در خصوص چرایی مقاومت وزارت بهداشت برای افزایش ظرفیت، تنها دو حالت را می‌توان متصور شد. اول، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نمی‌خواهد افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی را بالا ببرد. دوم، از نظر مدیریت، در سطح بسیار ضعیفی قرار دارد.
چند سالی است که در کشور افزایش ظرفیت رشته‌های پزشکی مطرح شده است. درنتیجه مطالبات مردمی و فشار رسانه‌ها، مصوبه افزایش ظرفیت رشته‌های پزشکی در سال 1400 توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب و ابلاغ شد. در این سال‌ها بودجه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای تامین زیرساخت‌های لازم برای آموزش، افزایش داشته است. سال دیگر، این وزارتخانه باید افزایش دانشجوهای رشته پزشکی را اجرایی کند. اما، اخیرا بهانه نبود زیرساخت لازم برای آموزش دانشجویان از سوی این وزارتخانه مطرح شده است. محمد حسینی کارشناس حوزه بهداشت دراین خصوص به خبرنگار الف گفت: «درحالی وزارت بهداشت به طور مکرر نبود کلاس درس، خوابگاه و اعضای هیات علمی را برای زیرساخت‌های لازم افزایش دانشجو مطرح می‌کند که در سه سال گذشته بودجه این وزارتخانه برای ایجاد زیرساخت‌های لازم افزایش داشته است. همچنین، تامین این زیرساخت‌ها ساده است و حتی طرح آن‌ها از سوی این وزارتخانه جای تعجب دارد.»
حل مشکل خوابگاه دانشجویان پزشکی تنها با یک درصد از بودجه آموزشی وزارت بهداشت
محمد حسینی کارشناس حوزه بهداشت درباره ادعای کمبود زیرساخت‌های آموزشی برای افزایش ظرفیت رشته‌های پزشکی از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اظهار کرد: «در رسانه‌ها به طور مکرر نبود سه بخش کلاس، خوابگاه و هیات علمی به عنوان زیرساخت‌های لازم برای افزایش ظرفیت رشته‌های پزشکی مطرح می‌شود. به واقع تامین کلاس و خوابگاه که توسط مدیران وزارت بهداشت بیشتر مطرح می‌شود، کار بسیار آسانی است. اول آنکه، در حال حاضر از همه ظرفیت کلاس‌های درس دانشگاه‌های علوم پزشکی استفاده نمی‌شود. پس با یک مدیریت بسیار ساده در سطح خود دانشگاه، می‌توان این موضوع را حل کرد. همچنین، برای تامین خوابگاه و کلاس درس با سطح کیفی خوب، زیرساخت‌های بسیاری از دانشگاه‌های وزارت علوم تا دانشگاه آزاد اسلامی، در کشور وجود دارد. پس می‌توان با هم‌افزایی بین دانشگاه‌های مختلف زیرساخت‌های مورد نیاز را تامین کرد. حتی وزارت بهداشت می‌تواند از بخش خصوصی نیز برای تامین زیرساخت‌های مورد نیاز استفاده کند.»
او ادامه داد: «با یک جستجوی ساده در اینترنت، می‌توان خوابگاه‌ها و پانسیون‌های مختلفی را با کیفیت بسیار عالی‌تر از خوابگاه‌های دانشگاهی در شهر تهران پیدا کرد. این خوابگاه‌ها با قیمت‌هایی بین دو تا پنج‌میلیون تومان ماهانه اجاره داده می‌شوند. حتی اگر فرض کنیم همه دو هزار و پانصد نفری که باید طبق قانون به ظرفیت پزشکی کشور در سال آینده اضافه شوند، باید در این پانسیون‌های خصوصی مستقر شوند. هزینه اجاره آن‌ها در مناطق خوب تهران طی یک سال حدود 90میلیارد تومان می‌شود. این در حالی است که بودجه تجهیز فضاهای آموزشی وزارت بهداشت در سال گذشته، ۴ هزارمیلیارد تومان بوده است..»
وزارت بهداشت مشکلی برای تامین هیئت علمی آموزش پزشکی ندارد
این کارشناس حوزه بهداشت درباره راهکار تامین کلاس درس برای ورودی‌های اضافه شده به رشته‌های پزشکی سال بعد گفت: «برای تامین کلاس درس نیز می‌توان مانند تامین خوابگاه، از بخش خصوصی استفاده کرد. درست مانند تامین خوابگاه می‌توان کلاس‌ها و سالن‌های آمفی تاتر خصوصی بسیاری را در اینترنت برای اجاره پیدا کرد. پس برای تامین این بخش از زیرساخت‌های مطرح شده در رسانه‌ها نیز راهکار وجود دارد و تامین آن، مشکل لاینحل نیست.»
