روزنامه فرهیختگان نوشت: همان‌طور که از اطلاعات و آمار و ارقام اعلامی از مواجهه ایران با کرونا دریافت می‌شود ایران جزء کشورهای نسبتا موفق در مواجهه با شیوع کرونا بوده است و توانسته تا حد قابل‌قبولی خصوصا در برخی استان‌ها روند شیوع را به مرحله کنترل برساند.

برای مثال مرکز نوآوری در داده‌پردازی دانشگاه سنگاپور با طراحی مدلی بر پایه آمار رسمی افراد مشکوک به ابتلا به ویروس کرونا، تعداد مبتلایان به بیماری کووید-۱۹ و شمار بهبودیافتگان این بیماری، تلاش کرده با لحاظ پیش‌فرض‌های ناشی از تجربه تاریخی بیماری‌های همه‌گیر و با اتکا به ابزار رگرسیون، چرخه زندگی این ویروس را پیش‌بینی کند. این مدل وضعیت شیوع ویروس کرونا در ۸۶ کشور جهان ازجمله ایران را مورد بررسی قرار داده و برآورد کرده در ۱۵ کشور جهان ازجمله چین، کره‌جنوبی، استرالیا، اتریش، لبنان، اردن و سوئیس تا ۲۸ آوریل (۹ اردیبهشت)، ۹۷ درصد چرخه شیوع ویروس کرونا سپری شده است.

پیش‌بینی این مدل نشان می‌دهد چرخه فراگیری ویروس کرونا در ایران به‌عنوان چهل‌وچهارمین کشور، تا ۱۷ مه (۲۸ اردیبهشت) به سطح ۹۷ درصد خواهد رسید و اتمام دوره شیوع آن تا ۲۸ سپتامبر (۷ مهر) طول خواهد کشید. اما با وجود این و با توجه به تمام این بارقه‌های امید، سهل‌انگاری‌ها و ساده‌انگاری‌های بروزیافته در سطح جامعه چنین پروسه‌ای را بسیار شکننده و درمعرض خطر نشان می‌دهد. برای بیشتر و بهتر نمایان شدن این مساله نگاهی به آمار اعلام‌شده از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین اظهارات برخی مسئولان می‌اندازیم.

روند صعودی ابتلا به کرونا در ۱۵ استان

ساده‌انگاری‌‌ها و روند عادی‌سازی شرایط در دولت و اظهارات برخی مسئولان، بازگشایی برخی کسب‌وکار‌های پرخطر و مسائلی از این‌ دست مردم را هم از آن جدیت اولیه در خودمراقبتی و مواجهه با کرونا دور کرده و این زنگ خطر جدی را برای آینده و مبارزه با شیوع کرونا در کشور به صدا درآورده است. برای مثال، علی ربیعی، سخنگوی دولت با اشاره به آمار رعایت پروتکل‌‌های بهداشتی برای مقابله با کرونا خاطرنشان کرده است: «در یک ارزیابی، متوسط همکاری مردم در سطح کشور ۸۳ درصد بوده است. البته تهرانی‌‌ها نمره خوبی نمی‌گیرند، چراکه تنها ۶۲درصد تهرانی‌‌ها با پروتکل‌‌های اعلامی همکاری کرده‌اند.»

این آمار به‌خوبی نشان می‌دهد که حداقل در پایتخت کشور تعداد زیادی از شهروندان هنوز بعد از گذشت ماه‌‌ها از شیوع کرونا این بیماری را جدی نگرفته‌اند و اهتمامی برای عمل به پروتکل‌‌های بهداشتی ندارند. روندی که با این وضعیت حتما تشدید خواهد شد و ارقام بعدی پایین‌تر از همین 62درصد خواهد بود. مضاف‌بر این پیش‌تر این را هم متذکر شده بودیم که تهران وضعیت ویژ‌ه‌ای دارد و به‌خاطر وضعیت خاص، جمعیت بالا و وضعیت ارتباطی خاص در کشور نیازمند سناریوی ویژه است، مساله‌ای که مسئول ستاد مقابله با کرونای تهران هم به آن اذعان کرد. این اما ‌بخشی از اخبار نگران‌کننده از آینده مواجهه با کروناست.

