مارک زاکربرگ یک نام آشنا در حوزه تکنولوژی است. او در سال 1984 در نیویورک متولد شد. او از نوادگان مهاجران یهودی است. از کودکی استعداد زیادی در زمینه برنامه‌نویسی داشت. به هاروارد رفت تا برنامه‌نویسی بخواند. در سال دوم دانشگاه به دلیل تمرکز بر فیسبوک از دانشگاه انصراف داد.

همسر او پزشک است و آنها دو فرزند دختر دارند. مارک زاکربرگ در زمینه خیریه خیلی فعال است ولی با این حال متهم به سرقت ایده و نقض حریم خصوصی شده که در نهایت مجبور به پرداخت چند میلیون دلار جریمه شده است.

برای دانستن جنبه‌های مختلف زندگی زاکربرگ با الف همراه باشید.

دوران کودکی مارک زاکربرگ

مارک زاکربرگ در ۱۴می سال ۱۹۸۴ در وایت پلینز نیویورک به‌دنیا آمد. او تنها پسر خانواده است. مادرش کارن کمپنر است که تا پیش از تولد چهار فرزندش، روان‌پزشک بود و پدرش ادوارد زاکربرگ نیز دندانپزشک است. مارک زاکربرگ در خانواده‌ای تحصیل‌کرده و نسبتا متمول بزرگ شده و نبوغ وی در زمینه برنامه‌نویسی خیلی زود بر والدینش آشکار شد.

دوران کودکی مارک و سه خواهر او- رندی، دونا و آریل- در دابز فری نیویورک سپری شد و این ۴ نفر در یک خانواده اصلاح‌طلب یهودی بزرگ شدند. در حقیقت، زاکربرگ از نوادگان مهاجرانی یهودی از آلمان، لهستان و اتریش هستند که برای فرار از نسل‌کشی یهودیان در زمان نازی‌ها، به آمریکا مهاجرت کردند.

پدر و مادرش وقتی علاقه‌ مارک به رایانه را دیدند یک معلم خصوصی برایش استخدام کردند تا هفته‌ای یک بار در خانه با او کار کند. معلمش بعدها و پس از مشهور شدن شاگردش گفت: واقعا سخت بود که بتوانم از نابغه‌ای مانند مارک جلوتر بمانم و همیشه مطلب جدیدی برای عرضه داشته باشم.

مارک زاکربرگ از همان سال‌های کودکی به رایانه علاقه نشان داد. وقتی فقط ۱۲ سال داشت با استفاده از Atari Basic یک برنامه پیام‌رسان ساخت و نامش را زاک‌نت (Zucknet) گذاشت. پدرش این برنامه را در مطب به کار گرفت تا منشی، او را بدون صدا زدن، از آمدن مراجعین باخبر کند.

دانشگاه

زمانی که در سال ۲۰۰۲ وارد دانشگاه هاروارد شد، به‌عنوان یک اعجوبه برنامه‌نویسی شهرت فراوانی پیدا کرده بود. در سال دوم تحصیلی خود در هاروارد، او فیس‌مش (Facemash) را توسعه داد؛ برنامه‌ای که از طریق آن یک نظرسنجی بین عکس‌های دانشجویان برگزار می‌شد و افراد از بین عکس‌های دانشجویان مختلف، عکس‌های برتر را انتخاب می‌کردند. طولی نکشید که مسئولین دانشگاه هاروارد این برنامه را بستند.

فیس‌مش نه تنها باعث محدودیت در دسترسی دانشجویان به اینترنت می‌شد، بلکه بسیاری از دانشجویان نیز شکایت کرده بودند که عکس‌هایشان بدون رضایت آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. زاکربرگ در نهایت از آنان بابت این مسئله عذرخواهی کرد.

