به گزارش ایسنا، ساره دشتی اظهار کرد: شیر مادر بهترین و کامل‌ترین تغذیه برای شیرخوار است و براساس توصیه‌های جهانی، شیرخوار در ۶ ماه اول زندگی، نیازمند استفاده از شیر مادر است و نباید هیچ نوع مایعات و مواد غذایی جامدی دریافت کند، البته در این مدت برخی از ویتامین‌ها مانند A و D به صورت مکمل توصیه می‌شود.

وی افزود: شیر مادر ایجادکننده بهترین الگوی رشد برای کودکان است که مزایایی برای مادر و نوزاد را شامل می‌شود. مصرف شیر مادر برای نوزاد باعث کاهش بروز شدت بیماری‌های عفونی و حساسیت‌ها می‌شود

دشتی ادامه داد:  بیشتر بیماران مراجعه‌کننده مبتلا به آلرژی کودکانی هستند که با شیر خشک تغذیه می‌شوند. شیر مادر به راحتی هضم شده و در افزایش هوش کودک تاثیر دارد، همچنین مطالعاتی بر روی تاثیر مصرف شیر مادر در ۶ ماهه ابتدای زندگی انجام شده که این تحقیقات بیانگر مبتلای کمتر این نوزادان به بیماری‌های چاقی، دیابت، فشار خون و سرطان در آینده است.

این دکتری تخصصی بهداشت باروری بیان کرد: کاهش خونریزی پس از زایمان، کاهش مبتلا شدن به یکسری از سرطان‌های هورمونی مانند سرطان پستان و جلوگیری از پوکی استخوان در دوران یائسگی، برگشت سریع‌تر به وزن قبل بارداری و کمک به اقتصاد خانواده از مزایای شیردهی برای مادر است.

دشتی عنوان کرد: مطالعات مختلف نشان داده است که هر چه حمایت و پشتیبانی مردها از همسران خود در طی این دوران بیشتر باشد، مادران می‌توانند مدت زمان بیشتری را به کودکان خود شیر دهند و اعتماد به نفس بالاتری نسبت به توانایی‌های خود خواهند داشت، بنابراین گرچه ممکن است این نکته کمی عجیب به نظر برسد اما پدرها نقشی بسیار مهم را در شیردهی مادر دارند که حتما توصیه می‌شود که شرایط را درک کرده و در طول دوران شیردهی حمایتی بیش از پیش از همسر خود داشته باشند.

وی در مورد راهکارهای حمایتی پدران در فرآیند شیردهی، اظهار کرد: پدران با به عهده گرفتن یکسری از وظایف مانند آروغ گرفتن کودک پس از شیردهی، و انجام برخی از مسئولیت‌های خانه می‌تواند نقش حمایتگری خوبی را برعهده گیرد. توصیه می‌شود پدر با نوزاد خود ارتباط پوستی برقرار کند و نوزاد خود را حمام دهد، برای او کتاب بخواند و او را در آغوش کشد تا پیوند عاطفی بین فرزند و پدر از همان دوران نوزادی شکل گیرد.

یکی از راه‌های تاثیرگذار بر میزان شیر، استمرار در شیردهی است

این عضو هیئت مدیره انجمن مامایی ایران درمورد نوع تغذیه بر کیفیت و کمیت شیر مادر، عنوان کرد: معمولا غذا بر کیفیت شیر مادر موثر است، اما یکی از راه‌های تاثیرگذار بر میزان شیر، استمرار در شیردهی است که هر چه مکیدن نوزاد از سینه مادر بیشتر باشد، تولید شیر در مادر نیز افزایش می‌یابد. دانه‌های روغنی مانند دانه کنجد سیاه که منبع غنی کلسیم است، دانه کنجد که معمولا با شیر و بادام، برای مصرف مادر مخلوط می‌شوند. هویج که در وعده صبحانه یا نهار مصرف می‌شود که حاوی ویتامین A است و یکی از مکمل‌های شیردهی بوده و حتما بر کیفیت شیر موثر است.

این عضو هئیت علمی گروه مامایی دانشگاه آزاد مشهد گفت: برنج قهوه‌ای که توصیه می‌شود به مدت ۳۰ دقیقه خیسانده و سپس طبخ شده و با سبزیجات میل شود که می‌تواند انرژی مورد نیاز مادر را تامین کند. ماهی سالمون منبع غنی اسیدهای چرب و امگا سه است. زردآلو، گردو، جو، مارچوبه، تخم شنبلیله، برگ اسفناج و چغندر با مقدار مناسب استفاده شود چرا که  مصرف بیش از حد اسفناج باعث اسهال شیرخوار می‌شود.

