مشاور وزیری که جاسوس آمریکایی‌ها بود

  4030212126

مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های سیاسی در تازه‌ترین اثر خود، کتابی با عنوان «ایستگاه خیابان روزولت: روایتی مستند از تسخیر سفارت آمریکا در تهران» به چاپ رسانده است. این کتاب با اشاره به فعالیت‌های اطلاعاتی و عملیاتی آمریکا در ایران پس از انقلاب، شرح جامعی از روابط ایران و آمریکا از روز تسخیر سفارت در آبان ۱۳۵۸ تا آزادی گروگان‌ها در دی ۱۳۵۹ ارائه می‌دهد.

به گزارش ایرنا، یکی از مزایای برجستۀ کتاب حاضر آن است که شماری از اسناد منتشرنشدۀ سرویس اطلاعاتی آمریکا را برای نخستین بار انتشار داده است. در این اسناد، هویت تعدادی از منابع سی‌آی‌ای در بدنۀ اداری و نظامی کشور افشا شده است.

طبق ادعای این کتاب، برجسته‌ترین منبع سی‌آی‌ای در وزارت امور خارجی، ویکتوریا بصیری، دیپلمات ارشد و مشاور وزیر در سال ۱۳۵۸ بود. ویکتوریا بصیری تهرانی متولد ۱۳۱۱، در سال ۱۳۳۷ به استخدام وزارت امور خارجه درآمد. مأموریت‌های ابتدایی او در دبیرخانۀ سنتو در آنکارا، ادارۀ همکاری‌های بین‌المللی و دفاتر و معاونت‌های دیگر وزارت امور خارجه بود تا این که در سال ۱۳۵۳ به‌عنوان دبیر اول سفارت شاهنشاهی ایران در لندن منصوب شد. او در سال‌های ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۶ هم دبیر اول سفارت ایران در دهلی نو بود و پس از آن تا پیروزی انقلاب در جایگاه معاونت ادارۀ امور دانشجویی خدمت کرد. پس از پیروزی انقلاب بصیری معاون ادارۀ گذرنامه و همچنین مشاور فرهنگی و اقتصادی وزیر امور خارجه شد.

نقطۀ آغازین تماس بصیری و افسران سی‌آی‌ای به سال‌های ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۶ بازمی‌گردد؛ زمانی که او در دهلی نو به‌عنوان دبیر اول سفارت ایران مشغول به کار بود. در این دوره، جوزف پِتینِلی، مأمور سی‌آی‌ای در دهلی، با بصیری آشنایی پیدا کرد و اندکی بعد رفت‌وآمدهای خانوادگی آنها شروع شد، بدون آن که بصیری از هویت پتینلی مطلع باشد. پس از آن که بصیری به ایران بازگشت، حوزۀ مأموریت پتینلی هم به سفارت آمریکا در تهران منتقل شد.

ویکتوریا بصیری که دیگر به هویت پتینلی پی برده بود، موافقت کرد در ازای دریافت سیصد دلار در ماه با افسران اطلاعاتی آمریکا همکاری کند. در مکاتبات داخلی سی‌آی‌ای، نام رمز «اس‌دی‌گاستو/۱» (SDGUSTO/۱) برای بصیری انتخاب شد و او علاوه بر ارائه اطلاعات وزارت امور خارجه، مأموریت‌هایی نیز برای آمریکایی‌ها انجام داد. پس از پیروزی انقلاب، بصیری همچنان به همکاری خود ادامه داد و با خروج پتینلی از ایران، افسران دیگری به نام‌های ویلیام دارتی و جون والش، رابط بصیری و سازمان اطلاعاتی آمریکا بودند. بصیری برای آمریکایی‌ها اطلاعات روزمرۀ چهار حوزۀ عمده را تعقیب می‌کرد: معاونت فرهنگی اقتصادی وزارت امور خارجه، کنفرانس غیرمتعهدها و فعالیت‌های ابراهیم یزدی در آن، دانشجویان ایرانی در کشورهای سوسیالیستی و خط مشی کلی وزارت امور خارجه.

