابهای بیمحتوا با تصویرگریهای نامناسب موجود در بازار کتاب برگردد. کتابهایی که توسط ناشران بیسلیقه که از اهمیت تاثیر اینگونه کتابها بر ذهن و روان کودکان و نوجوانان غافلاند وارد بازار کتاب میشود. چاپ اینگونه کتابها هر چند از نظر برخی بیاهمیت به نظر میرسد اما از منظر روانشناسی آنچه کودک میبیند، میخواند و تجربه میکند نه تنها بر روان او بلکه بر آیندهاش نیز تاثیرگذار است. چنانچه به اثبات رسیده ریشه بسیاری از بزهکاریها و مشکلات اخلاقی در دوران بزرگسالی به کودکی و نوجوانی برمیگردد و برای حل ریشهای این مشکلات علم روانکاوی به کنکاش در کودکی و نوجوان شخص میپردازد.
اینجاست که اهمیت تولید آثار فرهنگی مناسب برای کودکان و نوجوانان دو چندان میشود و نوشتن و انتشار کتاب برای کودکان و نوجوانان را کاری دشوار میکند. به همین جهت نویسندهای هم که وارد این حیطه میشود باید وسواس و دقت زیادی به خرج دهد چرا که گاهی یک کلمه یا جمله با بار منفی یا خشونتآمیز میتواند تاثیری جبرانناپذیر بر کودکی بگذارد که شخصیتش در حال شکلگیری است.
کتاب نیستان از جمله ناشرانی است که سالهاست این مسئولیت را جدی گرفته و به تولید آثار ارزنده با محتوای ارزشی و اخلاقی برای کودکان و نوجوانان اهتمام میورزد. مجموعه «قصههای هلهلی» نیز که تاکنون سه جلد از آن منتشر شده در راستای همین اهداف نوشته و تصویرگری شده است.
این مجموعه داستان دختر بچهای را روایت میکند که مانند خیلی از کودکان امروزی در آپارتمان زندگی میکند و از تنهایی به دنیای تخیل پناه میبرد. او در دنیای خیالی خودش هر بار با یکی از شخصیتهای افسانههای ایرانی همچون خاله سوسکه، ماه پیشونی ، کدو قلقله زن و ...دوست میشود و آنها را درگیر داستانی امروزی میکند.
هدف از انتشار این مجموعه کتابها، علاوه بر آشنا ساختن کودکان با شخصیتهای افسانه ایرانی آموختن برخی از ارزشهای اخلاقی به آنها بوده است. ضمن اینکه نویسنده این مجموعه با استفاده از طنز و بهرهگیری از زبانی شیرین سعی بر آن داشته که حرفهایش جنبه شعاری به خود نگیرد و بتواند کودکان امروزی را با خود همراه کند. همچنین از آنجا که ذهن کودکان ایرانی در گروه سنی «الف» و «ب» با کلام موزون ارتباط بهتری برقرار میکند برای بیان قصههای این مجموعه از نثر موزون استفاده شده است.
قصههای این مجموعه علاوه بر همه اینها یک نخ تسبیح یا نقطه اشتراک دیگر نیز با هم دارند و آن دوستی است. این مجموعه علاوه بر انتقال یک پیام اخلاقی در هر کتاب، کودک را با جنبه های مختلف دوستی و دوست یابی نیز آشنا می کند. مثلا در قصه «هل هلی و خاله سوسکه» کودک می آموزد که در گزینش دوستانش به دنبال ظواهر نباشد یا در قصه «هل هلی و ماه پیشونی» کودک میآموزد که نسبت به دوستانش نباید حسادت بورزد.
«هل هلی و کدو قلقله زن» سومین عنوان از این مجموعه است که به تازگی به همت انتشارات نیستان منتشر شده است. در این کتاب نیز نویسنده سعی بر آن داشته علاوه بر آشناسازی کودکان با قصه فولکلور قدیمی« کدو قلقله زن» آنها را با اخلاق آپارتمان نشینی نیز آشنا سازد.
مجموعه «قصههای هلهلی» میتواند خوراک فرهنگی مناسب و شایسته ای برای ذهن کودکانی باشد که این روزها در معرض انواع و اقسام کتاب های بی محتوا با تصویرگری های نامناسب قرار دارند.
*تاملی در روانشناسی تجربی تحلیل رفتار متقابل؛ یان استوارت/ ون جونز