استرس شیر مادر را کاهش می‌دهد

دشتی با اشاره به اینکه استرس و اضطراب منجر به کاهش تولید شیر مادر می‌شود، اظهار کرد: عامه مردم اصطلاحی تحت عنوان شیر جوش را به کار می‌برند که منظور همان شیر مادر مضطرب و تحت فشار روحی و عصبی است و مطالعات جدید نیز ثابت‌کننده این موضوع است که استرس شیر مادر را کاهش می‌دهد. 

وی ادامه داد: مادر در ۶ ماهه اول زندگی نوزاد باید بیشترین توجه را به فرزند خود داشته باشد و در بازه زمانی ۲ الی ۳ ساعت باید به نوزاد خود شیر دهد که این پیوند فیزیکی بین مادر و فرزند باعث افزایش شیر مادر می‌شود. ارتباط مستقیم یک محرک مثبت در ترشح بیشتر هورمون‌های مادر  باعث افزایش ترشح شیر می‌شود که متاسفانه زندگی ماشینی استرس بیشتری را به مادران تحمیل می‌کند.

این دکتری تخصصی بهداشت باروری بیان کرد: کیفیت شیر مادر از سن او تبعیت نکرده و سن بالا فاکتوری برای سنجش کیفیت شیر نیست. راه‌هایی برای سنجش میزان شیر وجود دارد که مادران می‌توانند با بررسی وزن‌گیری روزانه‌ی نوزاد خود بین ۱۴ تا ۳۰ گرم، از میزان شیر وتغذیه مناسب او مطمئن شوند، همچنین در ۲۴ ساعت برای نوزاد شیرخواره بین ۵ تا ۸ پوشک باید تعویض شود. در هنگام مکیدن شیر بایستی صدای بلعیدن شیر شنیده شود و آرامش کودک در طول روز بیانگر تغذیه مناسب اوست.

رایج‌ترین مشکلات و چالش‌های شیردهی احتقان سینه است

این عضو هیئت مدیره انجمن مامایی ایران درمورد مشکلات شیردهی گفت: از رایج‌ترین مشکلات و چالش‌های شیردهی احتقان سینه است. نشت شیر از سینه که می‌تواند انتهای دوران بارداری و پس از آن از سینه‌ها خارج شود.

وی افزود: التهاب بافت پستان از دیگر مشکلاتی بوده که باعث شیردهی دردناک می‌شود و گاهی اوقات مشکل در گرفتن سینه توسط نوزاد است که با آموزش‌های مختلف می‌توان این وضعیت را بهبود بخشید. به ندرت ممکن است ناهنجاری دهانی در نوزادان وجود داشته باشد که فرآیند شیردهی را مشکل ‌کند که از  جمله این عارضه‌ها می‌توان به کام گنبدی شکل، زبان بزرگ و مشکلات فکی اشاره کرد. بسیاری از نوزادان زودرس که مشکل بلعیدن دارند، از لوله‌های مخصوص، شیر مادر به آن‌ها خورانده می‌شود.

این عضو هیات علمی گروه مامایی دانشگاه آزاد مشهد بیان کرد: از دیگر چالش‌های شیردهی سطح نوک پستان مادر است که مسطح یا فرورفته بودن آن باعث ایجاد چالش شده که با آموزش و محافظ سینه ممکن است رفع شود. سوزش یا درد نوک سینه‌ها که معمولا در اثر ترک خوردن نوک پستان به وجود می‌آید و راه حل آن توجه به موقعیت قرار گیری کودک هنگام شیردهی است و اگر دهان نوزاد برفک دارد، باید درمان شود.

این دکتری تخصصی بهداشت باروری بیان کرد: گاهی اوقات در مواردی بسیار خاص پزشک به مادر توصیه می‌کند که شیردهی نداشته باشد یا از طریق پمپ یا شیر دوش انجام شود. از مواردی که باعث منع شیردهی می‌‍شود، داشتن ضایعات تبخال بر روی نوک سینه مادر است که تنها می‌تواند از سینه‌ای که درگیر تبخال نیست، شیردهی را انجام دهد.

