به گزارش فارس، «ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری شامگاه چهارشنبه درباره برجام و ایران اظهارنظر کرد.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به سئوال یک خبرنگار مبنی بر اینکه آمادگی آمریکا برای بازگشت به برجام تا چه زمانی دوام خواهد داشت گفت: «چیزی که من میگویم این است که این چالشی فوری برای ما است.»
او در ادامه گفت: «البته منظورم از چالش، به طور خاص، بازگشت احتمالی به برجام به شکل پایبندی در برابر پایبندی نیست. منظورم این است که ایران طی دو سال گذشته- از مه ۲۰۱۸ که آمریکا از توافق خارج شد- گامهایی برای دور شدن از توافق هستهای برداشته است.»
او اضافه کرد: «در حالی که ایران از برخی از محدودیتهای کلیدی [مندرج در برجام] فاصله گرفته، برنامه هستهایش پیشرفت کرده. یک راهی که ما این را مورد بررسی قرار میدهیم، زمان گریز هستهای است: یعنی زمانی که لازم است تا ایران به مواد هستهای لازم برای ساخت یک بمب دست پیدا کند. وقتی برجام اجرا میشد این زمان ۱۲ ماه بود.»
ند پرایس مدعی شد که «زمان گریز» در حال حاضر به چند ماه کاهش یافته است. هدف ما و هدف همهمان این است که اطمینان پیدا کنیم یک بار دیگر محدودیتهای قابل راستیآزمایی و دائمی روی برنامه هستهای ایران خواهیم داشت.»
وی در ادامه گفت: «علیرغم همه این حرفها، صبوری ما نامحدود نیست. اما نظر ما این است که موثرترین روش برای اطمینان از اینکه ایران هرگز به سلاح هستهای دست پیدا نمیکند از طریق دیپلماسی است.»
دولت آمریکا اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ از «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) خارج شده و ضمن اعمال تحریمهای متوقف شده ذیل این توافق، تحریمهای دیگری علیه ایران وضع کرد.
تروئیکای اروپا علیرغم مخالفتهای لفظی با خروج آمریکا از برجام به وعدههای خود برای جبران آثار این خروج عمل نکردند.
جمهوری اسلامی ایران در واکنش به بیعملی کشورهای اروپایی در ۵ گام طبق مفاد برجام تعهدات خود ذیل برجام را کاهش داد.
ایران اخیراً از روز پنج اسفندماه اعلام کرد اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف میکند. اقدام ایران در راستای اجرای قانون مصوب مجلس شورای اسلامی ایران است که شریکان ایران در برجام را به لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران، در راستای حقوق مصرح جمهوری اسلامی ایران تحت بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام ملزم میکند.
جمهوری اسلامی ایران البته تصریح کرده توقف اقدامات دواطلبانه ایران به معنی توقف همه نظارتها نیست. «سعید خطیبزاده»، سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت: «این بدان معناست که نظارتهای فراپادمانی متوقف میشود که نظارتهایی است که ایران در چارچوب پروتکل الحاقی به صورت داوطلبانه پذیرفته بود و به معنی توقف تمامی نظارتها نیست. ایران عضو پادمان است و براساس تعهدات پادمانی خود بخشی از نظارتها را نگه خواهد داشت چون متعلق به پروتکل الحاقی نیست.»
مقامهای دولت «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا در روزهای گذشته اعلام کردهاند که قصد دارند آمریکا را به توافق هستهای برجام بازگردانند.
با وجود این، دولت جدید آمریکا هنوز ساز و کار خود برای بازگشت به توافق هستهای را مشخص نکرده. اعضای تیم بایدن در اظهاراتی مبهم میگویند قصد دارند از بازگشت به برجام به عنوان مبنایی برای «قویتر و طولانیتر کردن» توافق هستهای استفاده کنند.
با آنکه واشنگتن طرفی بوده که توافق هستهای را نقض کرده و از آن خارج شده است دولت آمریکا میگوید بازگشت به برجام منوط به این است که جمهوری اسلامی ایران گامهایی را که در واکنش به نقض عهد آمریکا برداشته به عقب برگرداند.
جمهوری اسلامی ایران تصریح کرده که با توجه به آنکه واشنگتن طرفی بوده که توافق را نقض کرده و کاهش تعهدات تهران در واکنش به اقدام غیرقانونی آمریکا انجام شده هر گامی از سوی تهران بعد از رفع تحریمها صورت خواهد گرفت.