باشگاه خبرنگاران جوان نوشت: صبح روز یکشنبه ۵ اردیبهشت ماه امسال بود که دستاورد‌های جدید سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش با حضور امیر دریادار حبیب‌الله سیاری معاون هماهنگ کننده و رئیس ستاد ارتش، امیر سرتیپ کیومرث حیدری فرمانده نیروی زمینی ارتش، امیر سرتیپ دوم مسعود خزایی رئیس سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش، امیر سرتیپ دوم شهرام حسن نژاد فرمانده یگان پهپادی حضرت ولیعصر (عج) نیروی زمینی ارتش، امیر سرتیپ دوم بهزاد موذنی رئیس اداره بهداشت و درمان نیروی زمینی ارتش و تعدادی از فرماندهان و امرای ارتش جمهوری اسلامی ایران در سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش برگزار شد.

نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران از ابتدای پیروزی انقلاب و در دفاع مقدس که کار ساخت انواع پهپادها را آغاز کردند، همواره به این فکر بودند که بتوانند عملیات‌های متفاوت و مهم را با هزینه های بسیار پایین و دقت بالا انجام دهند. در دوران دفاع مقدس این کار با پهپاد مهاجر آغاز شد و تا امروز با ساخت چندین نوع از پهپادهای بومی با ماموریت های متفاوت ادامه پیداکرد و نیروهای مسلح سعی دارند تا در این زمینه پیشتاز شوند. 

امیر سرتیپ دوم فنی افشین خواجه فرد مدیرعامل سازمان صنایع هوایی نیروهای مسلح درباره ماموریت‌های پهپادهای ایران گفت: ما برای پهپاد‌های خود ۱۲ نوع ماموریت تعریف کرده ایم که هر کدام از نیرو‌های مسلح چند عنوان از این ماموریت‌ها را برعهده دارند. برخی نیرو‌ها هستند که همه ماموریت‌ دارند پس باید همه محصولات را هم در اختیار داشته باشند. باید به این نکته هم اشاره کنم که ما صرفا به ساخت پهپاد توجه نمی‌کنیم، بلکه اعتقاد داریم که پشتیبانی و تاکتیک‌های عملیاتی آن بسیار اهمیت دارد؛ بنابراین برای اجرای آن‌ها باید بتوانیم از آن‌ها پشتیبانی کنیم.

یکی از این ماموریت‌های مهم در حوزه رزم پهپادی، رزم انتحاری است که نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران پهپاد‌های متفاوتی را برای این حوزه طراحی کرده و ساخته‌اند.

نیروی زمینی و ساخت پهپادهای انتحاری

نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی یکی از نیروهای پیشرو در حوزه طراحی، ساخت و استفاده از انواع پهپادهاست؛ پهپادهای انتحاری یکی از این پهپادهاست که می توان گفت نیروی زمینی ارتش فعالیت در این حوزه را با ساخت پهپاد انتحاری یسیر آغاز کرده بود. این پهپاد نمونه مهندسی معکوس شده پهپاد اسکن ایگل ساخت شرکت بوئینگ آمریکاست که مهرماه سال ۹۲ در یگان پهپادی نیروی زمینی ارتش واقع در پرندک با حضور امیر سرتیپ پوردستان فرمانده سابق نیروی زمینی ارتش و سایر فرماندهان ارشد این نیرو رونمایی شد.

پهپاد یسیر در حدود یک متر طول، فاصله دو سر بال سه متر و وزن آن نیز در حدود ۲۰ کیلوگرم تخمین زده می‌شود. این هواپیمای بدون سرنشین از ۷ تا ۱۰ ساعت ساعت امکان پرواز دارد. از دیگر ویژگی‌های پهپاد یسیر می‌توان به سقف پروازی ۱۵ هزار پا، مداومت پروازی هشت‌ساعته و برد پروازی تا شعاع ۲۰۰ کیلومتر اشاره کرد که از طریق ارتباط با ایستگاه‌های کنترل زمینی متحرک کنترل می‌شود. پهپاد یسیر از طریق لانچر (سکوی پرتاب) به پرواز درآمده و از طریق چتر نیز بازیابی می‌شود. این پهپاد، به وسیله دوربین‌های شناسایی با فناوری روز دنیا قادر به انجام عملیات شناسایی خود است که این کار به کمک ویژگی‌هایی مانند وزن سبک، سرعت و قدرت تحرک بالا انجام می‌پذیرد. شکل دم این پهپاد به شکل هشت طراحی شده است.

