فرارسیدن مناسبت‌های مذهبی یکی از بهترین فرصت‌ها برای انجام مطالعات  موضوعی‌ست. هم از منظر بررسی ابعاد مختلف چنین مناسبت‌هایی و وقایع مرتبط با آن‌ها  و هم از جنبه‌ی توجه و واکاوی شخصیت‌هایی که در آن وقایع نقشی تعیین کننده داشته اند. در این میان چه مناسبتی بهتر  پروپیمان تر از واقعه‌ی عاشورا و روزهای دهه‌ی محرم که همه چیز رنگ بوی حسینی می‌گیرد.  واقعه‌ای که اگرچه درباره آن بسیار نوشته‌اند اما کماکان درباره آن بسیار می‌توان سخن گفت و از منظرهای گوناگونی می‌توان بدان پرداخت و آموخت. عاشورا منبعی‌ست پایان ناپذیر، که هر بار در ما از نو زنده می شود و این روند تا آخرالزمان ادامه می‌یابد.

همزمان با دهه‌ی محرم امسال، دور از لطف ندیدیم که نگاهی تندگذر داشته باشیم به سه کتاب با عناوین:

«نگاه به زن»، «حضرت سکینه(س)، اسطوره ادب» و «با حسین تا مهدی» هرسه این کتابها نوشته سید مجتبی حسینی هستند و توسط نشر نیستان به بازار فرستاده شده اند؛ ناشری که بی اغراق کوشیده متاعش خورند نسل جوان باشد؛ آن هم در زمانه‌ای بیش از همیشه ضرورت این حرکت‌های فرهنگی احساس می‌شود.

 نگاه به زن
این کتاب از دو نوشته مجزا تشکیل شده است؛ با عناوین: «نگاه به زن» و «تنها پیامبر زن». این دو نوشته در واقع متن مکتوب شده دو سخنرانی از سید مجتبی حسینی، اسلام‌شناس معاصر است. در نوشتار نخست  نگاه پیامبر گرامی اسلام و پیشوایان معصوم به زنان مورد بحث قرار می‌گیرد و تجلیل بی‌نظیر رسول مهر و امید که دخت خویش را «ام ابیها» می‌خواند، واکاوی می شود. 
  نوشتار دوم بهانه‌ای است تا با ذکر نام حضرت زینب سلام الله علیها، جلوه‌هایی متفاوت از منشور روح علوی و فاطمی آن بزرگوار بر خواننده تابیده شود. در ادامه به این نکته توجه داده شده که چرا خداوند بار سنگین پیام‌رسانی واقعه عاشورا را بر عهده ایشان گذاشته است و این، وجه تسمیه کتاب است. زینب اولین پیامبر زن نامیده شده؛ نه این‌که شریعت جدید آورده باشد،  بلکه حضرتش پیام عاشورا را که خلاصه و روح پیام ادیان است، به مردم رسانده است. این کتاب تاکنون توسط نشر نیستان پنج بار به چاپ رسیده است.

 
حضرت سکینه (س)، اسطوره ادب و عرفان

سخن گفتن در مورد حضرت سکینه، دختر سیدالشهدا علیه السلام، درعین دشواری، بسیار مجذوب کننده است. از آن جهت دشوار است که متون تاریخی در مورد ایشان، هم اندک است و هم مشوش. از آن جهت جالب است که با شخصیت و موقعیت دختری از خاندان نبوت بیشتر آشنا می‌شویم. به نقل از متون تاریخی، امام حسین علیه السلام آن‌چنان انس و علاقه ویژه‌ای به این دختر خویش داشتند که باعث شگفتی دیگران می‌شد. کتاب حاضر از سه بخش تشکیل شده است. بخش نخست ترجمه منتخبی از کتاب «بیوگرافی خانم‌های خاندان نبوت» است که توسط خانم دکتر بنت النشاطی (استاد دانشگاه مغرب) به رشته تحریر درآمده است. بخش دوم اشاره‌ای است کوتاه به برخی لحظه‌ها و برش‌های زندگی و شخصیت حضرت سکینه بر اساس متون موجود که به طور ضمنی حاوی برخی صحنه هایی است که ایشان دیده و حضور داشته است. بخش سوم حاوی برداشت نویسنده از مطالعه متون مختلف در مورد این بزرگوار است که تحت عنوان «تحلیلی کوتاه از موقعیت حضرت سکینه» در متن آمده و پس از آن، در پیوست، ذکری از فرزندان حضرت امام حسین علیه السلام شده که بر اساس متون شیعی گردآوری گردیده است. مطالعه این اثر کم‌حجم و پرمحتوا را که  چاپ چهارم آن در دسترس علاقه مندان است  به پژوهشگران و دوست‌داران حضرت سیدالشهدا و خانواده ایشان توصیه می‌گردد.

با حسین تا مهدی (ع)
تحلیل حرکت ائمه معصومین و به ویژه حرکت امام حسین علیه السلام از پیچیدگی‌ها و رموزی برخوردار است که برای هر کس به سادگی قابل دسترسی نیست. در این زمینه، تحلیل‌های گوناگونی ارائه شده که بین هر یک از این تحلیل‌ها با کلیه اتفاقات و اظهارات حضرتش هم‌پوشانی کامل وجود ندارد و هر یک از تحلیل‌ها حاوی نقض‌ها و نقص‌های غیر قابل اغماضی هستند. نویسنده تلاش کرده با ارائه دیدگاهی متفاوت، حرکت حضرت حسین علیه السلام را در ارتباط با حرکت سایر پیامبران و امامان ببیند و با بهره‌گیری از یک نگرش کل‌گرا و عمق‌نگر، روایات معصومین و سیره آن بزرگواران را بررسی نماید. در این رویکرد امام حسین علیه السلام تنها به عنوان یک رهبر غیرتمند و پایبند به اصول و یا … دیده نشده، بلکه امام معصومی است که اراده‌ای جز مشیت خدا ندارد؛ خدایی که همه پیامبران و ائمه را مأمور حرکتی فرجام‌مند نموده است. در کتاب می‌خوانید: اساساً پیام و صدای امام زمان، همان پیام امام حسین است. اهدافی را هم که حضرت حسین برای حرکت خود بیان می‌فرماید، باید در یک دید درازمدت تاریخی نگریست و آن موقع می‌توان به رابطه بیشتری میان حرکت حسین و قیام قائم پی برد… در روایات مختلف از گذر آدم، نوح، ابراهیم، اسماعیل و… به کربلا سخن آمده و حتی گفته شده پرده‌ای از روز عاشورا برای پیامبرانی چون زکریا، ابراهیم و… به نمایش درآمده است… از سوی دیگر، بنا بر روایات، کربلا مهد پرورش منتظران ظهور و یاران حضرت صاحب است. حضرتش با زره پیامبر، لباس علی و صدای حسین (علیهم السلام) ظهور خواهد کرد. از فجر بعثت تا صبح غدیر تا ظهر عاشورا و تا عصر ظهور تا کنون یازده بار تجدید چاپ شده است.