حسینی درباره راهکار تامین هیات علمی به عنوان یکی از کمبود زیرساخت‌های لازم برای افزایش ظرفیت دانشجو رشته‌های پزشکی توضیح داد: «اگر وزارت بهداشت از اعضای هیات علمی فعلی خود به درستی استفاده کند و آن‌ها را سرکلاس درس بیاورد، مشکلی در خصوص تامین هیات علمی وجود ندارد. حداقل برای دروس علوم پایه که اصلا مشکلی ایجاد نخواهد شد. به غیر از این هم راهکارهای دیگری برای تامین هیات علمی هست. امسال ظرفیت مناسبی برای جذب هیات علمی به وزارت بهداشت داده شده است. ازسوی‌دیگر، روش‌های متنوعی از آموزش قراردادی و جذب متخصص‌های پزشکی به صورت طرحی به عنوان هیات‌علمی، می‌تواند این مشکل را نیز حل کند. لذا واقعیت این است که چنین بهانه‌هایی نیز مانع جدی برای افزایش دانشجو رشته‌های پزشکی نیست. پس تامین هیئت علمی برای آموزش پزشکی هم ممکن است.
کمبود پزشک مانع اجرای طرح «پزشک خانواده»
او در ادامه برای چرایی طرح این مسائل به عنوان مشکلات بزرگ تامین زیرساخت از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموش پزشکی، اظهار کرد: «برای طرح این مسائل تنها دو حالت را می‌توان متصور شد. اول، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نمی‌خواهد افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی را بالا ببرد. دوم، از نظر مدیریت، در سطح بسیار ضعیفی قرار دارد. چون با کمترین علم مدیریت، می‌توان این مسائل را حل کرد. شاید چون بیشتر مدیران دانشکده‌های علوم پزشکی و وزارت بهداشت، افراد غیرتخصصی هستند، این مشکلات ایجاد شده است. باید در نظر داشت که طرح موضوعات خُرد مدیریتی از سوی یک وزارتخانه درست نیست. موضوعات مطرح شده حتی در سطح یک اداره کل هم نیست و تنها می‌توان آن‌ها را به اندازه یک اداره جزء وزارت بهداشت دانست. پس یک مدیر جزء هم می‌تواند آن‌ها را حل کند. طرح این موضوعات از سوی وزات‌خانه جای تعجب دارد.»
این کارشناس حوزه مسکن درباره ضرورت افزایش ظرفیت دانشجوی پزشکی درکشور خاطرنشان کرد: «با توجه به نیاز کشور افزایش ظرفیت دانشجوی پزشکی یک امر ضروری است. باید توجه داشت که موج سالمندی جمعیت در سال‌های آینده نیاز به پزشک را افزایش می‌دهد. همچنین، برای اجرای طرح‌های کلانی مانند پزشک خانواده، نیازمند افزایش پزشک در کشور هستند. بنابراین باید ظرفیت پزشکی کشور افزایش پیدا کند.»
بودجه تامین منابع آزمایشگاهی پنج برابر شده است
حسینی درمورد دریافت منابع مالی تامین زیرساخت‌های لازم برای افزایش ظرفیت دانشجوی رشته‌های پزشکی در بودجه سال‌های قبل اظهار کرد: «بودجه سه سال گذشته وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، برای تامین منابع آزمایشگاهی پنج برابر شده است. پس بودجه این بخش افزایش داشته است. ازسوی‌دیگر، تامین اعتبار برای زیرساخت‌های لازم، برای وزارت بهداشت اصلا عدد قابل توجهی به حساب نمی‌آید و به راحتی قابل تامین است. نکته مهم دیگر که باید به آن توجه کرد، زمان ابلاغ این مصوبه است. مصوبه افزایش ظرفیت دانشجوی پزشکی در سال 1400 ابلاغ شده و تازگی ندارد. پس وزارت مذکور سه سال زمان برای تامین زیرساخت‌ها داشته است. اگر هم بودجه در نظر گرفته شده برای تامین این نیازها کفایت نمی‌کرده است، باید توسط وزارت بهداشت مطرح و پیگیری می‌شود تا اعتبار لازم تامین شود.»
او در ادامه گفت: «اگر تامین اعتبار به درستی انجام نشده است، باید وزارت بهداشت پاسخگو باشد. چرا پیگیری لازم از سوی این وزارتخانه برای تامین اعتبار انجام نشده است. اگر هم پیگیری‌های لازم از سوی وزارتخانه مذکور انجام شده، لازم است، باید اسناد منتشر شده تا سازمان برنامه و بودجه پاسخگوی این کوتاهی باشد. باتوجه به شرایط، این اعتبار به حد زیادی افزایش پیدا کرده است اما وزارت بهداشت پیگیری‌های لازم را برای تامین زیرساخت‌ها انجام نداده است.»