جدیدترین پهپاد‌های انتحاری نیروی زمینی ارتش چه نام دارند؟

نیروی زمینی ارتش روز گذشته پهپاد انتحاری جدیدی را معرفی کرده که با نمونه قبلی خود تفاوت مهمی دارد و آن قابلیت انجام عملیات پرواز جمع با استفاده از سامانه پرواز شبکه محور مبتنی بر هوش مصنوعی است. این سامانه متشکل از پهپاد پیشرو، پهپاد‌های دنباله‌رو و ایستگاه زمینی بوده که قابلیت اجرای عملیات به صورت برخط و یا برنامه‌ریزی شده به پهپاد‌های دنباله‌رو را دارا است. همچنین انجام ماموریت‌های شناسایی، مراقبت و انهدام اهداف زمینی و پروازی دشمن، برد عملیاتی و مداومت پروازی مناسب، قابلیت شبکه شدن از ۳ تا چند فروند بر روی انواع پهپاد‌های داخلی، دارای لینک امن و سیستم هدایت کنترل کاملاً بومی از دیگر قابلیت‌های پرواز جمع است.

این پهپاد‌های انتحاری به صورت پرواز جمعی (۱۰ فروندی) قابلیت اجرای عملیات از شعاع ۴۰  تا ۴۰۰ کیلومتری را دارند و از طریق یک ایستگاه زمینی قابل هدایت هستند که در طول مسیر هر یک قادر به انهدام هدف مورد نظر هستند. این قابلیت هنگامی اهمیت پیدا می‌کند که دشمن به صورت زرهی و با چندین فروند یگان زرهی و موتوری زمینی به مرز‌های کشورمان حمله کند. آنجاست که این دسته چند فروند از پهپاد‌های انتحاری می‌توانند طبق برنامه ریزی مناسب و پس از شناسایی دشمن به سوی آن‌ها حمله ور شوند.  

این سامانه‌های پهپادی که از هوش مصنوعی بهره می‌برند، قابلیت ارائه اطلاعات آنلاین، شبکه شدن، رله کردن اطلاعات و لینک کردن اهداف را دارند.

لزوم استفاده از پهپادهای انتحاری هنگام سرکوب دشمن

استفاده از پهپاد‌های انتحاری در عرصه‌های هجومی به دشمن نیز می‌تواند کارایی داشته باشد. یعنی این پهپاد‌ها می‌توانند علاوه بر دفاع از کشورمان در سرکوب دشمن در خانه خود نیز موثر باشند. اگر کشورمان در هنگام حمله رژیم بعثی به چنین پهپاد‌هایی مجهز بود می‌توانست به راحتی پایگاه‌های دشمن و مقر‌های مهم دشمن بعثی را در چند ماه به طور کامل نابود کرده و نیرو‌های دشمن از چرخه عملیات خارج کند.

موتور رانش یک؛ فناوری روز دنیا در اختیار ارتش جمهوری اسلامی ایران

نیروی زمینی ارتش در حوزه ساخت موتور پهپاد نیز پیشرفت‌های خوبی داشته است که آخرین دستاورد آن بومی سازی و ساخت موتور میکرو توربوجت با نام رانش یک است که قابلیت‌های بسیاری را برای پهپاد‌های ایران ایجاد می‌کند.  البته این موتورها مزیت هایی همچون لرزش کمتر، استهلاک کمتر، قدرت بیشتر، خنک سازی آسان تر، خطر کمتر و بسیاری مزیت‌های دیگر را دارست.

حفاظت از پهپادها مهم‌تر از استفاده عملیاتی

نیروی زمینی برای حفاظت از پهپاد‌های خود نیز از سامانه‌های به روز بومی بهره می‌برد که سامانه هشداردهنده لیزری محمول‌بر پهپاد یکی جدیدترین نمونه آن است. این سامانه می‌تواند آگاهی ایمنی خوبی را در مقابل توپ‌های لیزری ایجاد کرده و در هنگام بروز چنین تهدیدی به سامانه فرماندهی کنترل اطلاع داده و پهپاد مذکور طی ۳۰ ثانیه منطقه خطر را ترک کند.