واکنش‌های متفاوت به کابینه پزشکیان
حمیدرضا جلایی‌پور؛ فعال سیاسی اصلاح‌طلب در سازندگی نوشت: «در همین ابتدا که لیست اعلام شد، عده‌ای راضی و عده‌ای ناراضی بودند. این دو گروه از دو زاویه به لیست نگاه کردند. آنهایی که می‌گویند لیست وزرا خوب است به وزاری ارشاد، خارجه، اقتصاد، رفاه، میراث فرهنگی، بهداشت اشاره می‌کنند که واقعاً هم عالی هستند و آنهایی که می‌گویند، کابینه پاس گل به قالیباف است به وزرای اطلاعات، کشور و آموزش‌وپرورش و جوانان نگاه می‌کنند که بله نظر درستی است.
با این حال پیمایشی صورت نگرفته است که بگوییم اکثریت از این لیست ناراضی هستند یا راضی هستند. مگر اینکه در روزهای آینده نظرسنجی هدفمندی انجام بشود تا روشن شود چه تعداد از این ترکیب کابینه ناامیدند. با این حال اما به نظرم آن اصلاح‌طلبانی که در انتخابات فعال بودند از حدود ۱۴ وزیر اصلاح‌طلب راضی‌اند و بیشتر نگران آن هستند که مجلس وزرای خوب را تایید نکند؛ لذا باید منتظر روزهای رای اعتماد ماند و دید مجلس چه تصمیمی می‌گیرد و با این لیست چه خواهد کرد. به همین دلیل می‌گویم که فهرست وزرای پیشنهادی را باید به صورت کامل دید و بررسی کرد.»
روزنامه ایران نوشت: «پزشکیان هر ملاحظه یا مشکلی که در انتخاب وزرا پیش روی خود داشته، تا اینجای کار می‌توان به یک واقعیت تکیه کرد؛ این واقعیت که او در تشکیل کابینه‌ای مبتنی بر وفاق ملی موفق ظاهر شده است. همکاران آینده پزشکیان که قرار است در جلسات دولت دور یک میز بنشینند، مطلقاً از یک طیف یا گرایش سیاسی و فکری نیستند. تقریباً می‌توان نمایندگان همه گرایش‌های سیاسی را در آن یافت.
نه فقط گرایش‌های سیاسی، بلکه گرایش‌ها و رویکردهای مدیریتی موجود در کشور نیز هر کدام نماینده‌ای در کابینه چهاردهم دارند. حضور چهره‌هایی از کابینه شهید رئیسی، مدیران دولت‌های روحانی و حتی چهره‌های باسابقه اصلاح‌طلب مؤید این واقعیت است.»
حسين نوراني‌نژاد، فعال سیاسی اصلاح طلب در اعتماد نوشت: «آيا وقت قضاوت نهايي و نقد دولت و آقاي پزشكيان است؟ پاسخ بنده منفي است. مبناي قضاوت دولت، عملكرد و خروجي آن است و نه اسامي اعضاي آن. انتخاب‌هاي آقاي دكتر پزشكيان در اين مرحله هم اميد آفريد و هم در برخي حوزه‌ها نگران كرد. شايد كمتر از انتظار شد، اما اولا چنانچه در ابتداي يادداشت اشاره شد، به واقعيت مجلسي بايد نگاه كرد كه وزراي دولت بايد از آن راي اعتماد بگيرند.
نهادهاي پيدا و پنهان ديگر نيز هستند. پس تعامل و حتي كوتاه آمدن تا حدي ناگزير است. اما داشتن حد و حدود و خطوط قرمز و تهيه برنامه دقيق و منسجم براي اين تعاملات و استفاده از همه ظرفيت‌هاي چانه‌زني، از جمله پشتوانه افكار عمومي، جزيي از شروط توفيق هستند.»