در ژانویه ۲۰۰۴، او وب‌سایت جدیدی به‌نام TheFacebook را در خوابگاه دانشکده خود کدنویسی و سپس در ۴ فوریه آن را راه‌اندازی کرد. فیسبوک در ابتدای امر تنها برای دانشجویان دانشگاه هاروارد در دسترس بود اما مارک زاکربرگ بعدا تصمیم گرفت دسترسی دانشجویان سایر دانشگاه‌ها به این وب‌سایت را هم فراهم کند. این تصمیم، پیش‌زمینه انقلابی بزرگ در زمینه شبکه‌های اجتماعی و اینترنت بود.

ترک تحصیل از هاروارد

مارک زاکربرگ برای تمرکز بر فیسبوک از هاروارد انصراف داد و مدیر عامل شرکت شد.

مارک زاکربرگ در سال ۲۰۰۴ دانشگاه را رها کرد و به همراه دوستان خود که در کنار یکدیگر فیسبوک را راه‌اندازی کرده بودند، خانه‌ای در پالو آلتو اجاره کردند که تبدیل به دفتر آنها شد. اما در اواسط سال ۲۰۰۴، با جذب چند سرمایه‌گذار، توانستند دفتری رسمی در سیلیکون ولی برای خودشان دست و پا کنند.

از فیسبوک تا اینستاگرام و واتساپ

شرکت فیسبوک در سال ۲۰۱۲ اینستاگرام را که یک شبکه اجتماعی محبوب برای اشتراک‌گذاری عکس و فیلم است، خریداری کرد. دو سال بعد پیام‌رسان واتساپ نیز خریداری شد و به فیسبوک پیوست. بعدها که زاکربرگ علاقه وافری به متاورس (metaverse) پیدا کرد، نام شرکت از فیسبوک به متا تغییر پیدا کرد و در حال حاضر این شبکه‌های اجتماعی، تحت عنوان شرکت متا فعالیت می‌کنند.

حال این سئوال پیش می‌آید که متاورس چیست؟

متاورس (Metaverse) از دو کلمه Meta به‌معنای فراتر و Universe به‌معنای جهان، مشتق شده است. در نتیجه متاورس را می‌توان جهان ماورا و فرازمینی معنی کرد. به بیانی ساده، متاورس ابزاری ا‌ست که امکان تجربه تعاملات اجتماعی دیجیتال را توسط آواتارهای مجازی و در میان انبوهی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد فراهم می‌کند. در حقیقت، متاورس یک واقعیت مجازی ا‌ست که در آن، امکان انجام کارهایی که در دنیای واقعی انجام می‌شود، وجود دارد.

تلاش بهترین پروژه‌های متاورس این است که امکان تجربه دنیایی متفاوت با پیشرفت دیجیتال فراهم شود. مثلا، در جهان متاورسی بدون این‌که حتی قدم از قدم بردارید، می‌توانید در دفتر کارتان حضور پیدا کنید، همراه دوستانتان در کنسرت شرکت کنید، به دیدار والدین و عزیزانتان بروید و غیره.

این پیشرفت هیجان‌انگیز و دنیای بی‌بدیل و متفاوتی که متاورس برای ما ترسیم می‌کند، مارک زاکربرگ را شیفته جهان متاورسی کرد و همین مسئله هم او را بر آن داشت که نام شرکت خود را به متا تغییر دهد. اگر چه تجربه زندگی در جهان متاورسی زمان‌بر خواهد بود، اما با سرعت زیاد پیشرفت دنیای دیجیتال و فناوری، دور از ذهن نیست که پیش از ترک زمین، جهان فرازمینی را هم تجربه کنیم.

ازدواج

زمانی که مارک زاکربرگ دانشجوی دانشگاه هاروارد بود، در یک مهمانی دوستانه با همسرش پریسیلیا چان (Priscilla Chan) آشنا شد. این دو در ۱۹ می ۲۰۱۲ در حیاط خانه زاکربرگ با یکدیگر ازدواج کردند. جشن ازدواج آنها با فارغ‌التحصیلی پریسیلیا از دانشکده پزشکی مصادف شده بود.