با تسخیر سفارت آمریکا، سندهای جاسوسی او برای سازمان سی‌آی‌ای به دست دانشجویان مسلمان پیرو خط امام افتاد. ویکتوریا بصیری در زمستان ۱۳۵۸ بازداشت و به پنج سال حبس و پرداخت وجوه دریافتی از سرویس اطلاعاتی آمریکا محکوم شد؛ لیکن در همان سال ۱۳۵۸، با سفارش و توصیۀ غیرقانونی، از زندان اوین آزاد شد و به خارج از کشور رفت.

کتاب «ایستگاه خیابان روزولت: روایتی مستند از تسخیر سفارت آمریکا در تهران» در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران عرضه خواهد شد.

yektanetتریبون

پربحث‌های دیروز

  1. دروغ‌های بزرگ!

  2. پزشکیان، تکرار روحانی است!

  3. قاضی‌زاده هاشمی انصراف داد

  4. رئیسی موفق‌ترین رئیس جمهور؛ روحانی آخر شد

  5. قالیباف یا جلیلی؟

  6. پرده ای جدید از قدرت ملی ایران

  7. لحظه حضور پزشکیان بر سر مزار شهید رئیسی

  8. جلیلی: ۸ سال رشد اقتصادی کشور منفی شده بود

  9. جلیلی: اگر شما مردم امروز اقدام نکنید چه بسا کشور نه ۴ سال که ۴۰ سال عقب بیفتد

  10. چمران: قالیباف توانمند و کارآمد است

  11. قالیباف: در ۴۸ ساعت آینده، سرنوشت یک دهه آینده ایران را مشخص خواهیم کرد

  12. پیام شورای اجماع نیروهای انقلاب پس از انصراف قاضی‌زاده از کاندیداتوری

  13. مبلغ علی‌الحساب متناسب سازی امشب به حساب بازنشستگان کشوری واریز می‌شود

  14. زاکانی: زیر دو خم عناصر دارای فساد اقتصادی خواهیم رفت

  15. ظریف: صندوق رای بهترین راه تغییر است

  16. سرمایه‌گذاری خارجی در دولت سیزدهم دو برابر شد

  17. تعیین سقف ۲۵ تا ۳۰ درصدی افزایش اجاره‌بها در تهران

  18. جلیلی: اکنون زمان اتلاف فرصت ها نیست/ کسی نیستم که با اولین تشر و تهدید خارجی جا بزنم

  19. تکاپوی اصولگرایان برای وحدت / موضع سپاه درباره انتخابات، دعوت به مشارکت است

  20. مدیرعامل یک تیم لیگ برتری چند میلیارد گرفت تا تیمش بازنده شود!

  21. زاکانی: قراردادهای نفتی و گازیِ دوره خاتمی فاجعه است؛ چطور می‌شود حق مردم را بخورند و من ساکت باشم؟

  22. حمید نوری تبادل نشد

  23. پزشکیان: افتخار می کنم ۴ سال وزیر سیدمحمد خاتمی بودم

  24. رئیس سازمان بازرسی: از برخورد با فساد غافل نبوده‌ایم

پربحث‌های هفته

  1. پزشکیان: دنبال همین برجام روحانی هستید و نتوانستید احیایش کنید

  2. چرا همه از دولت «روحانی» فرار می‌کنند؟!

  3. دروغ‌های بزرگ!

  4. از تقلیل انقلاب اسلامی تا دوگانه انگاری ظریف!

  5. جلیلی یا قالیباف ؛ ماندن کدامیک به نفع اصولگرایان است؟

  6. حقیقت، فراتر از قاب تلویزیون

  7. پزشکیان، تکرار روحانی است!

  8. ظریف رقبا را خشک‌مغز و چماق‎‌به‌دست خواند

  9. طعنه ای که به خود اصلاح‌طلبان بازمی‌گردد!

  10. قاضی‌زاده هاشمی انصراف داد

  11. رئیس جمهور مطلوب ایران کیست؟

  12. ادبیات عجیب «بیژن زنگنه» خطاب به جلیلی و زاکانی + فیلم

  13. پاسخ مخبر به ادعاهای ظریف/ امکان فروش نفت نداشتیم

  14. ضرب و شتم وحشیانه مامور انتظامات به دلیل تذکر عدم سگ گردانی در فضای پارک

  15. لایحه حجاب را برای اصلاح و تکمیل پس می‌گیریم

  16. آشفتگی «ظریف» از کجاست؟!

