به گزارش ایسنا، میزگردهای تخصصی نامزدها را باید اتفاقی نوین در ساختار برنامههای انتخاباتی صداوسیما دانست که در دورههای گذشته نظیرش را حداقل به لحاظ ساختاری شاهد نبودیم. در انتخابات سال ۱۳۷۶ نشستهایی تخصصی با حضور تمامی نامزدها برگزار شده بود اما فرصت کافی برای زیر ذرهبین قرار دادن برنامههای هر کدام به تفکیک وجود نداشت و البته هیچکدام از این برنامهها زنده روی آنتن نرفتند. با این حساب فرصتی در اختیار بیننده تلویزیون قرار نمیگرفت که واکنش کاندیدای مد نظرش را به یک پرسش در دم و بدون اطلاع قبلی بداند و آنرا تجزیه و تحلیل کند.
میزگردهای زنده ۱۴۰۳ حول سه محور اقتصاد، فرهنگ و هنر و سیاست میگردند و نامزد انتخاباتی در حالی که دو نماینده متخصص در موضوع مربوط را با خود به استودیو آورده است، در تلاش برای پاسخگویی به پرسشهای صریحی است که سه کارشناس مقابل از طیفهای مختلف، مطرح میکنند.
در میزگرد سیاسی، سیدمحمد کاظم سجادپور، استاد دانشگاه و رئیس پیشین مرکز مطالعات سیاسی و بین الملل وزارت خارجه، ابراهیم متقی، استاد و رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و فواد ایزدی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران به عنوان کارشناسان منتقد و پرسشگر حضور دارند و مجری این برنامه حسن عابدینی است.
در میزگرد اقتصادی که با حضور حسین حسین زاده بحرینی، عضو هیات علمی دانشگاه، داوود دانش جعفری، استاد دانشگاه و وزیر اسبق اقتصاد و همچنین یحیی آل اسحاق، رئیس سابق اتاق بازرگانی تهران برگزار میشود، مواضع اقتصادی نامزدهای ریاست جمهوری به نقد و بررسی گذاشته میشود.
همچنین در میزگرد فرهنگی با اجرای محمدجعفر خسروی، چهرههایی همچون حسین انتظامی، مدرس ارتباطات و قائم مقام سابق وزارت ارشاد، الهام یاوری، مدیر سابق بنیاد ملی نخبگان و عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف و همچنین شهاب اسفندیاری، رییس دانشگاه صداوسیما، نامزدها را از منظر فرهنگی به چالش میکشند.
پرسشها نسبتا صریحاند و بر اساس سابقهای که از نگاه برخی از این کارشناسان سراغ داریم، ظاهرا ممنوعیتی در طرح موضوعات به چشم نمیخورد. چنانچه حسین انتظامی ـ معاون اسبق مطبوعاتی و سینمایی وزارت ارشاد ـ که در این چهار روز پخش میزگردهای تخصصی، کارشناس ثابت بخش فرهنگ بوده است، در توییتی با دفاع از نگاه باز صداوسیما در تولید و پخش این برنامهها چنین آورده است، «از صداوسیما ممنونم. هیچ محدودیتی برای اظهارات کارشناسان مدعو ایجاد نکرده است.»
اما چالشهای پیشآمده در میزدگردهای تخصصی انتخاباتی تلویزیون، این روزها به خوراک داغ رسانهها و فضای مجازی بدل شدهاند. فیلمهای تقطیع شده از این برنامهها به کررات در فضای مجازی دست به دست میشوند و واکنشهای بسیاری را هم به همراه داشته است.
گویی صداوسیما این بار زودتر از آغاز مناظرهها که همیشه تاثیری مهم در نتیجه انتخابات داشته، به فکر گرم کردن تنور انتخابات افتاده و با تولید و پخش میزگردهای زنده، به پیشواز برنامههایی با هدف شفافسازی رویکرد نامزدها رفته است.
واکنشها به میزگردهای تخصصی و زنده تلویزیون بار دیگر این نکته را یادآور میشود که رسانه ملی «هر زمان» اراده کند و در مسیر خلاقیت و شهامت گام بردارد، میتواند برنامههایش را به خوراکی جدی برای رسانههای داخلی و خارجی بدل کند و حتی فضای مجازی را هم به دست بگیرد. و البته این «هر زمان»، اگر صرفا به رویدادهایی چون انتخابات محدود نشود، به مرور، به اعتمادسازی و همچنین بازگشت مرجعیت رسانهای هم منجر خواهد شد.
اولین مناظره چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری امروز برگزار میشود و همه نگاهها در پی کشف حقیقتی بیشتر در لابهلای این برنامه و صحبتهای نامزدهاست. با این همه پخش میزگردهای تخصصی زنده در این چهار روز باعث شده که برنامههای نامزدها از گنگی خارج شده و از طرفی از تراکم پرسشها در مناظرهها و کمبود وقت برای پاسخگویی ممانعت به عمل بیاید. در این میان حتی برخی پیشبینی میکنند که میزگردهای تخصصی میتوانند از مناظرهها پیشی بگیرند.
شهاب اسفندیاری، رییس دانشگاه صداوسیما که خود از کارشناسان میزگردهای فرهنگی است، در این خصوص گفته است: بازتابهای مثبتی در میان محافل فرهنگی، دانشگاهی و صاحبنظران اقتصادی نسبت به این میزگردها دیدم. بسیاری اشاره میکنند که این قبیل نشستهای کارشناسی برای شناخت برنامههای نامزدها و توانمندیشان و میزان آمادگیشان برای پذیرش مسئولیت سنگین ریاست جمهوری حتی از مناظرهها هم بهتر است.
اسفندیاری شاهد این ادعا را مناظرههای دورههای گذشته میداند و اینکه «فضای مناظرهها، گاهی تقابلی و حتی تنشآلود میشود و به کنایهها و خطابههای شعاری تقلیل پیدا میکند.» و تاکید میکند که «در نشستهای کارشناسی، سوالات حساب شده و دقیق است. از طرفی چون به هیچکدام از نامزدها از قبل اطلاعی داده نشده، میزان آمادگی آنها در پاسخ میتواند معیار و شاخصه مهمی در ارزیابی مردم باشد.»
«مناظرهها قرار است به دور از حواشی و بداخلاقیها برگزار شوند»؛ جملهای که از سوی رییس صداوسیما در آستانه پخش مطرح شده و البته این ذهنیت را برای برخی به وجود آورده که قرار نیست از مناظرههای چالشی دورههای گذشته خبری باشد. ضمن اینکه محورهای پرسشها پیشتر در اختیار نامزدها قرار گرفته و این وضعیت هم شرایط را متفاوت میکند. دبیر ستاد انتخابات صدا و سیما گفته است: «سوالات از اول و از قبل در اختیار نامزدهاست به عبارتی سوالاتی که تا انتهای مناظره قرار است از نامزد پرسیده شود، روی میزشان قرار دارد.»
ترسیم چنین مختصاتی برای مناظرهها، بار دیگر این نگاه که میزگردهای تخصصی و زنده میتواند برگ برندهی صداوسیما در انتخابات ۱۴۰۳ باشند را قوت میبخشد؛ هرچند تصمیمگیری در این خصوص را باید به پایان مناظره امشب و حتی پایان پنج مناظره انتخاباتی موکول کرد.