مصرف سیگار ممکن است باعث بروز آلرژی و سندروم مرگ ناگهانی در نوزاد شود

این عضو هیئت مدیره انجمن مامایی ایران ادامه داد: سازمان بهداشت مواد غذایی  در مورد مادران درگیر با بیماری ویروس اچ‌آی‌وی و ایدز توصیه شده به نوزاد خود شیردهی نداشته باشند، البته به شرط جایگزینی منبعی در دسترس و مقوی به جای شیر مادر این امکان وجود دارد و در بیشتر مناطق آفریقایی و کشورهای سوم به دلیل نبود امکانات کافی، توصیه به شیردهی شده است.

وی افزود: گاهی اوقات مادرانی که تحت شیمی ‌درمانی و پرتو درمانی هستند نیز منع شیردهی دارند زیرا که ممکن است این مواد از طریق شیر به نوزاد انتقال پیدا کند. از دیگر موارد منع شیردهی، مادران دارای سل فعال درمان نشده هستند اما مادرانی که درمان خود را شروع کرده و دو هفته از زمان شروع درمان آنها می‌گذرد، می‌توانند شیردهی را آغاز کنند.

دشتی خاطر نشان کرد: بیماری گالاکتوزمی در نوزادان که نادر بوده و به دلیل عدم وجود آنزیم کافی در بدن نوزاد برای تجزیه و هضم شیر مادر است و این مادران به دلیل رخداد اختلالات کبدی، کاتاراکت نوزادی و سایر مشکلات خطرآفرین برای نوزاد، منع مطلق شیردهی دارند.

این دکتری تخصصی بهداشت باروری بیان کرد: از دیگر عوامل موثر در منع شیردهی مادر، بیماری آبله مرغان است که مادرانی که ۵ روز قبل و ۲ روز بعد از زایمان به این ویروس مبتلا شده‌اند باید از نوزاد خود جدا شده و شیردهی از پستان نداشته باشند اما اگر شیر پمپ شده از پیش داشته باشند می‌توانند به نوزاد خود بدهند و همچنین می‌توانند  از بانک شیر استفاده کنند.

وی اضافه کرد: مادرانی که مصرف مواد مخدر دارند یا تحت درمان با داروی متادون هستند به شرط منفی بودن آزمایشات غربالگری آنها از نظر مواد روانگردان و ایدز، می‌توانند شیردهی داشته باشند ولی مادرانی که مصرف مواد روانگردان، کوکائین و حشیش دارند، نباید شیردهی را آغاز کنند. مصرف سیگار منعی برای شیردهی ندارد اما ممکن است باعث بروز آلرژی و سندروم مرگ ناگهانی در نوزاد شود و بهتر است در دوران شیردهی مادران سیگار را ترک کنند.

شیر آغوز باعث عملکرد صحیح سیستم گوارشی می‌شود

این عضو هیئت مدیره انجمن مامایی ایران عنوان کرد: در روزهای اول پس از زایمان، شیر آغوز از سینه‌ها ترشح می‌شود. این شیر زرد رنگ و غلیظ بوده که سرشار از مواد مغذی است. خوراندن شیر آغوز به نوزاد بسیار توصیه می‌شود زیرا باعث عملکرد صحیح سیستم گوارشی می‌شود و برای هضم شیر مادر سیستم گوارشی را آماده می‌کند. آغوز اولین تولیدات شیر مادر است که پس از آن بسته به نیازهای کودک محتوای شیر مادر تغییر می‌کند که شیر مادر از روز ۲ تا ۵ وارد فاز دوم  و پس از آن وارد فاز سوم شده که به اصطلاح شیر بالغ است.

دشتی خاطر نشان کرد: توصیه می‌شود در این فرآیند مادران و پدران صبور باشند، مادران حتما در کلاس‌های آمادگی برای زایمان شرکت کنند. قبل از زایمان در مورد روش‌های شیردهی با مامای مربوطه اطلاعات کافی را دریافت کنند. تماس پوست به پوست مادر و نوزاد و تغذیه از شیر مادر در ساعات اولیه تولد بسیار مهم است. مادران درد بخیه سزارین را تحمل نکند زیرا که باعث افزایش استرس در مادر می‌شود و حتما از پزشک و ماما کمک بخواهند. مادران در این زمان استراحت و تغذیه مناسبی داشته باشند تا بتوانند کودکانی سالم را پرورش دهند تا در نهایت جامعه‌ای سالم را تشکیل دهیم.