فرزندان

چان و مارک زاکربرگ در حال حاضر دو دختر دارند: اولین دخترشان- ماکسیما- در فوریه ۲۰۱۶ و دختر دومشان- آگوست- در آگوست ۲۰۱۷ به‌دنیا آمد.

فیلم زندگی زاکربرگ

شرح کامل اتفاقات جذابی که در زندگی مارک زاکربرگ رخ داد را می‌توانید در فیلم The Social Network تماشا کنید.

مارک زاکربرگ به نحوه‌ روایت فیلم از زندگی‌اش اعتراض داشت و در مصاحبه‌ها عنوان کرد که جزییات فیلم دقیق نیستند. مثلا او به مدت زیادی و از سال ۲۰۰۳ با همسرش خانم پریسیلا چن (Priscilla Chan)، دانشجوی چینی-آمریکایی پزشکی آشنا بوده است. زاکربرگ در این‌باره به مجله‌ی نیویورکر گفت: برایم جالب است که آنها (فیلم‌سازان) حتی به جزئی‌ترین چیزها مثل لباس و پیراهن من دقت کرده‌اند و همه را به‌درستی نشان داده‌اند؛ با این حال مواردی را هم نادرست به نمایش کشیده‌اند و جزییات مختلفی اشتباه به تصویر کشیده شده است.

ثروت مارک زاکربرگ

مارک زاکربرگ با 106 بیلیون دلار سرمایه، نهمین فرد ثروتمند جهان است.

کارهای خیریه

پس از به‌دنیاآمدن ماکسیما چان زاکربرگ، والدین او در نامه‌ای سرگشاده به دخترشان، اعلام کردند که تصمیم گرفته‌اند ۹۹% از سهامشان از فیسبوک را در زمان حیات خود به کارهای بشردوستانه اختصاص دهند.

نام مارک زاکربرگ و همسرش، در فهرست انسان‌دوستانه‌ترین میلیاردرهای آمریکا قرار دارند. آن‌ها تاکنون ۲.۷ میلیارد از دارایی خود را صرف امور خیریه کرده‌اند.

سازمان خیریه چان – زاکربرگ

این سازمان بشردوستانه در سال 2015 توسط مارک و همسرش تأسیس شد. مأموریت این سازمان، پیشبرد پتانسیل انسانی و ترویج برابری برای همه کودکان در نسل آینده است.

زاکربرگ آیا ایده توسعه فیسبوک را دزدیده است؟

بله درست شنیدید! در سال ۲۰۰۶ دوقلوهای وینکلووس و نارندرا- صاحبین پروژه هاروارد کانکشن که بعدها به کانکت یو تغییر نام پیدا کرد- از مارک زاکربرگ شکایت و او را به سرقت ایده خود متهم کردند. آن‌ها مدعی شدند که زاکربرگ را برای پیشبرد پروژه‌شان استخدام کرده‌اند اما او از منبع اصلی اطلاعاتی آن‌ها برای توسعه فیسبوک سواستفاده کرده است.

در سال ۲۰۰۹، مارک زاکربرگ برای حل‌وفصل ماجرا حاضر شد با پرداخت ۴۵ میلیون دلار، رضایت صاحبین هاروارد کانکشن را به‌دست آورد. او ۲۰ میلیون دلار از این مبلغ را به‌صورت نقد پرداخت کرد و به‌اندازه ۲۵ میلیون باقی‌مانده، بخشی از سهام فیسبوک را به آنان اعطا کرد.

اگر چه این اقدام مارک زاکربرگ باعث بسته‌شدن پرونده شکایت هاروارد یو (هاروارد کانکشن سابق) شد، اما برادران وینکلووس شکایت دیگری برای دادگاه تجدید نظر تنظیم کردند. اگر چه وکیل این دو ادعا داشت که زاکربرگ اطلاعات درستی از ارزش مالی فیسبوک به دادگاه ارائه نکرده است، اما دادگاه تجدید نظر ادعای آن‌ها و درخواست محاکمه مجدد را رد کرد.

