نخبگان و مراعات ساختاری

گروه اجتماعی الف،   4000902093

چند روزی است که در پی سخنان رهبر معظم انقلاب، مسأله مهاجرت نخبگان در افق دید قرار گرفته است. البته این جای خرسندی دارد ولی اینکه متولیان سیاسی کشور در هر موضوعی، آنقدر وظایف ذاتی خود را به تأخیر می‌اندازند تا رهبری اولویت آن را گوشزد کنند، مایه تأسف است.

نخبگان و مراعات ساختاری

درباره بی‌جایگاهی نخبگان، عمدتاً راهنمایی‌های عملیاتی و ساختاری وجود ندارد و اغلب به‌ذکر سخنان کلی و عاطفی اکتفا می‌شود. سخنان کلی در نهایت قابل تأویل به بوروکراسی به ارث رسیده از دوره پهلوی هستند. دوره‌ای که در آن، اصل، رانتهای اقتصادی-سیاسی است و به‌همین خاطر نیازی هم به‌وجود نخبه در آن سیستم نیست. این معضلات در هشت سال دولت تکنوکرات که منجر به ضعف ارتباطات بین‌المللی و کاهش شدید سیاست‌های حمایتی شد، اوج گرفت. باید با جسارت عمل به خرج دادن، بوروکراسی کشور را، در برابر تصمیم‌های سیاسی منقاد ساخت. هیچ‌گاه حمایت از نخبگان مادامی که تصمیم‌های قانونی، قاطع و دارای ضمانت اجرا اخذ نشوند، نمی‌تواند شکل عینی پیدا کند.

در ادامه به ارائه چند راهکار عملی برای جایگاه‌سازی واقعی و عینی نخبگی و نخبگان در بدنه جامعه اشاره می‌گردد؛

برای نخبگان جوان، ضمن تداوم مشوق‌های قبلی و نظارت بر حسن اجرای آنها، باید سهمیه‌ای از اشتغال دارای امنیت در کلیه نهادها و ارگان‌های حاکمیت در نظر گرفت. به این شکل که مثلاً هر وزارتخانه‌ای موظف باشد درصد از پیش تعیین شده‌ای از کلیه استخدام‌های خود را از هر شکلی، به بکارگیری نخبگان جوانی اختصاص دهد که در آن سازمان نیستند و سابقه علمی-مهارتی آنها متناسب با اهداف این وزارتخانه است و سپس این سهمیه در کلیه ادارات و معاونت‌ها و شعب آن وزارتخانه و حتی شرکت‌های تابعه، توزیع گردد.
کلیه افرادی که به‌عنوان نخبه در کشور ثبت می‌شوند باید از نظر شغلی، وضع تضمین شده‌ای داشته باشند و نهادهای ذی ربط، مثلاً بنیاد نخبگان باید با استفاده از سهمیه فوق، قبل از اتمام فعالیت علمی-مهارتی نخبگان، مقدمات شغلی تمامی ایشان را در تناسب با رشته و سابقه آنها فراهم آورد و نتیجه را ثبت و در تمامی مراحل، مشکلات احتمالی پیش روی نخبگان را پیگیری و رصد کند و خود را درباره آن مسئول بداند.

اعضای هیأت علمی مراکزی که ارتباط وثیقی با نخبگان دارند باید در ازای معرفی نخبگان به مراکز کاری داخلی و همکاری در تثبیت جایگاه متناسب نخبگان، از مشوق‌های جدی برخوردار باشند و بر عکس، در صورت «بی‌تفاوتی محسوس و معنادار» در این باره، چه رسد به «همکاری نامتعارف» برای انتقال نخبگان به خارج از کشور، هزینه‌هایی پرداخت کنند.

مشوق‌های قبلی نخبگان، از جمله معافیت سربازی باید به‌شکل کارآمدتری بازنگری شود تا به‌عنوان یک مانع برای آغاز به‌کار نخبگان تلقی نگردد. همچنین دستگاه‌هایی که از نخبگان استفاده می‌کنند باید به ازای نخبگانی که جذب می‌کنند از سهم بهتری برای دریافت اعتبار و بویژه اعتبار لازم جهت فعالیت‌های توسعه‌ای برخوردار باشند.

همچنین نخبگان غیرجوان یا نخبگانی که قبلاً از سهم مناسبی در کشور برخوردار شده‌اند، مانند پزشکان متخصص معتبر، در صورتی که تمایل جدی برای مهاجرت دارند، باید مالیات سنگینی بابت استفاده از امکانات کشور در طی سال‌های رشد و اعتباریابی خود پرداخت کنند و این مالیات باید به‌صورت مستقیم صرف توسعه آموزش و پژوهش مراکز خوش سابقه در تربیت نخبگان گردد. البته بدیهی است که هیچ مقرراتی در هنگام اجرا، شکل ایده‌آلی نخواهد داشت و همواره امکان افراط و تفریط هست، ولی به‌نظر می‌رسد توجه به‌همین چند اصل ساده، می‌تواند اصلی‌ترین دغدغه نخبگان یعنی وجود جایگاه تضمین شده شغلی، متناسب با تخصص و‌ شأن آنها را تأمین کند.