روز گذشته کمیته اپیدمیولوژی وزارت بهداشت گزارشی منتشر کرد که براساس آن برای ارزیابی روند گسترش بیماری کووید-۱۹ در استان‌‌های مختلف کشور از تحلیل روند تغییرات اتفاق‌افتاده برای موارد ابتلا و مرگ گزارش‌شده روزانه استفاده شده است.

طبق این گزارش، متاسفانه روند صعودی یا شروع پیک در ۱۵ استان (قم، لرستان، ایلام، گیلان، گلستان، خراسان‌رضوی، کهگیلویه‌وبویراحمد، خوزستان، هرمزگان، کرمان، یزد، اصفهان، زنجان، چهارمحال‌وبختیاری و کرمانشاه) مشاهده می‌شود. تصور می‌شود استان کردستان به مرحله ثبات رسیده باشد. البته براساس همین گزارش روند ابتلا به ضرورت کلی در کشور نزولی است و 9 استان (مرکزی، آذربایجان‌شرقی، تهران، البرز، مازندران، خراسان‌شمالی، فارس، همدان و سیستان‌وبلوچستان) هم روند نزولی را نشان می‌دهند.

با علم به این موضوع که هر استان می‌تواند چند پیک ابتلا را تجربه کند، اما به‌هرحال در برخی استان‌‌ها نظیر قم که طی روز‌های گذشته روند نزولی بود، دوباره شاهد رشد تعداد مبتلایان بوده‌ایم و این مساله می‌تواند مشکل‌ساز باشد. علاوه‌براین، روند صعودی ابتلا در این استان‌‌ها نشان می‌دهد برخلاف روند عادی‌سازی و نرمال نشان‌دادن وضعیت توسط برخی مسئولان، واقعیت خیلی منطبق با ادعا‌ها نیست و روند شیوع کرونا همچنان در نیمی از استان‌‌های کشور صعودی است.

شرایط متفاوت تهران در روز‌های آینده

بالا برویم و پایین بیاییم، وضعیت تهران با سایر استان‌‌های کشور متفاوت است. این ربطی به تمرکزگرایی و خون رنگین‌تر تهرانی‌‌ها و پایتخت‌نشین‌‌ها ندارد، این اتفاقا به تمام کشور و تمام استان‌‌ها  ربط دارد. مرکزیت تهران، تجمیع تمام نهادها، سازمان‌‌ها و خدمات اصلی کشور در پایتخت، جمعیت میلیونی و دسترسی بالا و... به این استان باعث می‌شود سناریو‌های متفاوت‌تر و ویژه‌تری را مطالبه کند، چون مدل شیوع و مقابله با ویروس در تهران متفاوت با سایر استان‌هاست.

در همین ‌راستا و در تایید این نکته و تاکید بر آن روز گذشته علیرضا زالی، فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران درخصوص میزان ارائه خدمت در استان تهران، افزود: «بالاترین آمار، مراجعان، بستری در ‌بخش عادی، بستری در ‌بخش مراقبت ویژه و میزان ارائه خدمات در حوزه بهداشت و درمان متعلق به استان تهران بود که در این زمینه رکورد دست‌نیافتنی برای ‌بخش بهداشت و درمان استان حاصل شد. آمار ابتلا به کووید-۱۹ در تهران به‌حالت کفه‌ای نزدیک می‌شود، اما هنوز تعداد قابل‌توجهی بیمار در بخش‌‌های عادی و ویژه بستری هستند. همچنین تعداد مراجعان هم در ‌بخش درمان و هم بهداشت، عدد قابل‌توجهی در روز را نشان می‌دهد و هنوز در تهران شرایط متفاوت‌تر از استان‌‌های دیگر است. تهران هنوز در تب و تاب اپیدمی است و ممکن است شرایط متفاوتی در روز‌های آینده در استان حاکم شود. »