«نون والقلم» و «مشق شب»
نویسنده: سعید نیکخواه آزاد و حامد توسلی
نشر: نیستان، چاپ اول، 1400
مجموعهی چند جلدی
****
خوش نویسی یا خطاطی در ایران و سایر کشورهای اسلامی،هنری متعالی و ممتاز بوده و عرصه تجلی زیبایی شناسی در هنر و تمدن اسلامی.
این هنر آسمانی از دیرباز در ایران از تکریم ویژه ای برخوردار بوده است، هنرمندان شیعه و خوش ذوق ایرانی با عشق و شیدایی به کلام نورانی وحی و دلدادگی به حضرات معصومین (سلام الله علیهم اجمعین) هنر و نبوغ و استعداد خود را در ساحت مقدس کتابت ، کتاب آرایی و تذهیب آیات مبارک وحی و متون مذهبی و کتیبه های آئینی به کار گماردند و اظهار ارادت خود به این آستان روشن را با حسن و کمال و ادب هنرشان، متجلی کردند.
هنر خوش نویسی با رسیدن به تنوع در رسم الخط های مختلف و حفظ شکوه و زیبایی هر کدام و استخدام به جای هر خط،تا به امروز پویا و محبوب و مورد اهتمام است.
در کنار اشتیاق مسلمانان به کسب فضیلت کتابت مصحف شریف و متون دینی،برای اهل ادب و فضل تاکید آیات الهی بر حرمت و قداست قلم و آنچه می نگارد(1)وسفارش روایات و احادیث متبرک حضرات معصومین (سلام الله علیهم اجمعین) به این هنر مرتبه ای اعلا و مقامی خاص بخشیده است.
« هر که " بسم الله الرحمن الرحیم " را به زیبایی بنگارد،بدون حساب وارد بهشت می شود.»(2)
« خط خوش و زیبا، شدت ظهور حق را افزون تر می سازد. »(3)
« بر شما باد خط زیبا، زیرا کلیدی از کلیدهای رزق و برکت است. »(4)
« خط زیبا، زبان دست و سرور دل است. »(5)
احادیث والایی با این معانی،ضمن بزرگداشت این فن و هنر، بر اهمیت کسب این فضیلت و حسن تاکید دارند.
لذا آموزش و آموختن آن نیز از جایگاهی ویژه و درجه ای عالی برخوردار است.
مجموعه کتاب های آموزش خوش نویسی با عنوان " نون و القلم " و "مشق شب " با اهتمام به این مهم و سعی در حفظ و مانایی این میراث گرانبها ، فرصتی را برای همه دوستداران و هنرجویان و علاقه مندان قلم و خطاطی و هنر و ادب، فراهم نموده است.
امید است که به لطف خداوند،با این روش آسان و کاربردی و استفاده از سرمشق های این مجموعه،همه عزیزان به حسن نگارش دست پیدا کنند.
از آنجا که این مجموعه با تجربه سال ها تدریس و تلاش گردآوری و تدوین شده است، سرلوحه های آن با محوریت تمرین و تکرار طراحی شده، که در 6 جلد مجموعه " نون و القلم " تمرکز بر روی مفردات و حروف است و کلمات کار می شوند و در 6 جلد " مشق شب " زیبا نگاری متون، تمرین می شود.
جهت تکمیل مراحل آموزش و تمرینات در انتهای دوره یک جلد کتاب داستانی با خط خوش در نظر گرفته شده که منتخب داستان هایی از کتاب ارزشمند استاد شهید مرتضی مطهری است.
با عنایت به این نکته که هر آموزشی در مراحل ابتدایی یادگیری و مقدماتی آموختن اثرگذارتر و عمیق تر است، لذا سرمشق های مجموعه "مشق شب" از کتاب های فارسی پایه های مختلف مقطع ابتدایی انتخاب و هماهنگ با روند تحصیلی طراحی شده است، تا آموختن کلمات و املای صحیح آنها با فراگیری رسم الخط زیبا، همزمان باشد و دانش آموزان هم گام با آموزش دروس خود و انجام تکالیف درسی به این مهارت نیز برسند.
در این مجموعه با هدف سهولت یادگیری و آموزش و فراگیری عمومی، سعی شده که طی مراحل و مراتب تمرینات بدون نیاز به معلم و راهنما باشد.
و در انتها با اتمام سرمشق های این مجموعه 12 جلدی،هنرجو به خطی خوش و زیبا برسد.
شایان ذکر است، سرلوحه های این مجموعه آموزش خوش نویسی با خط تحریری نستعلیق و با چندین مرحله تکرار و تمرین های متنوع مثل رو نویسی، استفاده از کاغذ پوستی،زیر نویسی و خوش نویسی است که با صفحه بندی و گرافیک زیبا ،به چاپ و نشر رسیده است.
1.سوره مبارکه قلم-آیه شریفه 1
2.قال رسول الله(صلی الله علیه و اله و سلم):
«من کتب بحسن الخط " بسم الله الرحمن الرحیم " دخل الجنة بغیر حساب»
گلستان خط-قاضی احمد قمی-به اهتمام احمد سهیلی خوانساری-ص 10 نشر منوچهری-چاپ چهارم-1383
3.قال رسول الله (صلی الله علیه و اله و سلم ):
«الخط الحسن یزید الحق وضحا »
کنزالعمال-ح-29304
4.قال مولانا امیرالمومنین علی بن ابیطالب ( سلام الله علیهما ):
« علیکم بحسن الخط فانه من مفاتیح الرزق »
گلستان هنر-قاضی احمد قمی-ص10
الرواشح السماویة-ص 202
5.قال مولانا امیرالمومنین علی بن ابیطالب ( سلام الله علیهما ):
«حسن الخط لسان الید و بهجة الضمیر »
غررالحکم و درر الکلم- ح 706