  17. سند منتشر شده از سوی وحید اشتری جعلی است/ «معراج» هم تکذیب کرده بود

  18. توصیه شریعتمداری به پزشکیان/ نتایج دو نظرسنجی/ احتمال دوقطبی شدن انتخابات

  19. انتقاد تند قالیباف از اظهارات ظریف/ "خجالت بکشید"

  20. نظرات برگزیده مخاطبان الف: ظریف باید درباره مکانیسم ماشه پاسخگو باشد/ قالیباف چرا در مجلس حقوق‌ها را افزایش نداد؟

  21. یکی از دلایل توصیه من به مشارکت، کوتاه کردن زبان بدگویان است/ کسی که تصور کند بدون لطف آمریکا نمی‌شود قدم از قدم برداشت، مدیر خوبی نیست

  22. رئیسی موفق‌ترین رئیس جمهور؛ روحانی آخر شد

  23. ابتکار: پزشکیان صدای معترضان، زنان و دختران مظلوم ایران  است

  24. نسخه سانسور نشده پاسخ حجت‌الاسلام والمسلمین قاسمیان خطاب به تحریف معانی قرآن توسط ظریف در میزگرد انتخاباتی پزشکیان

  25. قالیباف یا جلیلی؟

پربحث‌های هفته

  1. چرا همه از دولت «روحانی» فرار می‌کنند؟!

  2. دروغ‌های بزرگ!

  3. از تقلیل انقلاب اسلامی تا دوگانه انگاری ظریف!

  4. جلیلی یا قالیباف ؛ ماندن کدامیک به نفع اصولگرایان است؟

  5. حقیقت، فراتر از قاب تلویزیون

  6. پزشکیان، تکرار روحانی است!

  7. ظریف رقبا را خشک‌مغز و چماق‎‌به‌دست خواند

  8. طعنه ای که به خود اصلاح‌طلبان بازمی‌گردد!

  9. قاضی‌زاده هاشمی انصراف داد

  10. رئیس جمهور مطلوب ایران کیست؟

  11. ادبیات عجیب «بیژن زنگنه» خطاب به جلیلی و زاکانی + فیلم

  12. پاسخ مخبر به ادعاهای ظریف/ امکان فروش نفت نداشتیم

  13. لایحه حجاب را برای اصلاح و تکمیل پس می‌گیریم

  14. آشفتگی «ظریف» از کجاست؟!

  15. سند منتشر شده از سوی وحید اشتری جعلی است/ «معراج» هم تکذیب کرده بود

  16. توصیه شریعتمداری به پزشکیان/ نتایج دو نظرسنجی/ احتمال دوقطبی شدن انتخابات

  17. انتقاد تند قالیباف از اظهارات ظریف/ "خجالت بکشید"

  18. نظرات برگزیده مخاطبان الف: ظریف باید درباره مکانیسم ماشه پاسخگو باشد/ قالیباف چرا در مجلس حقوق‌ها را افزایش نداد؟

  19. یکی از دلایل توصیه من به مشارکت، کوتاه کردن زبان بدگویان است/ کسی که تصور کند بدون لطف آمریکا نمی‌شود قدم از قدم برداشت، مدیر خوبی نیست

  20. رئیسی موفق‌ترین رئیس جمهور؛ روحانی آخر شد

  21. قالیباف یا جلیلی؟

  22. واکنش روحانی به مناظرات انتخابات ۱۴۰۳ / هدف آن‌ها مبارزه با تفکر تعامل با جهان است  

  23. پزشکیان از ظریف برائت جست؟!

  24. توصیه احمد توکلی به نامزدهای انتخابات: در دولت خود از اقتصاددانان عدالت‌خواه و حامی اقشار ضعیف بهره ببرید

  25. دختر زاکانی: پدرم اصلا خشمگین نیست

آخرین عناوین