روزنامه جوان نوشت: «پزشکیان همان‌طور که در انتخاب دکتر عارف یک «نه» بزرگ به کسانی گفت که در فکر تندروی و قانون‌شکنی و درگیرسازی نظام اجرایی کشور بودند، با معرفی کابینه‌ای که اکثر آن مانند خودش از اصلاح‌طلبان‌اند، اما می‌خواهند در آرامش به کار بپردازند و ان‌شاء‌الله گره‌های فراوان موجود در معیشت و ارتقا و اعتلای کشور را حل کنند، آبی به خوابگه مورچگان ریخته و حساب خود را رسماً از آنان سوا کرده است تا به یکی دیگر از وعده‌های خود در انتخابات عمل کرده باشد. چنین باد.»
فرهیختگان نوشت: « پیش‌بینی اولیه از رفتار مجلس این است که با ائتلاف حامیان پزشکیان و قالیباف در بهارستان احتمالا برخورد نامتعارفی با کابینه صورت نمی‌گیرد و جز دو یا سه‌نفر که در همه ادوار رد شدن‌شان عرف است بقیه از سد استصواب مجلس عبور می‌کنند. ..
با اعلام خبر معرفی کابینه برخی اصلاح‌طلبان تشکیلاتی شروع به نقد جدی پزشکیان کرده‌اند. به نظر میرسد غیر از معرفی یک کابینه رادیکال هر اتفاقی می‌افتاد این طیف، نقد دولت را شروع می‌کردند. درواقع برای این طیف اصل نقد موضوعیت دارد نه محتوای آن، مرزبندی با پزشکیان برای آنها یک استراتژی است که خیلی زود شروع کرده‌اند.
حتی اگر با اصول جوانمردی، منافع ملی و... هم کاری نداشته باشیم، از منظر درون‌تشکیلاتی این رویکرد یک خطای بزرگ در بدنه این جریان است. با این رویکرد بدنه حق دارد از آنها سوال کند چطور گزینه‌ای را که چندماه قبل با رای بالا معرفی کرده‌اید و در همه کارگروه‌هایش عضو بوده‌اید هنوز سروشکل پیدا نکرده این‌طور نقد می‌کنید؟
این طیف از همین الان نگران عملکرد دولت هستند و به‌نظر میرسد خیلی به موفقیت آن باور ندارند که این یک اشتباه تشکیلاتی راهبردی دیگری است. شما حتی اگر تخم‌مرغ شانسی هم می‌خرید بهتر است کمی صبر کنید، شاید خوش‌شانس بودید. »
شرق نوشت: «مهم‌ترین مشکل کابینه مسعود پزشکیان می‌تواند در انتخاب وزرای سیاسی او ارزیابی شود. وزرایی که می‌توانند کارنامه ناخوشایندی را برای او رقم بزنند، بدون آنکه هیچ وابستگی و تعهدی به او داشته باشند. از وزیر ورزش و جوانان که یار نزدیک محمدباقر قالیباف است، در میان آنها هست تا وزیر اطلاعات و مهم‌تر از آن وزیر کشور، کسی که پیش‌تر از نیروهای سردار رادان در نیروی انتظامی به حساب می‌آمد.
کسی که قرار است گشت ارشاد را جمع کند. از همین رو حضور یک فرد نظامی در قامت ریاست وزارتخانه‌ای که سیاسی‌ترین وزارتخانه و اداره‌کننده 31 استانداری در کل کشور است، شاخصه مهمی برای ارزیابی بخش سیاسی کابینه مسعود پزشکیان است.
این میان حتی مشخص نیست وزرایی که به لحاظ فکری به رأی‌دهندگان مسعود پزشکیان نزدیک‌تر هستند، آیا می‌توانند از فیلتر نمایندگان مجلس عبور کنند؟ در صورتی که وزرایی همچون ظفرقندی، میدری، عراقچی و همتی نتوانند از گذرگاه مجلس عبور کنند، کابینه مسعود پزشکیان با شکاف عظیمی میان «وعده» و «کارگزار» روبه‌رو خواهد شد. شکافی که مسئولیت و بار اصلی آن بر دوش خود پزشکیان قرار می‌گیرد و کارنامه وزرایی که برخلاف وعده‌ها و انتظارات عمل می‌کنند، حتما به پای او نوشته خواهد شد، نه کسانی که این افراد را به او معرفی و با فشار وارد کابینه کردند.»