نقض حریم شخصی

مارک زاکربرگ بارها به دلیل دیدگاه و نوآوری خود در این زمینه مورد تحسین قرار گرفت؛ اما فعالیت‌های او در این راه بدون انتقاد هم نبود.

بسیاری از افراد به دلیل نحوه مدیریت حریم خصوصی کاربران و امنیت داده‌ها، فعالیت وی را مورد انتقاد قرار داده‌اند. کمیسیون تجارت فدرال این شرکت را به دلیل نقض حریم خصوصی کاربران 5 میلیارد دلار (در سال 2018) جریمه کرد. علاوه بر این، بسیاری از افراد آن را به دلیل اجازه انتشار اطلاعات نادرست و نفرت‌پراکنی مورد انتقاد قرار دادند.

سبک زندگی

اگر درباره سبک زندگی مارک زاکربرگ سوال می‌کنید، باید بگوییم که او به‌شدت به تناسب اندام اهمیت می‌دهد و حداقل سه بار در هفته می‌دود.

مذهب مارک زاکربرگ

مارک زاکربرگ یک یهودی‌زاده‌ است ولی زمانی اذعان کرد که خداناباور است اما وی در پست فیسبوکی خود به مناسبت کریسمس ۲۰۱۷ نوشت: کریسمس مبارک! عید اخلاص مبارک! از طرف من، پریسیلا و مکس. من یک یهودی به دنیا آمدم و زمانی که بزرگتر شدم به شک افتادم. اما اکنون بر این باورم که مذهب خیلی اهمیت دارد. 

۲۵ دسامبر ۲۰۱۶ مارک زاکربرگ در صفحه رسمی شخصی خودش روی فیسبوک تبریک کریسمس را همراه با تبریک حنوکا (عید مذهبی یهودیان) پست کرد که واکنش‌های بسیاری از طرف خداناباوران و خداباوران به همراه داشت از جمله کامنتی که گفت مگر آتئیست نبودی؟ و مارک پاسخ داد که، نه من یهودی بزرگ شدم و وارد دوره‌ای شدم که چیزهایی پرسیدم، اما اکنون من معتقدم که مذهب بسیار مهم است.

شبکه های اجتماعی زاکربرگ

بد نیست بدانید خالق و مشوق شبکه‌های اجتماعی، خود علاقه‌ی چندانی به اشتراک‌گذاری زندگی خصوصی خود ندارد و اطلاعات کمی از خود و خانواده‌اش در دسترس است.

بیشتر بخوانید: چگونه استفاده از شبکه های اجتماعی ما را نابود می‌کند؟

مارک زاکربرگ و سیاست

زاکربرگ با رهبران بزرگ جهان مانند نارندرا مودی، نخست وزیر هند و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه ملاقات کرده و با آنها در مورد زیرساخت‌های فناوری در این کشورها گفتگو کرده است. اگر چه فیسبوک در چین ممنوع است، مردم این کشور برای زاکربرگ احترام زیادی قائل هستند.

اثرگذاری در انتخابات آمریکا

گمانه‌زنی و پیگیری قضایی شده‌است که فیسبوک با منتشر کردن اخبار دروغ و شایعات در انتخابات ۲۰۱۶ ایالات متحده تأثیر بسیاری روی انتخاب شدن دونالد ترامپ داشته باشد که این موضوع فیسبوک را در ایالات متحده مورد بازخواست قرار داد، فیسبوک از این تبلیغات درآمد بسیاری داشت که مسئولان فیسبوک می‌گویند ناچیز است و مقدار هزینه صرف شده را با عنوان حریم خصوصی مشتریان مخفی می‌کنند اما همکاری با کمپین‌های تبلیغاتی را تکذیب نکرده و می‌گویند که متناسب با نیازشان با آن‌ها همکاری داشته‌اند اما هرگونه جانبداری را تکذیب می‌کنند.