yektanetتریبون

پربحث‌های دیروز

  1. عملیات انتحاری ۱۸ تبعه تاجیک ـ افغان در قالب سوخت‌بر

  2. سنجه ای که رئیس‌جمهور به آن نیازمند است

  3. روایتی جدید از ماجرای دختر دانشگاه علوم و تحقیقات    

  4. مالیات کجا مصرف شود؟؛ مردم تصمیم می گیرند

  5. افشای خیانت هولناک؛ بچه‌هایم شبیه مدیر شرکت همسرم بودند

  6. نفوذ ایران تا بیخ گوش نتانیاهو/ انتقاد از هزینه‌تراشی ظریف برای کشور/ نگاهی متفاوت به غائله برهنگی در دانشگاه علوم‌تحقیقات

  7. وضعیت عجیب رقابت‌های انتخاباتی در آمریکا

  8. پزشکیان: باید واقعیت را به جامعه گفت/با جنگ تمام‌عیار اقتصادی مواجه‌ایم

  9. اذعان تلویحی وزیر به اشتباه بزرگ درباره عدد دانشجویان اخراجی

  10. امروز کمر مردم به خاطر معیشت و مسکن دارد می‌شکند

  11. زاکانی بالاخره طاقت نیاورد و جواب داد!

  12. یحیی السنوار سه روز را بدون غذا گذراند

  13. واعظی: در پرونده FATF گروکشی می کنند /سعید جلیلی استارت FATF را زد /پزشکیان از پشتوانه کافی برای تصویب CFT و پالرمو برخوردار است

  14. احضار وزیر ارشاد به مجلس برای یک انتصاب حاشیه ساز

  15. قدرت نظامی شگفت انگیز سپاه از زبان سردار حاجی زاده

  16. قالیباف: مسأله مسکن را نتوانسته‌ایم حل کنیم/دهک‌های پایین۸۰ سال طول می‌کشد خانه‌دار شوند

  17. محکومیت ۱۲۰۰ میلیاردی هدایتی در پرونده بانک سرمایه

  18. واکنش وزارت بهداشت به خبر فوت ۷۰ بیمار دیالیزی

  19. چرا از «نان کامل» فراری هستیم؟!

پربحث‌های هفته

  1. تهدید بورل به اقدام علیه ایران در پی اعدام سرکرده تروریست‌ها

  2. شروین حاجی‌پور و ذهنیت استعماری

  3. درز صحبت‌های محرمانه نتانیاهو: از پهپادها می‌ترسم

  4. واقعا عقب نشینی کردیم؟!

  5. نمایشی تازه از مدعیان شعار زن، زندگی، آزادی/ برهنگی یک دانشجو در دانشگاه!

  6. اظهارات قابل تامل مولوی عبدالحمید در معارفه استاندار سیستان و بلوچستان

  7. عملیات انتحاری ۱۸ تبعه تاجیک ـ افغان در قالب سوخت‌بر

  8. رامبد جوان: از تلویزیون دلخورم/ نهادهای امنیتی هم درباره خندوانه نظر می دادند!/ سال ۹۸به اجبار «خندوانه» را ســاختم/ می خواستم بدانم «شریعتمداری» چگونه شادی می کند؟

  9. سنجه ای که رئیس‌جمهور به آن نیازمند است

  10. صندلی خالی برخی رشته‌های تخصصی پزشکی/ حال درس خواندن نیست یا درس خواندن نمی صرفد؟!

  11. توضیح روابط عمومی دانشگاه آزاد در پی اقدام منافی عفت یک دانشجو

  12. با کمک سپاه، محله «هرندی» ساماندهی می‌شود

  13. هويت جديد ايران

  14. انتقاد تند و تیز کیهان از مرعشی/ سلبریتی‌هایی که برای برهنگی بسیج شدند/ وقتی آخوندی نگران سخنان سردار کوثری می‌شود

  15. در انتظار روشن‌شدن موتور تورم

  16. موج سواری سیاسی یا سلامت روان دانشجویان؟

  17. لاریجانی یا هاشمی‌شاهرودی؛ روایت درست درباره جلیلی و موسوی چیست؟

  18. درخواست رئیس جمهور از وزیر دادگستری برای دو مجرم امنیتی

  19. نظرات برگزیده مخاطبان الف: بستن تنگه هرمز مثل سابق مهم نیست/ با حمله پیش‌دستانه به اسرائیل بازدارندگی ایجاد کنیم/ بنزین ارزان اما حقوق‌ها بسیار پایین است

  20.  خرازی: احتمال تغییر دکترین‌ نظامی در بخش هسته‌ای وجود دارد

  21. ماموریت ایجاد تورم در پوشش حمایت از دولت/ روایت لاریجانی پیرامون رد صلاحیت خود در انتخابات

  22. مهم واردات آیفون بود که شکر خدا حل شد!

  23. روایتی جدید از ماجرای دختر دانشگاه علوم و تحقیقات    

  24. جنگ پنهان علیه مردم در جاده ها/ فرغون‌هایی که جان می ستانند!

  25. پیغام فوری آمریکا به ایران درباره حمله اسرائیل

آخرین عناوین