خراسان نوشت: «از همان ساعات اولیه رونمایی از لیست کابینه موجی از انتقادها توسط چهره ها و فعالان اصلاح طلب روانه پزشکیان شد ،آن هم در شرایطی که هرگونه اظهار نظری به سرعت به صورت ویروسی در جامعه انتقال پیدا کرده و همانند یک باروت خطرناک خواهد بود که با کوچک ترین جرقه ای شعله‌ور خواهد شد.
وقت برای انتقاد زیاد است!باید عملکرد را دید و سپس رصدگر بود و نقد منصفانه انجام داد.به نظر می رسد بهتر است اکنون کسانی که پیش از رای‌گیری پشت پزشکیان ایستادند و به ایشان در پیروزی در انتخابات کمک کردند بعد از انتخابات نیز ایشان را به‌عنوان رئیس‌جمهور و کسی که قرار است حرف آخر را در دولت بزند و تصمیم‌گیر نهایی است همراهی و از ایجاد حواشی‌های زائد و فشار به ایشان از طریق صفحات اجتماعی و بازی‌های رسانه‌ای جلوگیری کنند تا رئیس‌جمهور بتواند به مهم‌ترین وعده انتخاباتی خود که استفاده از جریان‌های مختلف سیاسی است عمل کند.
طبیعتاً وقتی سکاندار دولت چهاردهم از «وفاق ملی» سخن می‌گوید ،باید عزم کند فراتر از سایر دولت‌ها ظاهر شده و تمامی ظرفیت‌های مردمی، سازمانی، نهادی، نخبگانی و رسانه‌ای در پهنای ایران را بسیج کند تا با اتکا به گفتمانی مشترک، راه سالهای آتی را به سوی ایرانی قوی هموار سازد. با این حساب حامیان ستادی رئیس‌جمهور منتخب نیز باید همچون جناب پزشکیان نگاه خود را بر اساس وفاق ملی قرار دهند و با یادآوری پایان انتخابات، در انتقادهای خود از هر ادبیاتی‌که موجب انشقاق در این وفاق می‌شود و به بخشی از مردم و حتی نخبگان حس دوقطبی سازی می‌دهد، بپرهیزند»
محمدعلی ابطحی فعال سیاسی اصلاح طلب، در توییتی نوشت: «پزشکیان بعد از معرفی اعضای دولت، مظلوم قرار گرفته. کابینه‌ای با اکثریت وزرای اصلاح‌طلب پر سابقه، تعدادی جوان، معاونت زنان مقبول. یادمان هست که این وزرا باید از تند ترین و افراطی ترین مجلس رأی اعتماد بگیرد.
و یادمان هست که در قانون اساسی قدرت تقسیم شده است. پزشکیان قرار نبود دعوا کند.که مردم هم‌خسته از دعوا شده اند. من به همین دلیل بدون توجه به خصوصیات وزرا معتقدم باید از کابینه پزشکیان دفاع کرد.»
احمد زیدآبادی در کانال تلگرام خود نوشت: «پزشکیان را روی میدان مین فرستادند و قبل از اینکه حتی مینی منفجر شود، او را نه فقط وسط معرکه به حال خود رها کردند بلکه به رگبار هم بسته‌اند! این نوع سیاست‌ورزی هر نوع حکمرانی در این مملکت را به امری غیرممکن تبدیل می‌کند! خب حالا به فرض پزشکیان را پاک از اعتبار انداختید. بعدش چی؟ می‌خواهید چه کنید؟»
واکنش جهانگیری به انتقادات از کابینه پزشکیان
اسحاق جهانگیری، فعال سیاسی اصلاح طلب در کانال تلگرام خود نوشت: «دوستان عزیز
شرایط گذشته را به یاد آوریم و نگران آینده هم باشیم. به تجربه آموخته‌ام که اگر حامیان رئیس‌جمهور او را تنها بگذارند همه ضرر می‌کنند.
البته رابطه میان رئیس جمهور و حامیان و پایگاه رای‌اش نیز دوطرفه و تعاملی است. مقدورات و معذورات را می توان و باید با گفتگو و از طریق ارتباط با بدنه اجتماعی در حد امکان بیان کرد. به حفظ نیروهای توانا و موثر برای کشور کوشید.
برغم همه اینها و با وجود نقدهای بجا و نابجا نباید پزشکیان را تنها گذاشت.
راه دشواری در پیش است. ولی به معجزه گفتگو باور و امید داشته باشیم.»
***
توضیحات ظریف درباره استعفا از دولت
محمدجواد ظریف دیشب با انتشار پیامی در فضای مجازی از دولت پزشکیان استعفا داد. ظریف امروز در پیام دیگری نوشت: «سلام بر مردم بزرگوار ایران
پیام دیشب بنده به‌معنای پشیمانی و یا ناامیدی از دکتر پزشکیان عزیز و یا مخالفت با واقع‌گرایی نیست؛ بلکه به معنای تردید در مفید بودن خودم در معاونت راهبردی است.
البته برخی مردودین از جانب مردم، با تفسیر عجیبی از قانون مصوب 1401، اشتغال بنده در مشاغل حساس را به بهانه‌ای برای فشار بر دولت چهاردهم تبدیل کرده‌بودند. بنده نیز برای جلوگیری از هرگونه شائبه یا بهانه برای کارشکنی در کار دولت دکتر پزشکیان عزیز، هفته گذشته طی نامه‌ای از معاونت راهبردی رئیس جمهور انصراف داده بودم.
با توجه به برخی فضاسازی‌ها لازم است یادآوری کنم که
1)برغم تولد فرزندانم حدود 40 سال قبل و در دوران تحصیل (و نه مأموریت) در آمریکا و قوانین خاک محور آمریکا برای تابعیت قهری، به لطف خدا بنده، همسر و فرزندانم ساکن ایران عزیز هستیم و یک متر مسکن در خارج از ایران در تملک و یا حتی اجاره خود نداریم. خودم هم تحت دو تحریم آمریکا (ذیل تحریم رهبری) و یک تحریم کانادا قرار دارم و خود و همسرم حتی امکان سفر توریستی به ایالات متحده، کانادا و برخی کشورهای دیگر را نداریم.
2)هیچ نهاد نظارتی مخالفتی با معاونت بنده اعلام نکرده است؛
3)دکتر پزشکیان بزرگوار با شجاعت و صراحت اصرار بر ادامه کار بنده داشته‌اند؛
و 4)این بهانه برای دیگران که فرزندانشان تابعیت مضاعف اکتسابی (ونه قهری) همراه با اقامت در خارج از کشور دارند، بیش از بنده قابل بهره‌برداری است. آنچه باعث گزارش دیشب شد، تردید در مفید بودنم در معاونت راهبردی بود و آن بهانه سیاسی، دلیل بازگشت به دانشگاه نبود و تنها مزید بر علت بود.
هنوز به تمام آنچه در مورد دکتر پزشکیان در دوران انتخابات گفتم باور دارم. با تمام توان از دانشگاه برای ایران در خدمت شما و ایشان خواهم بود و از همه ایرانیان میهن پرست و توسعه‌خواه تقاضا دارم که بر پشتیبانی خود از ایشان بیفزایند و ایشان و دولتشان را تنها نگذارند.
شرمنده بزرگواری همه شما هستم. شاد و سربلند باشید»
تابناک درباره این موضوع نوشت: «جواد ظریف خوب می‌داند چه می‌کند، ظریف مدال پیروزی در انتخابات ۱۴۰۳ را به سینه خود زد و حالا دلیل خاصی نمی‌بییند که "هزینه" دولت پزشکیان و حتی خود پزشکیاان را بدهد، چرا؟ به یک دلیل ساده: ظریف نمی‌خواهد "محبوبیت" و مقبولیتش در کوره دولت آشفته پزشکیان آسیب ببیند و البته با زیرکی و ظرافت این امتناع را به حساب مخالفان هم فاکتور زده است...
برخلاف ظریف؛ مسعود پزشکیان اهل استعفاء نیست، از هیچ کدام از مناصب قبلی خود کناره گیری نکرده است، حتی در بدترین و سخت‌ترین شرایط سیاسی، در دوره‌های مختلف مجلس هم ترجیح داده است در سکوت و انزوا و حتی با تاثیر کم، ولی... "بماند"، به همین خاطر قابل پیش بینی است که محبوبیت مسعود پزشکیان در ماه‌های آینده و با جدی‌تر و سخت‌تر شدن کار دولت، کاهش یابد، برخلاف محبوبیت جواد ظریف!
ظریف گمان می‌کرد به عنوان "عقل منفصل" پزشکیان در دولت او حاضر خواهد بود، اتفاقی که نیافتاد، آنهم به یک دلیل حضور یک شخص: محمدرضا عارف! محمدرضا عارف که بعد از یک جلسه یک ساعته سیدمحمد خاتمی با پزشکیان، گزینه‌های دیگر را کناز زد و به عنوان "معاون اول" دولت کار خودش را شروع می‌کرد، می‌توان گفت ظریف فکر می‌کرد معاون اول در سایه دولت پزشکیان است، اما حضور عارف این تصور را باطل کرد و حالا ظریف برای چه باید در دولت پزشکیان بماند و خود را خرج دولتی کند که راهبری اصلی اش با "عارف" است؟»
***
عراقچی در کمیسیون امنیت ملی مجلس چه گفت؟
به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در توضیح جلسه امروز کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی که با حضور سید عباس عراقچی وزیرپیشنهادی امورخارجه برگزار شد، به خبرنگاران گفت: آقای عراقچی گفت که دولت شهید رئیسی در این زمینه با قدرت فعالیت می‌کرد و ما این راه را ادامه می‌دهیم. همچنین از ظرفیت سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای و گسترش میدان دیپلماسی و استفاده از ظرفیت‌های آفریقا، آمریکای لاتین و شرق آسیا بهره می‌گیریم. اولویت دادن به چین و روسیه هم به عنوان اولویت‌های کاری بیان شد.
رضایی درباره دیدگاه عراقچی درباره اروپا، اظهار کرد: توضیحات وزیر پیشنهادی این بود که در بحث اروپا قائل به تعامل عزتمندانه و فرصت محور از موضع برابر و بر مبنای اقدام متقابل است. درباره ایالات متحده هم بیان داشت که مدیریت تخاصم و اتخاذ سیاست‌های خصمانه آمریکا و رژیم صهیونیستی برنامه‌اش است و تاکید داشت که نمی‌توان با آمریکا رفع تخاصم کرد اما باید آن را مدیریت کرد و از ظرفیت‌های سیاست خارجی در خنثی‌سازی تحریم و بی‌اثر کردن تحریم‌ها و کوشش برای رفع شرافتمندانه تحریم‌ها به ویژه تحریم‌های یک جانبه در دستور کار است.
وی با اشاره به سوالی که از وزیر پشنهادی امورخارجه مطرح شد مبنی بر اینکه آیا جزو باند «نیویورکی‌ها» است، تصریح کرد: ایشان در پاسخ گفت که جز باند «نیویورکی ها» نیست. البته قضاوتی هم درباره آن ندارد.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس تصریح کرد: درباره قانون اقدام راهبردی و اجرای آن هم وزیر پیشنهادی گفت که قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها لازم‌الاجراست و باید از آن تبعیت کنیم. اگر مذاکرات شرافتمندانه شکل گیرد، در چارچوب این قانون خواهد بود. مذاکرات احیاء برجام را با وجود این قانون در سال ۱۴۰۰ شروع کردم و با آن جلو بردم. قانون اقدام راهبردی دست ما را پرتر و قوی‌تر کرده است.
